Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1964, Blaðsíða 21

Gullleitarævmtýrið
J
nnkla í Alaska
Skammt frá landamærum
Alaska og Kanada, á einhverj-
um einmanalegasta, myrkasta og
kaldasta stað jarðarinnar, renn-
ur áin Klondike í Jukonfljótið.
Á kanadísku landi reis þarna
upp einu sinni þorp, sem var
„amerískara en nokkur annar
amerískur bær,“ en þannig lýsti
Jack London einhverju sinni
þorpinu á sinn skemmtilega
hátt.
Þorpið var allt í senn, stórt,
hávaðasamt ríkt og fátækt, en
átti sér aðeins skamma lífdaga.
Þorpið nefndist „Dawson City“
og fyrir 67 árum hófst þar gull-
leitarævintýri, sem engan á sér
líkan.
Fiskveiðimaður kom ævintýrinu
af stað.
Hann var einfaldlega kallaður
„Lygagoggi," en var miklu frem-
ur það, sem við köllum sérvitr-
ing og leyndardómsfullan mann.
í bjálkakofa sínum við Yukon-
fljótið, nánar tiltekið við fimm
fingur rennslið — var röð af
bókum og orgel, sem Goggi lék
oft á og meira segja samdi lög,
ef nótur orgelsins voru ekki
fastfreðnar. Hann fékkst einnig
við kyeðskap.
Þegar Goggi lagði frá landi til
veiða, kastaði hann ávallt upp
pening um það í hvora áttina
hann átti að fara, það er að
segja upp eða niður fljótið. í
þetta sinn kom upp bakhlið silf-
urdollarans og samkvæmt því lét
hann bátinn reka niður fljótið.
Nóttina áður dreymdi hann
sig veiða tvo stóra laxa. Hreist-
ur þeirra voru alsett gulli og
augun eins og tuttugu dollara
VÍKINGUR
gullhlunkar. Goggi leit á draum-
inn sem fyrirboða þess, að hann
myndi ríkur verða af fiskveið-
um.
Georg Cormack fæddist 1849
í Kaliforníu. Hann hafði aldrei
dreymt um það að grafa upp
gull. Hann var kvæntur Indíána-
konu og samdi sig algjörlega að
siðum Indíána. Hans heitasta
ósk var sú, að hann væri sjálfur
Indíáni. Og þar sem enginn
Indíáni með raunverulegri virð-
ingu fyrir sjálfum sér og ætt-
flokki sínum, dreymdi um það
að grafa upp gull, þá gerði
Georg Cormack það auðvitað
ekki heldur.
Georg var áreiðanlega sá eini
hvítra manna, sem gat borið
fram nafnið á ánni, sem hann
þennan sumardag árið 1896
sigldi niður eftir ásamt nokkr-
um Indíánum. Áin hét Thron-
duick, sem í þýðingu þýðir laxæ
áin. Og áreiðanlega hefði hann
það sem eftir var ævinnar látið
sér nægja að veiða lax og selja
hann þurrkaðan sem hundafæðu,
ef ekki einn félaga hans, Indí-
áninn Jim, hefði ekki í ljós lát-
ið brennandi áhuga sinn á því
að finna gull, svo að honum
mætti auðnast að lifa á sama
hátt og hvítir menn gerðu.
Gullæðið hreyf hann.
Hvað sem olli því, þá skipti
Goggi skyndilega um skoðun
gagnvart gullinu. Og báðir Indí-
ánarnir, sem voru með honum
sögðu seinna frá því, að Goggi
hefði tautað einhver töfraorð á
meðan hann var að hreinsa
fyrstu kvarzsanddeigluna.
Raunverulega voru það hin
frægu orð í eintali Hamlets —
„To be or not bo be,“ sem Goggi
tautaði fyrir munni sér. I deigl-
unni varð eftir hárfín gyllt
ræma. Georg leit á þetta sem ör-
lagatákn.
Nú sigldu þeir upp eftir ánni,
þar til áin skipti sér í tvær kvísl-
ir. Á þessum stað áttu þeir næt-
urdvöl án þess að hafa hug-
mynd um, að í næsta nágrenni
lá gull fólgið í jörðu, margra
milljón dollara virði. — Næsta
morgun héldu þeir áfram og
fundu gullið. í hverri deiglu,
sem þeir fylltu með gullsandin-
um, varð eftir hreinsun skírt
gull að 5 dollara verðmæti. Fram
að þessu hafði það þótt góð út-
koma að fá gull úr sama magni
fyrir aðeins 10 centa upphæð.
Georg Cormack hélt áfram að
hreinsa gullið úr sandinum, þar
til hann hafði lokið við að fylla
skotfæratösku sína. Síðar skýrði
hann frá því, að hann hafi brot-
ið heilann um það, er hann sat
við eldinn um kvöldið, hvað
hann ætti að kaupa sér fyrir
gullið, sem hann hafði aflað.
Hann dreymdi um luxusvillu,
fulla kistu af peningum og
ferðalag um heiminn. Að lifa að
hætti Indíána var ekki lengur
eftirsóknarvert að áliti Gogga.
Hann var gripinn gullæðinu,
235