Fálkinn - 29.03.1940, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
Hvítii' menn hafa orðið fyrir margvislegum óþægindum í Kina-styrjöldinni, Japanir hafa þjarmað talsvert
að j)eim. Hjer ú myndinni sjest Evrópufólk vera að koma sjer undan u almenningsbifreið, en fast við veg-
inn eru gaddavírsflœkjur hermannanna.
Hermaður i Kina.
bað er í frásögur fært, hve svívirði-
lega var farið með breska borgara í
Kína í sumar sem leið, einkum eftir
að Japanir umluktu enska hverfið í
Tientsin. Ensk kona, Ellen Green,
sem sjálf var þar eystra, segir frá
aðbúðinni í þessari grein:
»HVÍTU DJÖFLARNIR« í KÍNA
þAÐ var morguninn 14. júlí, að jeg
varð fyrst vör við, að veðra-
brigði voru í lofti. Þegar þjónninn
minn, Chu-Li kom inn með teið sagði
bann:
— beir Japanir, hermennirnir,
hafa sett varðhring með mörgum
hermönnum kringum hverfið. Þeir
segjast skjóta alla enska hsien-seng
(menn).
Þegar Jiann var farinn sendi jeg
eftir Kínverska brytanum mínum.
Hann sagði, að Chu-Li liefði sagt satt
og tveimur timum síðar fjekk jeg það
enn staðfest, af tveimur kunningjum,
sem komu i heimsókn. Þeir töldu mig
á að flýja til Changhai, en áður en
jeg tæki það úrræði, vildi jeg sjá
hverju fram yndi. Húsið mitt í Tien-
sin var rjett lijá vopnabúrinu, ekki
nema fimm mínútna gangur á milli.
Jú, alveg rjett. Þarna voru komnar
víggirðingar og fjöldi af japönskum
hermönnum með stingi á byssu-
hlaupunum og allskonar vígbúnað
annan. Þeir glottu illkvitnislega í
livert skifti sem jjeir sáu Englending.
Jeg sá ekki nema eina skýringu á
þessu: að Japanir væru komnir í
stríð við England. Púðurtunnan í
Evrópu sprungin og Japanir veittu
öxulveldunum Jið. En þegar jeg liitti
kúnningja minn, Eric Mayell skömmu
síðar, sagði hann mjer, að ensku
skipin lægju enn ósködduð í Haiho-
fljóti og bætli því við, að þegar hann
hefði hlustað á stuttbylgjuútvarpið
frá Englandi liefði ekki verið minst
einu orði á stríð. „Svo við höldum
friði ennþá,“ sagði hann og bætti því
við, að hann ætlaði að taka mynd af
japönsku hermönnunum á alþjóða-
brúnni.
Jeg aðvaraði hann.
Japönum var illa við
hann og þeir liöfðu
sínar ástaiður til
þess. Hann var sjón-
arvottur að því læg-
ar ráðist var á am-
erikanska fallbyssr
bátinn „Panay“. Stóð
á þilfarinu á skip—
inu og gat «áð í
nokkrar ljosmyndir,
■sem sönnuðu, að Jap
anar liöfðu ráðist á
skipið að yfirlögðu
ráði.
En aðvaranir mín-
ar stoðuðu ekki.
Hann hjelt til brú-
arinnar í sælli ó-
vissu um, að innan
skamms átti hann
að verða fórnarlamb
„1. þáttar“ í Tien-
sin. Hann var hand-
tekinin á brúnni á-
samt Low majór og
varð að þola ýmis-
legt misjafnt.
Síðdegis tók jeg
vegabrjefið mitt og
fór í lieimsókn til
stúlku í franska
hverfinu. Hún lá í
mýraköldu. Það er
setning í vegabrjef-
unum, sem jeg hefi
altaf verið hreykn-
ari af en öllu öðru:
„.... mælist til og
leggur fyrir í nafni
Hans Hátignar, að
allir, sem jjetta lesa
Kinverskur leikuri.
láti eiganda vegabrjefsins fara frjáls-
an og óhindraðan". Fólk, sem ekki
hefir dvalið hjer eystra, gerir sjer
elcki grein fyrir, hvað felst í þessum
orðum, fyrir okkur. Enskt vegabrjef
er í rauninni persónuleg 'trygging okk
u,- til handa. Það verndar okkur með
öllum })eim mætti, sem enska heims-
veldið hefir. Jæja, jeg stakk vegabrjef
inu i töskuna og fór. Japönsku her-
mennirnir ljetu mig fara út úr hverf-
inu umyrðalaust. Tveimur tínnim
síðar, þegar jeg kom aftur, stóð
löng halarófa af Englendingum við
alþjóðábrúna. Margir þeirra höfðu
staðið þarna meira en klukkutíma í
steikjandi sólskini og beðið þess að
fá að komast inn i hverfið. Þetta
voru eingöngu Englendingar. Fransk-
ir og þýskir borgarar og enda amer-
ikanskii- líka, fengu að fara hjá um-
yrðalaust, en vegabrjef hvers einasta
Englendings var rannsakað grand-
gæfilega. Jeg varð að bíða þrjá tíma
eftir að fá að komast inn.
Þetta var fyrsti fyrirboði þéss, sem
koma skyldi, en jeg tók eftir, að
þessa fyrstu tíma voru japönsku her-
mennirnir óákveðnir og deigir. Þeir
fundu, að þeir voru á hálum is og
þorðu ekki að horfa í augun á Eng-
lendingunum. Ef Bretar hefðu komið
fram með festu þegar i stað, mundi
allur ósóminn aldrei hafa skeð. Jap-
anir hefðu afsakað þetta með brosi
og sagt, að það væri bygt á misskiln-
ingi, eins og þeir höfðu gert svo oft
áður. En stjórnin í London þagði og
hafðist ekki að. Og að kínverskum
kúlíum ásjáandi fóru japönsku her-
mennirnir óvirðulegar með enska
borgara en við höfðum nokkurntima
sjeð þá farn með Kinverja. — — —