Stúdentablaðið - 01.02.1983, Blaðsíða 4

4
STÚDENTABLAÐIÐ
Bergþór Skúlason:
Illt að stjórna VR!
Augljóslega eru hér stéttarhags-
munir famir að ráða ferðinni. En
deildin tók mjög heilbrigða af-
stöðu. Ekki var tekið mark á rök-
semd númer 2 og þeirri númer 1
vísað til baka þar sem til væri af-
gangur af tækjakaupafé sem nýta
mætti í að kaupa borð.
unnar. Ljóst er að þegar aðstaða er
ekki bætt og kennurum ekki fjölg-
að í réttu hlutfalli við fjölgun nem-
enda eykst álagið á hvem kennara
og hætt er við að gæði kennslunnar
minnki. Því er skiljanlegt að ýmsir
vilji leysa þennan vanda með því að
setja hámark á fjölda nemenda í
Á síðasta fundi deildarráðs VR
var fjallað um tillögur sem fram
hafa komið þar sem reynt er að
stemma stigu við fjölda nemenda
við deildina. Um þessar aðfarír eru
mjög skiptar skoðanir. Fulltrúar
ýmissa verkfræðiskora telja vinnu-
gleði sinni ofboðið með sfvaxandi
fjölda nemenda, meðan kennarar
flestra raunvísindagreina sjá sér í
engu ógnað með nemendafjölda,
taka þessu öllu með jafnaðargeði
og reyna að gera sitt besta og öllum
til hæfis.
Stéttarhagsmunir?
I þessu samhengi hefur verið
bent á þá staðreynd að stéttir hafa
ætíð tilhneigingu til að reyna að
tryggja sig í sessi á markaði, jafnvel
reyna að tryggja sér einokunarað-
stöðu (skýrt dæmi er læknastéttin
sem hefur algjöra einokun og
ríkisvemdun á starfsemi sinni) og
er leitt getum að því að verkfræð-
ingastéttin hafi nokkuð sterka til-
hneigingu í þá átt. Tillaga frá
byggingaverkfræðingi nokkrum
sem borin var fram síðastliðið vor
um fjöldatakmörkun í bygginga-
verkfræðiskor er gott dæmi um
þetta. Sú tillaga var studd tveim
röksemdum:
1. Stofur þær sem skorin hefur
til afnota rúma ekki nemá 18
manns.
2. Um 15—20 manns á ári er
nægilegur fjöldi til að fullnægja
þörf þjóðfélagsins fyrir verkfræð-
inga.
Hvað fleira?
En það væri alrangt að álíta að
ekkert annað liggi hér að baki.
Menn hafa alltof lítið velt því fyrir
sér hvemig niðurskurður ríkis-
valdsins á fjárveitingum til skólans
og almennt léleg kjör kennara við
skólann hafa áhrif á gæði kennsl-
samræmi við afkastagetu viðkom-
andi skorar. En vart getur það talist
lausn nema þá kannski algjört
neyðarúrræði. Ríkissjóði fyrirhönd
samfélagsins ber skylda til að sjá
skólánum fyrir þeim peningum
sem þörf er á til að reka hann
hverju sinni og ekkert múður.
Þangað ber að beina athyglinni og í
raun furðulegtað þeirsem bera hag
skólans sér fyrir brjósti skuli ekki
fyrir löngu hafa sameinast í barátt-
unni fyrir tryggingu tekjustofna
skólans.
Þessi kjánalegi leikur ríkisins að
skera og skera gengur ekki lengur.
Það hefur sýnt sig þau 4 ár sem
þetta hefur gengið að áætlanir Há-
skólans hafa ætíð verið réttar og
það sem skorið er niður í fjárlögum
þarf alltaf að bæta upp seinni part
árs með aukafjárveitingum. Svona
skrípaleikur kemur engum til góða.
Ómældum tíma starfsmanna skól-
ans er eytt í að eltast við þessa
peninga (og reyndar ráðuneytis-
manna líka). Þeim tíma væri betur
varið í þágu skólans.
Er illa farið með
nemendur?
En látum þetta duga um kjör
kennara og skólans. Hvernig skyldi
fara um nemendur? Allir eru sam-
mála um að vinnuálag er gífurlegt,
meira en góðu hófi gegnir fyrir
flesta meðal Jóna og Gunnur. Um
eðli og ágæti þessa álags er deilt.
Því er lialdið fram til réttlætingar á
þessu fyrirkomulagi að krakkarnir
hafi gott af þessu. Að læra stærð-
fræði er þroskandi fyrir manninn.
Þegar ég var í barnaskóla var ég
látinn lesa biblíusögur og læra
sálma utanað af sömu ástæðu. Það
átti að vera þroskandi og ég átti að
læra af því mannasiði. Ekki veit ég
til þess að þetta hafi gert mig né
nokkurn annan að betri manni.
Mérkoma íhugorðin: „til hversað
reyna að fá mig til að fremja ekki
þær syndir sem mig hefur aldrei
langað til að fremja? Sú stærðfræði
sem verið er að troða í saklaus
börnin hér í VR er undir svipaða
sök seld. Ég efast um að nokkur
verði betri verkfræðingur af því að
læra öll þessi ósköp eins og þau eru
matreidd hér. Þæróraunsæju kröf-
ur sem um er að ræða geta ekki haft
neinn annan tilgang en að gera
mönnum lífið Ieitt.
Stærðfræði er tungumál dagsins í
dag og enginn getur orðið vísinda-
maður nema sá hinn sami hafi vald
á hugtökum hennar. Allirsem geta
eiga að læra stærðfræði. Ég álít að
ekki sé hægt að kenna stærðfræði
nema nemandinn hafi fyrir því að
læra hana og leggi sig fram í því að
tileinka sér hugsunarhátt hennar.
Hins vegar held ég því fram að
hægt sé að kenna hana á auðveldari
og skiljanlegri máta en nú er gert,
fleirum til gagns og gleði.
Bergþór Skúlason
Olafur Guðmundsson:
Pistill úr VR
hAskóli íslands
HAUST-NISSERI 1982
DEILD
UERKFRflDI-OG RAUNVISINDADE ILI'

I ’C'.i-d- c)_£2=3_______________________________tJK.
Verkfræði og Raunvísindadeild
er þriðja stærsta deild Háskólans
með 710 nemendum. Af þessum
fjölda eru 349 nýnemar. Eins og
aðrar deildir hefur VR stækkað á
síðustu árum, en á sama tíma hefur
kennarastöðum ekki fjölgað í neinu
samhengi við það, þannig að ken-
nsla stundakennara er mikil og
eykst ár frá ári. Þess vegna er það
kannski ekki óeðlilegt að núna
skjóti upp kollinum hugmyndir um
hertar námskröfur, fjöldatakmark-
anir og takmörkun aðgangs að
deildinni. Ég ætla hér á eftir að
greina frá þessum tillögum og rök-
semdum með og á móti.
Verkfræði
Haustið 1981 hóf óvenjustór
hópur nám í byggingaverkfræði
(um 50) og þegar á veturinn leið
kom í ljós að þetta var sterkur
hópur sem stefndi hraðbyri á efri
ár, en kennarar skorarinnar sáu
ekki framá á geta komið öllum
þessum hóp fyrir í stofum skorar-
innar og báru því fram tillögu um
að ekki yrði nema 16 — 18 hleypt á
þriðja ár á hverju ári, þar sem nú-
verandi húsnæði rúmaði ekki fleiri,
skrifborð vantaði og kennarar réðu
ekki við að kenna stærri hópi án
þessi aðgæði kennslunnarrýrnuðu.
Þeir bentu m.a. á að nám á efri
árum byggist að miklu leyti á ná-
inni samvinnu nemenda og kenn-
ara við sjálfstæð verkefni og fjölg-
un nemenda skerði því þann tíma
sem hver nemandi hefur aðgang að
kennara. Því yrði fjölgunin til að
rýra gæði kennslunnar. Auk þess
voru nefndar röksemdir um að
þörfin á íslandi sé ekki meiri en 50
nýir verkfræðingar af öllum gerð-
um á ári. Undanfarin ár hafa 30 —
40 útskrifast á ári auk verkfræðinga
menntaðra erlendis.
Þetta mál hefur ekki enn verið
afgreitt enda er staðan óljós eins og
stendur. Nemendum á öðru ári
(stóra árgangnum) fækkar hægt og
rólega og er komin undir 30 og ekki
útlit fyrir að nema 20 — 25 þeirra
nái á þriðja ár. Vegna þess að þriðja
árið er fámennt (7 — 8) er mögu-
leiki að koma öllum fyrir næsta
vetur ef svo fer sem fram horfir.
Málið gæti aftur á móti lent í hnút
ef núverandi fyrsta ár verður ekki
af viðráðanlegri stærð þegar á
þriðja árið kemur.
Byggingaverkfræðin hefur núna
síðustu tvö ár verið tískugrein því
heildarfjölgun á efri árum í verk-
fræðigreinum er ekki mikil. Þetta
veldur vandræðunum, en vonir
standa til að þessi bylgja sem skall á
byggingaverkfræðinni sé stundar-
fyrirbrigði þannig að deildin kom-
ist hjá því að taka óvinsæla
ákvörðun. Auk þess er deilt um til
hverra „numerus clausus" ætti að
taka, þeirra sem þegar eru byrjaðir
eða, sem líklegra er, til þeirra sem
létu innrita sig eftir ákvörðunina.
Hertar kröfur í stærð-
fræðiskor
Skorarformaður stærðfræðiskor-
ar lagði til síðastliðið haust að for-
kröfum stórra og dýrra námskeiða
yrði breytt þannig að í stað þess að
próftökuréttur í undanfara dygði
yrðu nemendur að hafa staðist próf
í undanfaranum.
Röksemdir fyrir þessu voru þær
helstar að mörgum námskeiðum
skorarinnar fylgir mikill tölvu-
kostnaðurog í fjárlagafrumvarpinu
var ekkert tillit tekið til mikillar
fjölgunar nemenda bæði í skor og
deild. Skorin átti að fá /i af því sem
talið var algert lágmark til eðlilegr-
ar verklegrar tölvukennslu. Tölvu-
notkun í námskeiðum er erfitt að
skera niður án þess að námskeiðið
missi tilgang sinn og kennslan er til
lítils ef æfinguna vantar. Því væri
reynandi að fækka nemendum
með hertum kröfum.
Tillagan mætti frá upphafi tölu-
verðri andspyrnu innan skorar og
utan. Talið var að erfitt yrði að hafa
eftirlit með þessum reglum, frant-
kvæmd yrði erfið og gæti skennnt
námskeið því það getur dregist
fram í 4. viku misseris að endanlega
komi í Ijós hverjir mcgi sækja
námskeiðið og hverjir ekki. Að
auki draga þessar tillögur úr
möguleikum nemenda til að losa
sig við hala, (námskeið sem hefur
dregist að ljúka).
Mjög litlar líkur eru á að þessi
tillaga nái fram að ganga.
Aðgangstakmarkanir í
deildina
Þegar liðið var á haustið lagði
deildarforseti fram tillögu um að
nýta heimild í reglugerð VR til að
setja skorður við innritun í deildina
og miða við frammistöðu á stúd-