Samvinnan - 01.02.1958, Blaðsíða 25

Tvö hús, sem standa utan við
Hansahverfið, tilheyrðu sýningunni í
sumar. Eru það fjölbýlishús Le
Corbusiers og Þinghöllin, sem Banda-
ríkjamaðurinn Hugh A. Stubbins hef-
ur byggt.
Le Corbusier er sennilega afkasta-
mesti arkitekt samtímans og hefur
haft geysileg áhrif á byggingarlist
tuttugustu aldarinnar. Hann hefur
byggt og skipulagt út um allan heim
og gefið út fjölda bóka.
I Berlín byggir hann nú risavaxið
fjölbýlishús, 135 metra langt, 23 metra
breitt og 56 metra hátt. I því eru 527
íbúðir og auk þess alls konar verzlan-
ir, lækna- og lögfræðingaskrifstofur,
samkomusalir, vöggustofur o. fl., sem
lýtur að daglegum þörfum íbúanna.
Myndar húsið þannig það, sem Le
Corbusier hefur nefnt „Unité d’Habi-
tation“, en grundvallarhugsunin í því
hugtaki er að sameina íbúðarhúsnæð-
inu hina ýmsu þætti daglegs lífs.
Þannig verður húsið lítið samfélag
fyrir sig. Le Corbusier hefur byggt tvö
slík hús áður, í Marseille og Nantes-
Rezé. — Eftir mjög nákvæmar rann-
sóknir á stærð mannlegs líkama,
hefur Le Corbusier byggt upp kerfi
yfir stærðir herbergja, hinn svokall-
aða „Modulor“. Þekktustu húsin
b)rggð eftir þessu kerfi, eru tvö fyrr-
nefnd hús. I þeim eru 2.26 m frá gólfi
til lofts og öll herbergi 3.66 m á breidd.
Fyrstu teikningarnar af Berlínarhús-
inu gerðu einnig ráð fyrir þessum
stærðum, en vegna andstöðu bygging-
arvfirvalda í Berlín, varð hann að
falla frá þeim og teiknaði hann þá hús,
sem hann kallar sjálfur „Typ Berlin“.
Þar er hæð frá gólfi til lofts 2.50 m og
herbergin 4 m á breidd. „Typ-Berlin“
er einnig frábrugðið fyrrnefndum hús-
um hvað stærð íbúðanna snertir. I því
eru 527 íbúðir og flestar þeirra eins
eða tveggja herbergja, en nokkrar
þriggja herbergja. Allar íbúðimar,
sem eru stærri en eitt herbergi, eru á
tveim hæðum. Er þá dagstofa og eld-
hús á sömu hæð og inngangurinn, en
svefnherbergi og snj^rtiherbergi einni
hæð ofar eða neðar. I íbúðirnar er
gengið frá níu „innstrætum“ (mes
intérieures), sem liggja eftir endi-
löngu húsinu miðju, en lyftur húss-
ins stanza á þeim hæðum, sem „stræt-
in“ liggja. Ymis tæknileg atriði í hús-
inu eru frábærlega vel leyst, en ekki
skal farið nánar út í þá sálma hér.
Vegna stærðar sinnar gat húsið
ekki staðið í Hansahverfinu og var
því valinn staður á svonefndum Heils-
berger Dreieck, sem er strjálbýlt land-
svæði í grennd við Olympíuleikvang-
inn. Stendur húsið þar á lágri hæð í
fögru umhverfi.
Hin nýja þinghöll stendur eigi langt
frá rústum Ríkisþinghússins, í jaðri
Tiergarten skammt frá Spree. Sem
fyrr segir, er aðal-arkitektinn Banda-
ríkjamaðurinn Hugh A. Stubbins, en
annars er húsið reist sameiginlega af
Bandaríkjamönnum og Þjóðverjum
og hafa unnið að því tugir sérfræð-
inga á ýmsum sviðum og hundruð
hinna færustu iðnaðarmanna. Kjarna
hússins myndar aðalþingsalurinn, sem
tekur 1250 manns í sæti. Þessi salur,
sem er nánast sporöskjulaga, stendur
yfir flatri, ferhyrndri byggingu, sem
er um 100 m á hvern veg. A suðurhlið
þessarar byggingar er aðalinngangur-
inn. Úr honum er gengið inn í tveggja
hæða móttökusal, en umhverfis hann
liggja sjö mismunandi stór fundaher-
bergi og einn þingsalur með 400 sæt-
um. Ennfremur er þar þúsund fer-
metra sýningarsalur.
Út að Spree snúa veitingasalir á
tveim hæðum, sem taka 600 gesti. Á
þaki þeirra eru úti-veitingastaðir í
beinu sambandi við bryggjur, sem
liggja þarna út í Spree. Allur tækni-
legur útbúnaður hússins er hinn full-
komnasti; túlkunarkerfi, upptökuklef-
ar fyrir kvikmyndir og útvarp o.s.frv.
Það, sem sérstaklega einkennir þing-
hölhna, er hin djarfa og glæsilega gerð
á þaki aðalþingsalarins, sem á sér enga
hliðstæðu í Evrópu. Virðist svo sem
þakið sé hengt milli tveggja stein-
boga, sem lyftast í mjúkum boga frá
hallandi undirstöðum í vestri og
austri. Málið er að vísu ekki alveg svo
einfalt, því hringur úr járnbentri
steinsteypu, sem liggur eftir veggjar-
brún þingsalarins, tekur einnig þátt í
að halda þakinu uppi. Fyrir framan
húsið að sunnanverðu er stór tjörn,
gerð af mannahöndum, og speglast öll
bvggingin í henni. — Fyrir utan aðal-
viðfangsefni Interbau, húsin og skipu-
lagningu Hansahverfisins, voru þar
fjölmargar sérsýningar og frá jhnsum
löndum, þar sem sýnt var með ljós-
myndum, teikningum, líkönum, línu-
ritum o.s.fi-v., ýmislegt úr heimi bygg-
ingarlistarinnar og byggingariðnaðar-
ins.
Um gildi Berlínarsýningarinnar og
annara slíkra er óþarfi að fjölyrða.
Alla jafnan eru arkitektar mjög
bundnir af fjármagni og sjónarmið-
um þeirra, sem þeir byggja fyrir, og
eiga því oft erfitt með að framkvæma
hugmyndir sínar, ef þær eru nýstár-
legar og ekki einsýnt um fjárhagsleg-
an hagnað af þeim.
Það er því ómetanlegt fyrir fram-
farir í húsbyggingum, þegar hinum
færustu mönnum er gefinn kostur á
að byggja nokkurn veginn eftir eigin
höfði og síðan efnt til sýningar á verk-
um þeirra.
Valgarð ...
(Framh. af bls. 10)
hann hefur stjórnað útflutnings-
deild síðan 1946. Á því tímabili
hefur þessi elzta viðskiptastarf-
semi Sambandsins aukizt úr rúm-
lega 60 milljón króna veltu í 325
milljónir, enda um margt ólík
verkefni að koma fisk- eða þúsaf-
urðum á markað utan lands eða
innan.
Valgarð er Vestfirðingur. fædd-
ur 1919 á Patreksfirði. Tók hann
stúdentspróf á Akureyri 1940, lauk
námi í viðskiptafræðum við há-
skólann 1943 og sigldi að því loknu
til Manchester í Engiandi til að
nema hagfræði og lauk þar prófi
1946. Lagði hann þegar fyrir sig
ísienzka afurðasölu, starfaði hjá
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna og
var skrifstofustjóri samninga-
nefndar utanríkisviðskipta, unz
hann réðist til Sambandsins 1948.
Var hann fulltrúi framkvæmda-
stjóra útflutningsdeildar, þar til
hann 1953 sigldi til New York til
að taka við stjórn á skrifstofu
Sambandsins þar. í fyrrasumar
kom hann heim aftur og er nú
tekinn við hinni nýju stöðu sinni.
Kona Valgarðs er Sif Þórs og eiga
þau fjögur börn.
Eins og vænta má af ferli Val-
garðs, er hann þaulkunnugur
markaðsmálum íslenzkra afurða,
hefur dvalizt langdvölum í mark-
aðslöndunum. Nú á dögum er við-
urkennt, að sala afurðanna er oft
ekki minni vandkvæðum bundin
en sjálf framleiðslan. Því eru slík-
ir sérfræðingar þjóðinni ómetan-
legir.
Samvinnan óskar Valgarð til
hamingju með hið nýja starf hans.
SAMVINNAN 29