Náttúrufræðingurinn - 1943, Síða 28
130
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
■1905, 1918 og 1922. I Kína hefir ástandið jafnvel verið ennþá
verra. ÁriS 1922 snltn óvenjn niargar þjóðir: Indverjar, Kínverjar,
Kóreubúar, íranbúar, Tyrkir og íbúar Kenya og lielgísku Kóngó-
landanna í Afríku. Dag'legu brauði er auðsjáanlega æði misskipt
í heiminum. Framleiðslan liefir vaxið gífurlega, en þurkar, vatns-
flóð, slrið, stjórnmálaerjur o. fl. hafa líka hönd i bagga.
Að nokkru þýtt úr l)ók Semjanows „Auðæfi jarðar“.
Eyjan með mörgu nöfnunum
eða þrætuefnið, serh týndist.
Það er vel kunnugt, að stundum gýs á sjávarbotni. Getur þá
svo farið, að eldfjöll vaxi upp úr sjónum og eyjar myndist þar,
sem engar voru áður fyrir. Hér við land hafa slíkar eyjar stund-
um rekið upp kollinn. En þær hafa jafnan verið mestmegnis úr
lausum gosefnum, gjalli, vikri og gosösku, og þvi illa þolað ágang
brimsins. Árið 1783 kom t. d. ný eyja í ljós út af Reykjanesi. Hún
var aftur horfin i bvlgjur hafsins árið eftir. Hafði bún þá lilotið
nafnið Nýey af hans hátign konunginum Kristjáni VII.
Einna þekktust af þessu tæi er þó eyja, sem kom í ljós
slcammt frá Pantellaría eyju milli Sikileyjar og Tunis. Ilalskt
briggskip, sem stalt var á þessum slóðum 9. júlí 1830, varð þess
skyndilega vart, að upp flaut mergð af dauðum fiski og vikri.
Næsta dag þyrlaðist vatnskúfur í loft upp, 100 m breiður og 20
m hár. Lagði af bonuin megna brennisteinslykt. Sex dögum síð-
ar, er skipið vitjaði aftur sömu stöðva, var komin þar 4 m liá
eyja. Skipstjórinn nefndi liana Corrao eftir sjálfum sér. Jafn-
skjótt og um þessa nýju evju fréttist, sendu Bretar lierskip frá
Malta á vettvang. Skipverjar mældu eyjuna 3. ágúst 1830, var
hún þá um 100 m há og 6 km í umniál. Brezki skipstjórinn lýsú
eyjuna eign Breta og skýrði hana Hotham-eyju, eftir flotaforingja
sinum. í september sendi franska stjórnin herskip til eyjarinnar.
Frakkarnir nefndu nú eyjuna Júlíu, og kenndu liana við mánuð-
inn, sem hún hafði myndazt i. Loks heimsótti ítalskt herskip evj-
una og lilaut liún nú nafnið Isola di Fernando II, eftir konungi
Italíu. Og enn fleiri nöfn voru eyjunni gefin. En nú fóru menn
að óttast, að svo kynni að fara, að landbrú myndaðist milli Sikil-
eyjar og Afriku. Ríkisstjórnirnar urðu ekki á eitt sáttar i upphafi
bverjum þetta nýja land ælti að falla í skaut, en eftir árið féll