Fálkinn - 19.09.1931, Blaðsíða 3

F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
Framkvæmdastj.: Svavar Hjaltested.
Aðalskrifstofa:
Bankastræti 3, Reykjavík. Sími 2210.
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa i Oslo:
Anton Schjötlisgade 14.
BlaSiS kemur út hvern laugardag.
ÁskriftarverS er kr. 1.70 á mánuSi;
kr. 5.00 á ársfjórSungi og 20 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Auglýsingaverð: 20 aura millimeter
Herbertsprent, Bankastræti 3.
Skraddaraþankar.
Hefði þaS verið steinn þá hefSi
þaS drepiS mig, sagði kerlingin.
Hefði, hefði, hefSi! Hversu oft
bregSa menn ekki þessu orSi fyrir
sig, í viðræSu og rökræSu. HefSi
þetta veriS svona, þá hefSi þetta far-
iS svo.
ÞaS má taka sjer þetta þægil’ega
orS í munn á tvennan hátt. AnnaS-
hvort eins og kerlingin gerði, aS út-
mála sjer afleiSingarnar af stein-
kasti, þegar ullarlagSinum var hent
i hana. Þannig má vekja deilu, án
þess að' hafa fyrir henni nema flugu-
fótinn — ullarlagSinn, og komast aS
allara ótrúlegustu niSurstöSum.
Hversu margar deilur hafa ekki
spunnist af því, aS undirstöSunni
var breylt jafn rækitega eins og ef
ullarlagði væri breytt í stein.
Hinsvegar er þaS jafnan gagnlegt
aS bregSa fyrir sig orSinu „hefði“
en helst þegar maSur lalar viS
sjálfan sig í huganum. „Svona fór
þessi tilraun, en hefði jeg fariS
öðruvisi aS, þó hefði hún líklega
fariS á þessa leið“, geta menn sagt.
Þetta eru menn sem íhuga, menn
sem ekki aðeins reyna, heldur gera
sjer líka far um að læra af reynsl-
unni, hvort sem fyrirtækiS hefir
tekist eða mistekist, og hrjóta heil-
ann um hversvegna fór sem fór. En
þá þýðir ekkert að hyggja á fjar-
stæSum og dæma eftir þeim, eins og
kerlingin með steininn gerði.
ÞaS er talað um heppna menn og
óheppna. Sumum heppnast alt, sem
þeir ráðast í, en öðrum fátt eða ekk-
ert. Fólk gefur þessu gætur og furð-
ar sig á því, en ieitar ekki að skýr-
ingum heldur notar orðiS heppinn
og óheppinn, alveg eins og það
væri náttúrulögmálið sjálft, sem
rjeSi þessu. En þegar betur er aS
gáð er heppni eins og óheppni ann-
ars alls ekki jafn furðulegt og menn
halda. Annar maðurinn kann að
hugsa og hagnýta sjer reynslu sína
og annara en hinn ekki. Lífið er
ekki eins mikið liappdrætti og menn
vilja vera láta. ÞaS er jafn mikil
fyrirhöfn að draga núllið og að
draga stærsta vinninginn í hluta-
veltunni, en þar er annar maSurinn
heppinn en hinn ekki. í hlutaveltu
lífsis er miklu hægara að þekkja
núllin frá vinningunum, en hinsveg-
ar miklu meiri vandi að draga vinn-
inginn en núlliS. AnnaS geta menn
gert hugsunarlaust, en hitt verða
menn að beita huganum við. En að-
alreglan fyrir þvi aS geta náð vinn-
ingnum í lífinu er sú, að beita bæSi
hug og hönd. Því að hlutaveltan og
iífið er sitt hvað.
i
Hæsta hús f heinti.
WOOLWORTH-byggingin var lengi
vel stærsta húsið i heiminum. Turn-
inn á henni, bygður í gotneskum slíl
var 792 fet yfir götu og hæðirnar
voru 62. Svo leið og beið i mörg ár
þangað til einn góðan veðurdag, að
Bank of Manhattan-byggingin var
fullgerS. Hún var <S34 fet. En um liana
mátti segja, að Adam var ekki lengi
i Paradís. Skömmu síSar hafði
Crysler-byggingin kveði'ð liana í kút-
inn; turninn á henni var 1040 feta
liár yfir götu.
102 HÆÐIR! En svo kom Empire
State-byggingin i ár, meira en hálfu
liærri en Woolwortli. Efstu útsýnis-
svalirnar i þessu húsi eru á 102. hæð
og liggja 1250 fetum yfir götu, en
þar fyrir ofan er svo lendingarmast-
ur fyrir loftskip.
ÁRÞÚSUNDA GAMALL DRAUM-
UR. Sagnirnar um Babelsturninn
sýna, að það er ekki ný bóla, þó
menn langi til að byggja liærra upp
í himingeiminn en nokkur maður
hefir gert áður. Þetta er gamall
draumur. ÞaS var þessi draumur, sem
knúði liina gömlu Egyptalandskon-
unga til þess að láta þúsundir af
þrælum sínuin vinna að pýramída-
hyggingunum. Giseh-pýramídinn var
451 fet á hæð, og svarar það til húss
sem er 34 hæðir. Hvelfingin á Sl.
Pjeturskirkjunni í Róm er 345 feta
há og turnar dómkirkjunnar í Köln
512 fet. Washington-minnisvarSinn í
Washington, sem gerður er í líkingu
við obeliskana egyptsku, er 555 fet.
Þegar farið var að byggja úr stáli
var liægra um vik að komast hátt án
gífurlega mikils lilskostnaðar. Eiffel-
turninn er 984 fet á liæð, hann var í
upphafi bygður aðeins til bráða-
birgða, til þess aS draga athygli
inanna að heimssýningunni í París
1889, en þegar til kom þótti óliæfa
að rífa hana niður aftur. Hann stend-
ur enn og héfir lengi verið talinn
eitt af 7 furðuverkum veraldar i
nýja stíl. Lengi var hann hæsli turn
heimsins en Wooiwortli liæsla húsið.
En nú er lendingarmastur Empire
State byggingarinnar meira en 100
metrum hærra *en flaggstangartopp-
urinn á Eiffelturni.
FERD UPP í HÆÐIRNAR. Standi
maður á horninu á 5. Avenue og 34.
götu í New York og líti upp, þá er
því líkast að Empire State nái upp i
sjálfan himininn. Maður sjer ekki
lurninn neðan af götunni. MaSur
hlýðir auglýsingunum um hið prýði-
iega útsýni uppi, á úlsýnissvölunum
á 86. liæð sje veitingásaiur og þar
sje hitinn 20 Fahrenheitstigum
minni en á gölunni. FerSin upp
kostar einn dollar og fólk fer þang-
að í hópum, einkum þegar heitt er..
í húsinu eru 63 lyftur. I anddyr-
unum niðri eru stórar töflur, sem
Úðalsbóndi Runólfur Runólfs-
son, Norðtunyu, verður sjötug-
ur 25. þ. m.
Það er óhættaðþvo
mýkstu ullarföt úr
IDX.
En livað hin viðkvæmustu ullarföt verða mjúk
og teygjanleg þegar þau þorna eftir LUX þvott-
inn.
Upprunalegi liturin lielst skær og skínandi,
þau láta eins vel til, eru jafn lilý og fara ávalt
eins vel og þau ný væru.
Þar sem núningur með óvalinni þvottasápu
gerir ullarfötin hörð og eyðileggur þau, þá má
þvo þau aftur og aftur úr LUX ón þess að unt
sje að verða þess var að þau hlaupi, eða skemm-
ist á nokkurn hátt.
Hinir gegnsæju LUX sáputíglar eru hreinasta
þvottasápa sem nokkurntíma hefir verið fram-
leidd.
Reynið LUX ó vönduðuslu ullarflíkum yðar,
og sjá, eftir margra mánaða notkun líta þau út
sem spáný væru.
Það sem þolir
vatn
þolir LUX.
LUX
W«LX 283-IO
LEVER BROTHERS LIMITED.
PORT SUNLIGHT.ENGLAND.
Litlir pakkar 0.30.
Stórir pakkar 0.60.
sýna með hreyfiijósum hvernig lyfl-
urnar þjóta fram og aftur. Á einni
mínútu þýtur maSur upp á 80. hæð
en þar er skift um lyftu og tekin
lurnlyftan upp á 86. hæð en þaðan
masturslyftan upp á 102. hæð. Og
maSur finnur strax, að það er engin
lvgi, að loftið er mikið svalara
þarna en niðri.
MEÐ FUGLSAUGUM. Fyrst geng-
ur maður út að svalahandriðinu og
lítur niður ó götuna fyrir neðan.
Fólkið þar niðri er eins og flugur.
Bílarnir eins og járnsmiðir, sem
rekja sig áfram í beinum röðum.
Fjær verður manni litið á nokkra
gamla kirkjuturna, sem gnæfðu yfir
borgina þegar þeir voru bygSir; nú
eru þeir eins og lítil kramarhús
milli húsanna. Og í eyrunum niðar
samfelt djúpradda suð -— sambland
alllra hávaðategundanna niðri á
strætunum, vælsins frá járnbrautun-
um og blástursins frá skipunum.
í norðurátt blasa við flesl stór-
hýsin, stalImynduS fjöll úr hvílum
steini, undraborg sein er einslæð i
veröldinni. Úti á höfninni er frelsis-
styttan eins og ofurlitil brúða „og
heldur ó blysinu við gylta hliðið.
Jóti Guðmundsson, fíamla-
hrauni á Eyrarbaklca, varð 75
ára 17. þ. m.
í vestri eru MacAlpin og Pennsyl-
vania-gistihúsin, eins og eldspítu-
stokkar á rönd, en sporin frá járn-
brautarstöðinni hverfa eins og mjó-
ir þræðir inn í jarðgöngin, sem
fiytja lestirnar undir Iludsonána.
Enginn staður á jarðriki er jafn ið-
andi og Manliattanhverfið, þar
stöðvast mannshöndin sem stjórnar
samgönguvjelunum hvorki dag eða
nótt. Hjerna af svölunum sjest yfir
bústaði sjö miljón manna, sjötíu
sinnum fleiri en allra íslendinga.
BLAÐASTRÁKURINN. Upphafs-
maðurinn að þessari húsbyggingu
og sá sem hrinti henni i framkvæmd
er maSur, sem allur heimurinn
kannast viS: AI Smith, eSa „voti“
Smith, sá sem í kjöri var við síS-
ustu forsetakosningar gegn Hoover
og var þá fylkisstjóri í New York,
en núverandi forstjóri Empire State
fjelagsins. Hann er borinn og
barnfæddur í New York, fæddur í
Eastside og seldi blöð á götunum í
uppvexti, eins og svo margir mætir
menn.
Empire State byggingin stendur á
lóð sem áður var túnskiki bónda er
hjet John Thoinpson og bjó þarna
um 1800. Hann hafði keypt jörSina
fyrir 250 Klollara og þótti það mikið
verð í þá daga. Jörðin var talsverS-
an spöl fyriri utan þáverandi borg
og bæjarmúrarnir á milli, þar sem
nú er Wall Street. En þarna stóð
hið fræga Waldorf-Astoria gistihús
þangað til fyrir tveimur árum, að
Empire State keypti það til niður-
rifs til þess að rýma fyrir hinni nýju
byggingu. Tvö þúsund manns voru
Framh. á bls. 15.
F. A. THIELE
Bankastræti 4,
hefir fengið margar nýjar sjer-
lega góðar tegundir af teikni-
áhöldum og reiknistokkum, á-
samt latisum strikfjöðrum.