Samvinnan - 01.02.1958, Blaðsíða 24

— Interbau —
(Framh. af bls. 7)
mönnum meir. En meginhluti bygg-
ingarsýningarinnar, þ. e. húsin sjálf,
stendur enn í dag og því alls ekki of
seint að skoða hana. — Gengi maður
inn um hliðið, sem fyrr er getið, varð
fyrst á vegi manns sautján hæða fjöl-
býlishús. Þetta er annað af tveim
hæstu húsum á sýningunni. Arkitekt-
ar, þeir Klaus Miiller-Rehm og Ger-
hard Siegemann, báðir frá Berlín. Að
þessari byggingu var lagður fyrsti
hornsteinn í hinu nýja Hansahverfi S.
ágúst 1955. I húsinu eru 164 íbúðir,
ætlaðar einhleypu fólki. Eftir gerð
þeirra má skipta íbúðunum í tvo
flokka. Eru annarsvegar þær íbúðir,
þar sem „eldhúsið“ er aðeins skápur
inni í dagstofunni, og hins vegar þær,
sem hafa reglulegt eldhús með hurð,
og glugga á útvegg. Hafa þessar tvær
gerðir hlotið nöfnin hin „kvenlega“
(weibliche) og hin „karlmannlega“
(mánnliche) gerð, þar sem ætla má,
að kvenþjóðin kjósi fremur síðar-
nefndu gerðina, þá matarlegri, en
karlmennimir þá fyrrnefndu. Gerð
hússins er þannig, að útveggir og inn-
veggir eru gerðir af járnbentri stein-
steypu og bera þeir húsið uppi. Þeir
eru jafnþykkir efst sem neðst, en
járnabindingin minnkar eftir því, sem
ofar dregur. Húsið er ópússað bæði að
utan og innan.
Nokkru norðar er hús hins aldna
meistara Gropiusar. Hann var einn
þeirra, sem hrökkluðust úr landi með
tilkomu Þriðja ríkisins. Var hann fyrst
í Englandi, en síðan í Bandaríkjunum
og hefur lengst af verið forseti arki-
tektúrdeildar Harwardháskóla. Hefur
hann á síðari árum mjög beitt sér fyr-
ir þeirri hugsjón sinni, að arkitektar
vinni ekki hver í sínu horni, heldur í
flokkum og hafi sér við hlið lista-
menn og tæknilega sérfræðinga. Og
húsið á Interbau er einmitt teiknað
af slíkum flokki undir forystu Gropi-
usar. Þetta hús er tíu hæðir, 80 metra
langt og 10 m breitt með 67 íbúðum.
Húsið er byggt í mjúkum boga, sem
gefur því sérstaklega aðlaðandi blæ.
Það er eins og það breiði faðminn
móti manni. Gerð hússins er mjög
venjuleg. Súlur bera það uppi, en
nokkrir veggir eru auk þess steyptir
til að auka styrkleika þess gagnvart
vindum. Þrefaldar súlnaraðir bera
uppi plöturnar. Lyftur og sorprennur
eru í útskotum úr aðalbyggingunni til
að útiloka hávaða og hugsanlegan
daun. Enginn kjallari er undir húsinu,
en geymslur, þvottahús og því um líkt
á fyrstu hæð. Á efstu hæðinni eru að-
eins þrjár íbúðir, og ná þær aðeins yfir
lítinn hluta grunnflatarins. Hinn hlut-
inn er óyfirbyggður og til sameigin-
legra afnota fyrir íbúa hússins.
Skammt frá Gropiusarhúsinu bygg-
ir Frakkinn Pierre Vago einnig 9 hæða
hús. Gerð stærri íbúðanna er ekki ó-
svipuð og hjá Gropiusi, þ. e. gengt í
öll herbergin frá forstofu, en annars
með meiri lúxusblæ. Eru í því 59 eins
til fimm herbergja íbúðir. Gólfflötur-
inn í sumum íbúðunum er mishár, en
loftin jöfn í hverri íbúð. Er þá hluti
af stofunum hálfum öðrum meter
lægri en hinn og gefur það þeim einkar
skemmtilegan svip. Þetta gefur einnig
möguleika á tilbreytni í gluggaskipan
framhliðarinnar.
Nokkru norðar byggja þeir Finn-
inn Alvar Alto og Svíarnir Fritz Jaen-
ecke og Sten Samuelson tvö stórhýsi.
Hús Finnans er nánast U-laga, þó
ekki reglulegt. I því eru 78 íbúðir,
mismunandi stórar. Þær eru í grund-
vallaratriðum gjörólíkar íbúðum
tveggja fyrrnefndu húsanna. Hér er
engin forstofa, heldur gengið úr for-
stofunni í önnur herbergi íbúðarinn-
ar. Athyglisvert er hið skemmtilega
samband milli eldhúss, borðstofu, dag-
stofu og svala. I útliti er húsið nokk-
uð þunglamalegt. — Allur annar og
léttari blær er yfir húsi Svíanna, enda
gerð þess önnur, þ.e.a.s. húsið er borið
uppi af grönnum súlum og byggt á
milli með léttari byggingarefnum.
Skammt fyrir sunnan tvö fyrrnefnd
hús eru hverfi af einnar hæðar íbúð-
arhúsum. 011 hafa þessi hús flöt þök
og eru flest gerð af Iéttum byggingar-
efnum. Athyglisvert er, hve mörg hús-
anna hafa húsagarð með háum veggj-
um í kring, eins konar útiherbergi, því
veggir eru á allar hliðar jafnháir veggj-
um hússins, en ekkert þak yfir. Er
þetta gert til að fjölskyldan geti bú-
ið undir berum himni, legið í sólbaði
o.s.frv., ótrufluð af forvitnum ná-
grönnum. I hinum stærri húsunum
eru venjulega greinileg skil milli svefn-
hluta og daglegs íveruhluta hússins,
sem þá er mjög „opinn“, þ. e. lítil eða
engin skil milli eldhúss, borðstofu og
dagstofu og dagstofan aðeins skilin
frá garðinum með gleri. I minni hús-
unum er reynt að haldi rýmileika
hússins með því að hólfa það sem allra
minnst niður. Öllum göngum er sleppt,
en komið beint inn í aðal-íverustofu
hússins og gengið úr henni í önnur
herbergi, eða hægt að loka hluta af
henni með forhengi eða rennivegg.
Meðal þeirra, sem þarna byggja, er
hinn ágæti danski arkitekt Arne Jac-
obsen.
Haldi maður nú enn norður eftir
Hansahverfinu, kemur maður að húsi
Oskars Niemeyers, sem lengst af hef-
ur starfað í Brazilíu, en er annars
þýzkur. Þetta er 8 hæða hús, 72 metr-
ar á lengd með 78 íbúðum, aðallega
þriggja og fjögurra herbergja.
Flestar íbúðanna ná þvert í gegnum
húsið og liggja þá svefnherbergi mót
austri, en stofur og eldhús mót vestri,
en snyrtiherbergi inni í miðju. Sjötta
hæðin er frábrugðin öðrum hæðum
hússins. Inn á hana opnast gangur frá
lyftuturninum, sem stendur sjö metra
frá aðalbyggingunni. Eru íbúðir að-
eins á helmingi þessarar hæðar, en
hinn helmingurinn eru gangar og sam-
komuherbergi fyrir íbúa hússins.
Bygging hússins er þannig, að þver-
veggir með 6 metra millibili bera uppi
þungann. Langhliðar og önnur skil-
rúm eru léttbyggð. V-laga stoðir, sem
liggja í röð undir langhliðunum, taka
hver á móti þunga tveggja þverveggja,
og yfirfæra á eina undirstöðu.
í norð-austur horni Hansahverfis-
ins byggir Svisslendingurinn Otto
Senn mjög vinalegt hús. Það er fimm-
hyrnt og fimm hæða. í því eru 16
íbúðir, fjórar á hverri hæð, nema
þeirri neðstu, þar sem inngangur,
þvottahús og geymslur eru.
Eins og sjá má af fyrrnefndum
dæmum, er mikil tilbreytni í bvgg-
ingum hins nýja Hansahverfis. Skipu-
lag hverfisins, þ. e. innbyrðis afstaða
húsanna, er einnig mjög margbreyti-
leg. Er Hansahverfið í þessum tveim
atriðum frábrugðið flestum íbúðar-
hverfum síðustu ára. En í þeim hafa
húsin verið hvert öðru lík og raðað
niður á andlausan hátt. Þau hafa því
orðið leiðinleg, þótt þau sæju vel fyr-
ir ýmsum frumstæðustu þörfum
manna.
28 SAMVINNAN