Skinfaxi - 01.05.1990, Qupperneq 20

V I Ð T A L
Fyrirskipun foringjanna
var aö tapa engum leik
- segir Jón M. Guðmundsson fyrrverandi oddviti á Reykjum
Nú eru liðin 50 ár síðan fjórða allsh-
erjar íþróttamót Ungmenna-félaga
íslands var haldiö í Haukadal. Þá
voru liðin 26 ár frá síðasta Landsmóti,
sem háð var í Reykjavík 1914.
Haukadalsmótið fór fram um Jóns-
messuhelgina 22.-23. júlí 1940.
Veðrið og umhverfið var dásamlegt
og góður andi yfir öllu. Mótinu var
stjórnað af Sigurði Greipssyni, þeim
mikla íþrótta- og æskulýðsfrömuði
þeirra tíma.
Ungmennasamband Kjalarnesþings
bar sigur úr býtum og hlaut 27 stig.
Á þessum árum voru margir þátttak-
endur viðvaningar í keppni og höfðu
ekki of mikið sjálfstraust, enda var
keppnisreynsla ekki til staðar.
Skinfaxi hitti einn keppenda á Ha-
ukadalsmótinu, Jón M.
Guðmundsson, fyrrverandi oddvita á
Reykjum í Mosfellsbæ, að máli og
ræddi meðal annars við hann um
þennan vel heppnaða og skipulagða
íþróttaviðburð.
Jón fór 12 ára gamall að starfa í
Ungmennafélaginu Aftureldingu í
Mosfellssveit ogstarfaði allt till967.
Hann var liðtækur í mörgum greinum
íþrótta og keppti á mörgum
Landsmótum. Jón hafði það markmið
að vera virkurísem flestumgreinum,
sem þá var keppt í. Það var m. a.
kappsmál hans að senda skyldi ful-
lan fjölda keppenda í hverja
íþróttagrein. Með því gáfust
möguleikarí annað eða þriðja sætið.
Fyrsta Landsmótið sem Jón keppti á
varmótið í Haukadal, þá varhann 19
ára gamall og lenti hann í 2. sæti í
100 metra frjálsri aðferð, náði
tímanum 1:18,6 sek.
„Þegar Landsmótið á Þingvöllum var
haldið árið 1957 keppti ég í síðasta skipti
á Landsmóti. Lék þá knattspyrnu með
Aftureldingu,enþávarég37 áragamall.
Árin 1947-1967 stundaði ég handbolta
og var vítaskytta Aftureldingar alla tíð.
Mér var sagt að ég hefði getað orðið
góður ef ég hefði byrjað að æfa 7 ára en
ekki 27 ára,” segir Jón, þegar ég spyr
hann hvað hann hafi lengi verið virkur
í íþróttum.
„Ég segi stundum að síðasta Landsmótið
sem ég keppti á hafi veriðl965 á
Laugarvatni, en það var með þeim hætti
að Karlakórinn Stefnir í Mosfellssveit
söng, ég var þá orðinn 45 ára,” segir Jón
og hlær.
Hvað er þér minnistœðast frú þessum
tíma sem mótið var haldið?
„Það sem mérerminnistæðastersjálfur
undirbúningurinn fyrir mótið.
Menn voru vantrúaðir á árangur og um
leið hugfangnir af þeirri hugsun hvort
Sigurði Greipssyni, þeim mikla
hugsjónamanni, tækist að endurvekja
ungmennafélagsmótin og að þau yrðu
haldin reglulega,” sagði Jón.
„Samböndin voru ekki eins sterk og
þau eru nú, það voru félögin sem voru
raunverulegur kraftur
ungmennasambandanna. Skipulegar
æfrngar hófust um mánuði áðuren mótið
var haldið. Tilhlökkunin og tilstandið
var mikið um hvernig við skyldum æfa
fyrir mótið. Hvert félag stofnaði til
æfinga, en aðeins tvö félög frá UMSK
sendu keppendur, Afturelding og
Drengur í Kjós. Þá þótti það hentugt að
Ungmennafélagið Afturelding legði
höfuðáhersluásundið. Það vildi þannig
til að ég hafði átt þess kost að vera á
Laugarvatni á Iþróttaskólanum part úr
vetri, 1937-38 í forföllum nemenda þar.
Þar fékk ég mína undirstöðu og gat því
haldið áfram að æfa nokkuð skipulega.
Björn Jakobsson og Guðjón
Ingimundarson kenndu okkur og
þjálfuðu.
Baldur Kristjónsson íþróttakennari frá
Utey stjórnaði æfingum sundfólksins
gegnum síma, hann hringdi m. a. til mín
og ég tileinkaði mér fyrirskipanir um
livað við skyldum taka fyrir næst.
Við æfðum á Álafossi, þar var bæði
inni- og útilaug. Utilaugin var stífla,
steyptur garður sem notuð var til að
framleiða rafmagn fyrir verksmiðjuna
þar, þar var 100 metra bein braut.
Innilaugin var 15 metrar. Við
skvömpuöum skipulagslítið í
innilauginni um veturinn, fórum svo í
útilaugina er veður leyfði.
Ég æfði eingöngu sund á þessum árum,
ég þoldi ekki að stunda frjálsar íþróttir
vegna þess að ég var beinveikur vegna
ofvaxtar.
I Haukadal fórum við í rútu, en við
höfðum enga hugmynd um það hvaða
styrkleika við höfðum á
landsmælikvarða ungmennafélaganna
og renndum blint í sjóinn. Fyrirskipun
foringjanna var að tapa engum riðli og
engum leik. Með þetta fórum við í
keppnina án þess að láta okkur dreyma
um það að við gætum unnið mótið.
í sundinu var keppt í riðlum og tíminn
látinn ráða, því það þótti of mikið lagt
á keppendur að hafa úrslitasund svo
ekki sé talað um milliriðla. I lOOmetra
frjálsri aðferð taldi ég, að mér nægði að
vinna riðilinn þar sem ég fékk mjög
sterkan mann á móti mér í riðil, það var
Kristinn Guðjónsson UMSB. Ég alveg
lék mér að honum og eftir 75 metrana
var hann sprunginn og þá damlaði ég í
mark. En þá var það í öðrum riðli að
Steingrímur Þórisson UMSB synti á
fullu í gegn og náði besta tímanum.
Niðurstaðan var samt sú að UMSK
vann mótið.
20
Skinfaxi