Fálkinn - 24.09.1938, Blaðsíða 14

14
F Á L K I N N
Nýjar bækur.
i.
Símon Jóh. Ágústsson:
LEIKIR OG LEIKFÖNG.
ísafoldarprentsmiðja h. f.
Nýlega er komin út bók undir
nafninu Leikir og leikföng, eftir dr.
Símon Jóh. Ágústsson. Eins og nafn-
ið bendir til snýsl bókin um leiki
barna og leikföng. Er höfundurinn
prýðilega mentaður inaður, doktor
í barnasálaríræði frá háskólanum 1
París, svo að ekki þarf um að efast
að Íslendingtim er mikiil fengur að
bókinni. Og þegar þess er gætt, að
við eigum litið, sem ekkert skrifað
á islenska tungu um sálarlíf barna
nje leiki þeirra, verður bókin því
meiri aufúsugeslur. — Margt al-
þýðufólk kynni nú að óttast, sem
ekki hefir sjeð bókina, að lnin sje
strembin og óaðgengileg, en það er
öðru nær. Hún er ljett aflestrar og
skemtileg, og skrifuð á fallegu, al-
þýðlegu máli. Eins og höfundur get-
ur um i formála er bókin ætluð al-
menningi til fróðleiks og leiðbein-
ingar um leiki barna, og segir það
sig sjálft að foreldrar og barna-
kennarar hafa liennar mesta þörf.
Fyrir þá er bókin mikill fengur.
Bókin gefur ágætar bendingar um
leikfangaval, sem byggist á þeirri
reglu, að yfirleitt sje gæðahlutfall
leikfanganna í öfugu hlutfalli við
dýrleika þeirra. Er þetta regla sem
foreldrar eiga að hafa í huga og
ástæða er fyrir þau að gleðjast yfir.
Kaflaskifting bókarinnar er sem
hjer segir: 1. Leikir barna. 2. Helstu
kenningar um orsakir leikjanna og
þýðingu þeirra fyrir bernsku og
fullorðinsár. 3. Áhrif umhverfisins
á leikina. 4. Þróun leikhvatarinnar.
Flokkun leikja. 5. Sálarástand hins
leikandi barns. 6. Uppeldisreglur og
ieikföng. 7. Almennar reglur um val
leikfanga. 8. Helstu leikföng barna
fram til 6—7 ára aldurs. — Bókin
er prýdd 30 myndum og vönduð að
öllum frágangi.
Foreldrar og kennarar þurfa nauð-
synlega að eignast þessa bók.
II.
A. CHR. Westergaard:
SANDHÓLA-PJETUR I.
Eiríkur Sigursson íslensk-
aði. — Reykjavik.
Útgefandi:
Barnablaðið „Æskan“. —
1938.
Höfundur þessarar bókar er
danskur rithöfundur, en þýðingin
er gerð af Eiríki Sigurðssyni barna-
kennara á Akureyri. Þessi bók er
aðeins fyrsta bindið af lengra rit-
verki og lieitir þýðandi góðu um
framhald á útgáfunni.
Sandhóla-Pjetur er skemtileg og
alvöruþrungin saga í senn. Gerist
hún á Vestur-Jótlandi, þar sem Rán
heyjar sití heimsins langa stríð við
sandströndina. Starfi fólksins og
kjörum er lýst af miklum skilningi
og djúpri samúð. Lífsbarátta fólks-
ins við Vesturhafið er hörð, enda
hefir hún oft skapað kjarnafólk. -—
Sandhóla-Pjetur er duglegur og þrótt-
mikill piltur, sem Lesandinn hrífst
af. Mun margur bíða með óþreyju
eftir framhaldi sögu hans' í næsta
bindi.
Sagan, sem heild er hugnæm og
mun eignast marga vini meðal ís-
lenskra lesenda, einkum þó drengja.
— Þýðingin er mjög s'notur.
III.
ÚTVARP Á ÍSLANDI
— Broadcast in Iceland — heitir
Iítill bæklingur, sem Ríkisútvarpið
hefir nýiega gefið út og saminn er
af útvarpsstjóra. Lesmálið er mjög
stutt, því að bæklingurinn er ekki
nema l(i síður og meiri hlutinn
af rúminu er skipað myndum og
línuritum, sem lýsa þróun og verkefn
um útvarpsins á fslandi. í lesmálinu
er sagt frá starfsháttum og efnis-
skipun útvarpsins i fáum orðum,
stöðinni sjálfri og orku hennar,
hinni fyrirhuguðu endurvarpsstöð
á Eiðum, stuttbylgjustöðinni o. fl.
Ljósmyndirnar í bækling þessum
eru af Landsímahúsinu, útvarpsstöð-
inni á Vatnsendahæð, útbúnaði nýju
100-kíIówatta sendistöðvarinnar þar,
stuttbylgju-sendistöðinni og mynd
úl útvarpssalnum. Af línuritum
ýmiskonar, sem birt eru í kverinu
má minnast á eitt, sem sýnir vaxtar-
auka útvarpsnotenda á árunum 1930
til 1937 —- úr 490 upp i 14.407 í
árslokin. Hinn 30. júní síðastliðinn
voru útvarpsnotendur orðnir 14.780.
— Sjerstaklega mun íslenskum les-
endum þó þykja fróðlegt línuritið,
sem sýnir útvarpsnotendafjölda
ýmsra landa, að tiltöíu við fólks-
fjölda. Island er þar hið 9. í röð-
inni af öllum löndum heims, með
122.82 notendur á þúsund íbúa, en
sú þjóð, sem flesta útvarpsnotendur
liefir, er Bandaríkjaþjóðin, sem hef-
ir fast að ]iví helmingi meiri út-
breiðslu á útvarpstækjum en við:
204.38. Næstir eru Danir, þá Bret-
land, Nýja Sjáland, Svíþjóð, Ástra-
lía, Þýskaland og Ilolland. Næst á
eftir íslandi koma Belgía, Sviss og
Noregur. Af ríkjum í Evrópu eru
Grikkir síðastir með aðeins 2.9 út-
varpsnotendur af hverjum 1000 íbú-
um, en Kína rekur lest þeirra 50
ríkja, sem línuritið nær til.
Kver þetta er einkum ætlað þeim
útlendu fyrirspyrjendum, sem að
jafnaði skrifa útvarpinu og beiðast
upplýsinga um það. Það er snyrti-
legt að öllum frágangi, og gefur
þær upplýsingar, sem í fljótu bragði
eru nauðsynlegastar þeim erlendu
hlustendum, sem vilja fylgjast með
íslensku útvarpi.
Miklir menn.
Rftir Pjetur Sigursson.
Walter Runciman lávarður er
nú á vörum manna um allan
heim, í sambandi við deiluna
í Tjekkoslovakíu. Flestir munu
vita það, að þessi merki maður
nýtur mikils trausts meðal
manna, en hitt vita sennilega
færri, að hann er heilhuga
kirkju- og trúmaður. Hann til-
lieyrir Meþódista kirkjunni og
um 10 ára skeið tók hann veru-
legan þátt í starfi kirkjunnar.
Þeir sem hlýddu á ræður hans,
gátu ekki efað einlægni lians og
áhuga á kristindómsmálum. Það
er vel við eigandi að slíkum
mönnum er fenginn sá vandi
ðr kvikm jrndaheimlnu m.
Harold Lloyd í „Gætið að yður,
prófessorar“.
Vinsælustu og dýrustu gleraugu í
heimi.
Gleraugun, sem prýða hið „klass-
iska“ nef Harold Lloyd eru ekki að-
eins frægustu gleraugu í heimi lield-
ur einnig dýrustu gleraugum, þó að
þau í raun og veru sjeu ekki nema
umgjörðin ein. Harold Lloyd hefir
gert það að vana sínum að byrja
aldrei á nýrri kvilunynd nema að
hafa gleraugun frægu með fyrsta
daginn, og voru þau geymd vand-
lega síðan. En daginn, sem hann átti
að byrja á nýju kvikmyndinni:
„Gætið að yður, prófessorar,“ voru
gleraugun týnd. Það varð að liætta
við upptökuna. Alt komst í uppnám
vegna „dýrgripsins", en það var eins
og þau hefðu sokkið í jörðina. Það
var ekki fyr en síðla þriðja dags að
símað var frá þvottaliúsi einu, að
að semja frið rtieðal þjóða, ef
slíkt er unt.
Nýlega átti hinn mikli andans
maður og prjedikari, Harry Em-
erson Fosdick, 60 ára afmæli.
600 manna tóku þátt í mið-
dagsveislu, er Árbakkakirkjan
í New York hjelt honum til
lieiðurs. Þar töluðu ýmsir merk-
irmenn, og meðal þeiiTa forseti
Colgate háskólans, en þar stund
aði Harry Emers/on Fosdick
nám á yngri árum sínum. For-
setinn sagði, að þó þessi háskóli
hefði ekkert gert annað um
daga sína, en að senda frá sjer
hr. Fosdick, aðeins þennan eina
mann, þá væri tilvera skólans
fyllilega rjettlætanleg. Slíkir
menn eru á við marga.
Hitler, Mussolini og Stalin eru
miklir menn, en heimurinn er
hálf hræddur við þá, og hvað
sem um þá verður sagt, þá eru
þeir ekki miklir aðdáendur
Krists. Walter Runciman lá-
varður, Lloyd George, George
Lansbury, Roosevelt forseti
Bandaríkjanna, Kagawa í Japan
og Gandhi í Indlandi, þetta eru
alt miklir menn, en þeir hugsa
öðruvísi en hinir þrír. Heimur-
inn óttast þá ekki, en væntir
góðs af þeim. Þeir eru allir að-
dáendur Krists og tigna friðar-
hugsjón hans. — Verði sigurinn
þeirra.
gleraugnaumgjörð hefði fundist í vasa
á flík, sem verið var að þvo, og
þóttust þvottakonurnar þekkja að
þarna væri gleraugnaumgjörðin hans
Hárolds Lloyd. Það reyndist rjett að
vera og þá kom í ljós hvernig í öllu
lá. í hugsunarleysi hafði hann stung-
ið gleraugunum í vasann, en svo
hafði sloppurinn verið sendur í þvott.
Loks eftir þrjá daga var liægt að
byrja upptökuna, en töfin kostaði
hvorki meira nje minna en mörg
hundruð þúsund dollara, svo að
gömlu gleraugun eru Harold Lloyd
og kvikmyndafjelaginu háns mikils
virði.
Maður verður að vona, að þau
verði á rjettum stað, þegar „Gætið
að yður, prófessorar" verður send
út til sýningar.
NEVILLE CHAMBERLAIN
forsætisráðherra Breta, er sá maður,
sem mesta athygli hefir vakið ný-
lega. í óðagoti því, sem lilaut að leiða
til styrjaldar, ef ekki liefði verið til
sterkur ni'aður hjá sterkri þjóð.
Chamberlain var maðurinn, sem rjetti
fram hendina á jafn eftirminnilegan
hátt og menn muna úr erlendum
frjettum síðustu viku. Enginn enskur
forsætisráðlierra hefir stígið stærra
spor. En bjargar það lieimsfriðnum
— neniá í bili?
Auk Konrad Henleins, er það
Kundt þingmaður, sem mest hefir
komið við deiluSúdeta-Þjóðverja og
Tjekka. Myndin er af Kundt þing-
manni.
Samningar hafa farið fram milli
pólsku stjórnarinnar og frönsku
stjórnarinnar, um að 30 þúsund fjöl-
skyldur af pólskum Gyðingum skuli
fá landvist á eynni Madagaskar,
austan við Afríku, en sú eyja er
frönsk nýlenda. Er gert ráð fyrir, að
Gyðingar þessir byggi þarna upp heil
hjeruð, því hjer var um mannfjölda
að ræða, sem er töluvert ineiri en
allir 'íbúar íslands.