Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1943, Blaðsíða 6

G. G. er að tala um, að það sé „ekkert keppi-
kefli að byggja hafnir fram til sjávar í kappi
við sandburð og uppfyllingu". Hver hefir verið
að tala um það? Enginn svo ég viti. En þetta
kalla ég að löðrunga sjálfan sig. Er það ekki
hann sjálfur sem er á góðum vegi með að eyði-
leggja dýpkunarskilyrði hafnarinnar. Hann lét
í allt sumar keyra grjóti og möl ofan í hafnar-
stæðið, og ekkert væri réttara heldur en láta
nefndina taka allan þenna ofaníburð burt, á
sinn eigin kostnað. Ég tók það skýrt fram í
fyrri grein minni, að betra myndi vera, að garð-
urinn stefndi meira til austurs, en ekki til sjáv-
ar. Mjög langur garður í þá stefnu sem hann
hefir nú, er varasamur, bæði vegna ágangs sjáv-
ar og hafíss. Það eru ægilegar hamfarir, þegar
straumskrúfa kemur í hafís, og hrannirnar
verða kannske 20—30 metra háar, eins og mað-
ur sá ísaveturinn 1918. Ennfremur tók ég fram,
svo ekki varð misskilið, að það þyrfti að dýpka
höfnina. Framhald hafnargerðarinnar, og öll
framtíð staðarins, byggist á því, að hægt verði
með sandgröfu að gera nægilega djúpa höfn,
sem er í skjóli af Eynni og höfðanum, það of-
arlega á víkinni. Höfðinn og Eyjan eru „norð-
urstranda stuðlaberg" og standa fast á gömlum
merg.
G. G. heldur því fram, að það skapist lægi
fyrir stór skip við bryggju, þegar garðurinn
verði lengdur. Ég álít að allar bryggjur verði
að koma frá Eynni og fastalandinu. Það verður
enginn friður við þær bryggjur sem byggðar
verða út frá garðinum, nema þegar bezt og
blíðast er.
G. G. minnist á fundarsamþykktina, og hamp-
ar henni sér og nefndinni til málsbóta. Mér var
kunnugt um þenna fund, og ég get frætt G. G.
á því, að þar ríkti ekki neinn einhugur, og nú
er svo komið, að sá maðurinn í nefndinni, sem
eitthvert skyn ber á þessi mál, vill helzt ekkert
nálægt fyrirtækinu koma. G. G. kvartar um
vöntun á útlendu efni. Þá var ekki annað ráð
betra, en bíða þar til úr bættist, og það hefði
orðið happadrýgra í þessu tilfelli. Vöntun á efni
réttlætir ekki það flan, að eyða hundruðum
þúsunda í það að keyra grjóti og möl niður í
höfn, sem stendur til að dýpka.
Það er broslegt að heyra nefndarmanninn
tala um að „útgerð sú, sem þegar var komin á
fót, myndi leggjast niður á tveim til þrem ár-
um, sökum öryggisleysis bátanna“, eins og hann
orðar það.
Því er nú fyrst til að svara, að það hefir eng-
in útgerð risið upp á Skagaströnd í tíð G. G.
þar. Það hafa verið stundaðir róðrar frá Skaga-
strönd í nokkur hundruð ár. 2. janúar 1887
102
fóru 7 bátar í róður þaðan, 5 þeirra komu ekki
aftur að landi.
Um það oi'ti Indriði Jónsson bóndi á Ytri-Ey:
Mastra jóar fórust fimm,
fleins með Þóra valda.
Tuttugu og' fjóra gleypti grimm,
gjálpin stór og hríðin dimm.
Þetta var mikið áfall jafn fámennri sveit.
— Minnkaði því útgerð um skeið, en síðan
laust eftir aldamót hefir útgerð verið svipuð
frá ári til árs, einna mest 1927—1930, en
minni fyrstu árin þar á eftir, vegna fiskileysis
og verðfalls. Lítil lagfæring á bryggjunni, og
smávegis dýpkun við planið, ásamt einum
krana, hefði getað dugað sem bátadokk handa
Skagstrendingum í nokkur ár, eða á meðan ver-
ið var að fullgera skjólgarðinn. Þeir hefðu látið
sér það nægja; eru ekki svo góðu vanir, hafa
búið við slæm lendingarskilyrði áratugum sam-
an. Það er ekki. þarna sem skórinn kreppir,-
hafnarnefndarmaður góður. Ekkert hefir verið
Skagstrendingum jafn erfitt og fiskileysið,
stundum mörg ár í röð; dokkan bætir ekki úr
því, eða staðbundnu fleyturnar, sem G. G. ætlar
að láta bera uppi miljóna-fyrirtækið. Einnig má
benda á það, að öll aðstaða fyrir smærri báta
hefir verið bætt að mun, með þeirri byrjun á
hafnargerð sem hafin var 1934, enda mætti
furðu gegna ef svo væri ekki, þar sem búið var
að verja til þessa allt að hálfri milljón króna.
Ég held, að G. G. ætti að hætta alveg við
dokkuna, en snúa sér fremur að því að stækka
frystihúsið. Það gefur víst gull í mund að hrað-
frysta fiskinn sjómannanna, og þá væri ekki
óhugsandi að hægt væri að frysta kjötið þeirra
bændanna fyrir hreint ekki neitt og kæla gær-
urnar gegn vægu gjaldi, eftir stækkunina.
Þá kem ég nú að því atriðinu, sem sannar,
svo að ekki verður um deilt, að hafnarnefndin
er algerlega á rangri leið. Þarna er verið að
eyða hundruðum þúsunda til þess að byggja
mannvirki handa þeirri tegund skipa, sem eiga
í rauninni mjög takmarkaðan tilverurétt og
ættu hvergi að fyrirfinnast nema þar sem óum-
flýjanlegt er, að nausta að kvöldi, eða þá sem
dundur-fleytur innfjarða handa gömlum sjó-
mönnum, sem seztir eru að mestu í helgan stein.
Við verðum að framleiða mikið til sjávar og
sveita. Það kostar mikið rekstur þjóðarbúsins.
Dreifbýlið, fólksfæðin og vegalengdirnar á voru
landi, hafa mikil útgjöld í för með sér, og ef
við ekki ætlum að hverfa aftur til nítjándu ald-
ar lifnaðarhátta, verðum við að geta erjað hafið
hvar sem afla er að fá við þenna hólma okkar.
VÍKINGUR