Náttúrufræðingurinn - 1943, Blaðsíða 15

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
61
samfellt skýjaþykkni, sem kemur oft á hæla blikunni, Þessi
skýjabreiða er mjög víðáttumikil, og úr lienni fellur regn
eða snjór, sem varað getur lclukkustundum saman, með nokkr-
um uppstyttum eða án þeirra, en þá kallast liún eiginlega regnský
(nimbostratus, smbr. 8. flokk).
5. Alto-cumulus (netjuský, maríutásur). Skýjabreiða, sem
likist að sumu leyti blikuhnoðrum. Hnoðrarnir eða „bellurnar“
eru stærri, með skuggum í miðju, og liggja oft í röðum; sést
í heiðan biminn á milli hnoðranna, ef engin ský eru fyrir ofan.
Ef jaðra bnoðranna ber við sól eða tungl, sést í þeim hringur
með regnbogalitunum. Stundum liggja lmoðrarnir svo þétt, að
ekkert bil er á milli.
6. Strato-cumulus (flákaský). Skýjabreiða, sem líkist oft
netjuskýjum en liggja nær jörðu, og stundum er ekki liægt að
aðgreina þessa tvo flokka á öðru en liæð þeirra frá jörðu. Skýja-
flákaruir eru yfirleitt heldur stærri og dekkri en í netjuskýjunum.
Stundum renna flákarnir saman og mynda fellingar eða bylgjur.
7. Stratus (þokuský). Ljósgnátt skýjaþykkni, sem kallast þoka,
ef það nær alveg niður á láglendi.
8. Nimbo-stratus (regnþykkni). Þessi ský eru í rauninni,
eins og þegar er sagt, gráblika, sem hefir þykknað og Iækkað í
lofti. En jafnframt befir myndazt nýtt lag af skýjum fyrir neðan
bana og orðið að lokum samfellt, svo að það skvggir á gráblik-
una sjálfa. Stendur rigningin þá venjulega sem bæst, en hún
kemur úr gráblikunni en ekki úr skýjaþýkkninu fyrir neðan
bana.
9. Cumulus (bólstrar, klakkar). Einstölc ský og lítil um sig,
slétt að neðan og skýrt afmörkuð frá Iilið að sjá. Þau eru nefnd
góðviðrisbólstrar, ef bæð þeirra er minni en breiddin, og eru
þau sérstaklega algeng á sumarmorgnum. En oft breykja þau
sér bált upp og verða ekki óáþekk blómkálsliöfðum, bungu-
mynduð að ofan, með bvelfdum kollum eða toppum. Stundum
líkjast þau lirikalegum fjallgarði. Undan sól að sjá eru þau bvít
í miðju með dökkum jöðrum, en döklc í miðju með ljósari jaðra
móti sól.
10. Cumulo-nimbus (skúraský, skúraflókar, þrumuský). Þau
líkjast bólslrum og eru einskonar áframbald af þeim, öllu stærri
og tignarlegri, og oft sést ekki á þeim annar munur en sá, að
úr skúraskýjunum fellur úrkoma (skúr, snjóél, hagl). Þau
hreykja sér enn bærra en bólstrarnir, og mjög er það algengt,
að þau verða steðjalöguð í kollinn, sem er þá fannhvítur og send-