Fálkinn - 22.10.1938, Blaðsíða 12

12
F Á L K I N N
WYNDHAM MARTYN: 15
Manndrápseyjan.
Iegt að fá skift. Jeg hefi ýms útgjöld, sem þú
mundir ekki botna í.“ (Lesarinn hefir góða á-
stæðu til að skilja ekki, að Ahtee var svo hepp-
inn í piquet, að kennari hans átti ekki eftir nema
fáeina dollara). „Þú skalt fá alt þitt aftur. Cleeve
er bálskotinn upp fyrir eyru i Erissu Alitee og
þó hún, sem mjer finst merkilegt, virðist ekki
endurgjalda ást hans, þá er það samt óhugsandi
að hún hryggbrjóti hann. Faðir hennar er ein-
kenniiegur maður, en hann getur ekki gengið þess
dulinn hvaða hlunnindi hann hefir af ráðahagn-
um. Og svo eru það Phyllis og Hugh Elmore.
Drengurinn er sjóðvitlaus í henni og biður henn-
ar á hverjum morgni, en hún hefir kastað augun-
um á ungan mann, sem heitir Barton Dayne. Að
því er mjer er sagt er hann af góðu fólki og hefir
fengið gott uppeldi og mentun, en hann er háður
föður Hughs Elmore. Jeg mundi nú kjósa hann
fremur, ef hann bara ætti peninga. Hann er sá
eini hjer á eyjunni, s’em þorir að standa upp í
hárinu á mjer. Jeg hefi sagt, að hann steypi
Phyllis í ógæfu ef liann haldi áfram að draga sig
eftir henni, þessvegna liefir hann stokkið upp á
nef sjer og spilar golf við sjálfan sig.“
Weld hristi höfuðið. Ætiaði gamla nornin
aldrei að hætta að skifta sjer af örlögum
aunara.
„Þú heldur víst að jeg sje orðin gömul og elli-
ær, þegar þú frjettir að við öll, að undanteknum
Ahtee, sem ekki hefir nokkurt hugmyndafíug,
erum farin að verða myrkfælin hjerna. Manstu
Curtis, hvernig jeg hreldi þig einu sinni þegar
þú hafðir biskup i boði, með þvi að segja að jeg
tryði hvorki á guð nje djöfulinn. Það var satt —
eyja er tryld. Ahtee hlýtur að vera brjálaður.
þá. En nú er jeg farin að trúa á djöfulinn. Þessi
Kyprustrjen eru göldruð. Hjer á Manndrápsey,
sem hann kallar svo, vaxa kyprustrje á gröfum
manna, sem drepnir voru af Jeffrey Fratton, sjó-
ræningja og magister frá Exeter College, Oxford.
í fyrstu gramdist mjer að altaf var verið að tala
um þennan Fratton." (Curtis Weld, sem þekti
hana, vissi að það var vegna þess að hún hafði
ekki fengið að hafa orðið altaf sjálf). „En nú er
jeg kominn á vald þessa þorpara eins og allir
hinir, og heilluð af honum. Mjer fellur það ekki,
Curtis. Hugsa sjer, að jeg skyldi eiga eftir að
vera hrædd við nokkurn! Og það meira að segja
dauðan mann. Inst í huga sínum heldur Ahtee
ekki, að Barketl muni hafa drepið Jaster. Iiann
heldur að Jaster hafi verið á vakki hjá hellun-
um, sem Fratton er grafinn í, og að liann muni
hafa drepið hann. Þvílikt fádæma bull! Á daginn
hlæ jeg að því. Nú skrifa jeg seint á kvöldi. Jeg
get ekki sofið. Fyrir utan gluggan minn stendur
faðir Embrow — hátt ferhyrnt kyprustrje — og
reynir að taka uin barkann á næsta trje. Á nótt-
inni ýlfrar stormurinn hjer á eyjunni líkast því
að maður mundi væla, ef presturinn væri á
hælunum á honum og hann væri að sálast úr
hræðslu. Jeffrey Fratlon drap Embrow, svo að
þú skilur hverskonar maður hann var. Nú verður
þú, Curtis, sem einn af ráðandi leikmönnum
kirkjunnar, að segja mjer álit þitt á öndum, sem
ganga aftur? Þú þekkir hiblíuna belur en jeg, og
Ahtee segir að maður geti lesið um þetta þar.
Curtis Weld rak upp undrunaróp. „Þú
hefir vonandi ekki fengið nein slæm tíð-
indi?“ sagði vinur hans, hár maður og
dökkhærður með alvarlegt andlit, sem hros
ljómaði um við og við.
„Jú, upp á vissan máta. Jeg hefði þorað
að veðja aleigunni um, að frú Cleeve hefði
altaf haldið við efnishyggjuna, þó að hún
hefði orðið hundrað og fimtíu ára. En nú
virðist vera farið að slá út í fyrir henni.“
Weld hjelt áfram að tesa:
„Þú heldur víst að jeg sje vitlaus. En þar
skjátlast þjer, Curtis, eins og vant er, þegar þú
reynir að skilja mig. HvaS peningana snertir þá
verð jeg að fá þá. Jeg ætla mjer að komast á
burt úr Manndrápsey meðan jeg er maður til, og
jeg skulda. Ahtee peninga. Aldrei liefi jeg nú
vitað aðra eins liundahepni i piquet! Þú skilur
víst, að sómi minn liggur við, að jeg borgi þessa
spilaskuld."
Ennfremur var þessi eftirskrift undir-
strikuð:
„Jeg verð aö fá peningana undir eins, annars
kemst jeg ekki burt.“
„Það er merkilegt," sagði Weld og góndi
út í bláinn, „að iblk, sem skuldar til liægri
og vinstri og þykist upp með sjer af þvi,
sem smyglar gimsteinum og" kniplingum og
lætur smákaupménn verða gjaldþrota á sjer
með góðri samvisku, vegna þess að það
borgar þeim ekki — að slíkt fólk talar um
sóma sinn — og meinar það, þegar um
spilaskuldir er að ræða. Jeg liefi sjálfur al-
ist upp við þessháttar kenningar, en þetta
er þó hreinasta fjarstæða.“
„Það eru leifar frá fortiðinni,“ muldraði
sá dökkhærði, „síðan Iiepnu spilararnir
voru vopnfimustu mennirnir, svo að það
var hættulegt að draga þá á borguninni.“
Weld rjetti kunningja sínum brjefið.
„Lesið þjer þetta og segið mjer hvernig
yður líst á. Jeg verð að upplýsa það, að
frænka mín er drotnunargjarnasta og sín-
gjarnasta kerlingin, sem til er á þessari
jörð. En hún er djörf, og hún getur verið
vinur vina sinna- Hún getur barist fyrir þá
sem hún tekur áslfóstri við. Og hún er
engin tepra, hvorki andlega nje líkamlega.
Hún er þybbin, gamall heiðingi, með frá-
bært minni, og tungan er eins og kaktus-
blað,“
Weld furðaði sig á þvi, að Anthony Trent
hjelt brjefinu upp að enninu. Hann dáðisl
meira en svo að þessum manni, sem hafði
leysl úr svo fjöhla mörgum ráðgátum, að
lionum dytti í hug að hlæja að honum.
Ýrnsir töldu auðkýfinginn jafn ósanngjarn-
an og einráðan eins og frænku lians, þá
sem hafði sent honum brjefið. „Jæja“, sagði
liann, „ætlið þjer að nota það sem meðal
við höfuðverk?"
„Jeg reyni að fá hugmynd um sálará-
stand þess sem skrifað hefir brjefið,41 svar-
aði Anthony Trent.
„Þvi þá ekki að lesa það?“
„Fólk skrifar ekki altaf allan sannleik-
ann, og það er stundum lieppilegt, þegar
öllu er á botninn bvoIft.“
Trent las brjefið. „Þetta er ofur einfalt
mál,“ sagði hann. „Hún liefir tapað pen-
ingum í spilum við húsbóndann og getur
ekki farið fyr en hún hefir borgað honum.“
„En brjefið er fásinna. Líttu á göldruðu
trjen, til dæmis.“
„Margir hafa trúað, að andar búi í göml-
um trjám. Jeg skil ekki það sem bún segir
um föður Embrow, sem vill taka fyrir
kverkarnar á öðru trje, en það hlýtur að
liggja eitlhvað undir því.“
„Það skil jeg ekki,“ svaraði Curtis Weld.
„Hún er guðleysingi og hefir altaf verið.
Þessi Ahtee hlýtur að hafa bullað í hana
einhverjum bábiljum, sem bún trúir líklega.
Hún er orðin áttatíu og fjögra, svo að
kanske er hún farin að ganga í barndómi“.
„Hún segir sjálf, að þjer munið halda að
hún sje geggjuð. Jeg get ekki sjeð neitt í
brjefinu, sem bendir til þess. Fyrir mínum
sjónum lítur svo út, sem hún hafi verið
gagntekin af liræðslu þegar hún skri-faði
brjefið.“
„Hræðslu,“ át Weld eftir og hló. „Hún
hefir aldrei orðið hrædd við neitt á lífs-
feldri æfi sinni“.
„Hún getur ekki leynt mig því. Jeg hefi
orðið fyrir áhrifum af efninu, áður en jeg
las brjefið. Þjer trúið á ódanðlega sál og
líf eftir dauðann. Þá bljótið þjer að skiija,
að eitthvað er til, sem heitir sálræn orka.
Það sálarástand, sem hún var í þegar hún
skrifaði brjefið hefir færst yfir á mig. Jeg
get fullyrt, að liún er dauðhrædd við eitt-
livað, livort sem það er nú raunveruleg eða
ímynduð liætta. Og hún er sennilega lirædd
við að láta yður sjá það lika, þó að hún
gefi ýmislegt í skyn; hún heldur víst að
þjer munuð laka það eins og hvert annað
glens.“
„Já, hún er slærilát eins og sjálfur Luci-
fer.“
undir eins, lil þess að geta komist á burt.
„Henni er umhugað um, að fá peningana
Hversvegna skvldi það vera?“
„Það er bara vegan þess, að lnin vill
borga áður en hún fer.“
„Máske er það of seint," tautaði Trent.
„Brjefið hefir fvrst verið sent til Montecito
og svo umsent þaðan. Það er nærri því
tveggja vikna gamalt.“
„Jeg ætla ekki að senda henni neina pen-
inga. Hún getur stilt sig um að spila, þegar
hún er kominn á þennan aldur,“ sagði
Weld, ergilegur yfir því að Trent hafði
tekið brjefið svona alvarlega. „Þetta sem
liún skrifar um anda, er ekki annað en
heiðið bull.“
„Það hlýtur að hafa gerst eitthvað þarna
á Manndrápsey, sem hún kaliar, úr því að
lrún hefir orðið fyrir svona miklum áhrif-
um. Hún hefir þurft peninga til þess að
sleppa á burt frá raunhæfum eða ímynd-
uðum hættum. Brjefið hefir tafist og hún
hefir ekki komist burt. Það má gera ráð
fyrir að hún sje þar enn, og að hún sje enn
undir þessu hræðslufargi, sem við getum
ekki skýrt eða skilið.“
Curtis kendi óljóss óróa, og eins og altaf
þegar honum varð órótt, varð hann nú
ergilegur:
„Hún hefir altaf verið til amsturs,“
sagði hann. „Þegar hún var ung og fögur
börðust karlmennirnir um hana; þegar það
var umliðið bar hún út slúður um hjartans
mál annara; svo kom tímabil að bún ætlaði
að fara að leika fjármálamann, og nú æll-
ar hún að búa til gífurtíðindi og telja mönn-
um trú um, að Eliot Jaster liafi verið drep-
inn af eirðarlausri afturgöngu. Alveg. eins
og við vitum ekki, að dauðir eru dauðir og
komnir á burt af jörðinni.“
„Ojæja, við getum nú ekki verið vissir
um það. Jeg hefi lesið talsvert um sálar-
rannsóknir og það gefur manni mikið uin-
liugsunarefni. Jeg álít, að það megi finna
eðlilega skýringu á því, sem hefir lirætt
frú Hydon Cleeve. Það eru þúsund líkur á
móti einni fyrir því“ — andlilið hlýnaði og
hann brosti. „En það er þessi eina, sem jeg
get ekki slitið mig frá.“
Hann las seinni hlutann af brjefi frú
Cleeve upphátt.
„Þetta er skrifað í hræðslu — ekki við
lifandi verur, heldur við þann mátl, sem