Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1964, Blaðsíða 44

Jón Steingrímsson:
Kveðja úr
Hr. ritstjóri.
Aðal tilgangur minn er að
vekja athygli fannanna á nýút-
kominni bók, þótt það slæðist
eitthvað meira með. Bókin heit-
ir HÁLSO- & SJUKVÁRD OM-
BORD, gefin út í Stokkhólmi s.l.
vetur og er tekin saman af Erik
Werner lækni, sem er starfandi
við Hálsocentralen för sjöfolk í
Gautaborg. Margir merkir lækn-
ar leggja sinn skerf til hennar.
Þetta er bezta bókin, sem ég hef
kynnst af þessu tagi af þeim,
sem nú eru í notkun til sjós.
Þarna er leikmönnum kennt á
einfaldan og skýran hátt sjúk-
dómsgreining, hjálp í viðlög-
um, meðferð nýjustu lyfja og
flest þau ráð, er að notum koma
í langri sjóferð, þegar læknir er
ekki við hendina. Þar er skýrt
skeytamál er hafa skal við
læknastöðvarnar í landi (,,Medi-
co“), þegar vandi er mikill á
höndum. Þægilegt er að fletta
upp í bókinni, sem skipt er í 37
kafla, sem aftur skiptist í fleiri
greinar. Nú orðið er mikið af
kvenfólki til sjós auk farþega,
svo í bókinni er einnig að finna
kafla um kvensjúkdóma. Fæð-
ingarhjálp er skýrð með texta
og mörgum vönduðum myndum.
Fleiri skýringarmyndir eru
sömuleiðis í bókinni.
Þetta kemur manni til þess að
hugleiða hvar við erum á vegi
staddir í þessum málum. Er ekki
Fiski- og farmannasambandið
einmitt rétti aðilinn að láta
þetta til sín taka og ef þurfa
þykir, að fara þess á leit að
reglugerðir séu endurnýjaðar og
endurbættar. Það mætti t.d. orða
það eitthvað á þessa lund:
1. Að flokka á ný lyfjakistur
eftir stærð og gerð skipa.
útlesðmm
2. Að hafa hliðsjón eða sam-
ræma lyfjakistur við það
sem er í gildi hjá nágranna-
þjóðunum.
3. Að hverri kistu fylgi skrá
yfir öll verkfæri og lyf og
skýringar hvernig þau skuli
notast.
4. Að veittur verði styrkur
þeim lækni er taka vildi að
sér að taka saman eða (og)
þýða hentuga handbók fyrir
sjómenn og gefa út.
(Með nefndum lyfjakistum er
einnig átt við hentuglega inn-
réttaða skápa).
Síðast þegar ég vissi stóð allt
í stað hvað þetta snertir síðan
fyrir stríð. — Þegar stýrimenn
ijúka námi í skóla, er nauðsyn-
legt að hafa góða bók að styðj-
ast við, þegar komið er út á sjó-
inn. Þessir kaflar um hjálp í
viðlögum, sem um árabil, lítt
endurbættir hafa verið í Sjó-
mannaalmanakinu, geta ekki tal-
izt fullnægjandi og ekki svara
kröfum tímans. Siglingaflotinn
hefur stækkað mikið og togarar
sækja á fjarlæg mið. Tæknin
eykst og læknavísindunum fer
stöðugt fram.
Yfirleitt held ég að stýrimenn
hafi nokkuð frjálsar hendur með
að panta og fá um borð það
sem á vantar í lyfjakistur og t.
d. penicillin held ég að sé al-
mennt notað á stærri skipunum.
Ég minnist þess þegar m.s.
„Tungufoss" fór til Brasilíu ár-
ið 1954, þurfti að sprauta áhöfn-
ina gegn hitabeltissjúkdómum.
Próf. Níels Dungal gerði það. 2.
stýrimaður fékk fúslega upp-
skrifuð hjá honum öll þau lyf er
hann taldi sjálfsagt að hafa með
í förina. Þau fengust öll orða-
laust, þótt þau séu ekki enn
Jón Steingrímsson.
komin í neina reglugerð. Annað
dæmi skal ég taka, sem sýnir, að
það er ekki alltaf auðvelt að fá
endurbætur orðalaust og að litið
er eftir því, að úreltum reglu-
reglugerðum er framfylgt. Það
var í fyrstu ferð m.s. „Reykja-
foss“ til landsins. Þá var komið
við i Hamborg og freistað þess
að dubba upp á hann, til þess að
hann yrði að skipi og kostaði
það milljónir á þeim tíma. Eng-
in lyfjakista var um borð, svo
að við stýrimenn töldum sjálf-
sagt að ráða bót á því. Það tókst
að fá samskonar lyfjakistu og
tíðkast á samskonar skipum á
Norðurlöndum. Þessu var komið
fyrir í þægilegum skáp á skrif-
stofunni, allt greinilega merkt
og fljótlegt að fletta upp í bók
sem fylgdi. Skipaverkfræðingur
félagsins var ekki viðstaddur
þegar þetta fór fram, en þegar
hann komst að þessu fór hann
að leggja fæð á okkur stýrimenn
eins og hann vildi kenna okkur
allan þennan mikla viðgerðar-
kostnað skipsins. — Þegar heim
kom, vildi læknir sá frá hinu
opinbera er þetta heyrði undir,
ekki fallast á að þessi lyf og
verkfæri fullnægðu hinni ís-
lenzku reglugerð. Hann kom um
borð að skoða skápinn og reyndi
að finna að öllu. Helztu athuga-
semdirnar urðu þær, að það
væri ekki hægt að krækja upp
VÍKINGUR
258