Fálkinn - 29.03.1940, Blaðsíða 5

FÁLKINN
Morguninn eftir kom hersing, 50.000
kínverskra karla, kvenna og barna
inn í enska liverfið.Jegstóð og liorfði
á þessa lialarófu og það var önuirleg
sjón. Þarna komu heilar fjölskyldur,
svo aðframkomnar af lningri, að þær
riðuðu á fótunum. iSIæðurnar (lrógu
börnin og gátu þó varla staðið sjálf-
ar. Japanir hafa gefið þessu fólki
nýja stjórn, en vanrækt að gefa því
mat og þak yfir höfuð'ið. Og nú koin
jiað hingað. Flest var það frá Hopeli.
Japönsku hermennirnir ,,örvuðu“ það
með stöfum og byssuskeftmn og liróp-
uðu á kinversku „bank ko“ (inn með
ykkur) og „kuai tso“ (flýtið ykkur).
Fyrst skyldi jeg ekki tilganginn með
því að vera að reka þessa aumingja
inn í enska hverfið, en það uppgötv-
aðist brátt: Japanir ætluðu að koma
okkur í svelti. Við' höfðum vistir af
skornum skamti og með 50.000 manns
í viðbót yrði ástandið óþolandi. Þarna
voru búsettir 3000 Englendingar og
30.000 Kínverjar og birgðirnar af ný-
meti voru fyrsta viðskiftabannsdag-
inn: 10 kg. lambakjöt, 50 kg. svína-
kjöt, 45 kg. nautakjöt og 500 kg. af
gænmeti. Og ekki liægt að búast við
nýjiun vistum.
Eftir þrjá daga var hert á við-
skiftabanninu. Japanskar brynreiðar
voru á verði kringum hverfið og öll
inngönguhlið lokuð með gaddavír.
Matarleysið olli margvíslegum erfið-
leikum. Búðirnar lokuðu og fólk safn-
aðist í stórhópa þar, sem nokkurs
matar var von. Kínverskir götusalar
fengu ekki að koma inn í hverfið.
Tveir Kinverjar, maður og 14 ára
sonur hans, reyndu að laumast inn
frá ánni, en Japanar sáu það og
skutu á þá og drápu háða. Annar
Kínverji var drepinn við alþjóða-
bnina sama dag. Likið var látið liggja
ólireyft i þrjá daga, öðrum til við-
vörunar. Siðdegis þann dag varaði
enski konsúllinn, mr. Jamesson alla
við því, að fara út úr hverfinu. Hvít-
ir menn voru fangar í þeira eigin
hverfi — í fyrsta skifti siðan í hox-
arauppreisninni um aldamótin.
Kvöldið 20. júni fengum við að
vita, að Japanar hefðu hleypt raf-
straum á gaddavírsgirðingarnar. Þá
liafði verið skorið á allar símaleiðsl-
ur milli enska og franska hverfisins.
Morguninn eftir frjetti jeg, að lækn-
arnir stóðu ráðþrota uppi af því að
þeir fengu ekki mjólk handa sjúkra-
húsunum tveimur i hverfinu. Jeg af-
rjeð að reyna tið ná í mjólk.
Þegar jeg ók út úr hverfinu í bif-
reiðinni minni gerðu Japanar ekkert
til að hefta för mina. Klukkutíma sið-
ar kom jeg aftur með nokkrar mjólk-
urflöskur. Þá stöðvuðu varðmennirn-
ir mig og sögðu mjer að fara út úr
bifreiðinni.
Japanskir skeggkarlar.
Japönsku ag kinversku hermennirnir eru þrautseigir og þurftarlitlir.
Jeg hlýddi. inðsforingi kom að og
fór að skoða mjólkurflöskurnar.
— Þær eru handa sjúkrahúsinu,
sagði jeg. — Handa veikum börnum!
— Jeg skil ekki ensku, sagði hann
jijösnaiega og sneri sjer að gömlurn
Englendingi og nú heyrði jeg að
Kínverja nóg vel til þess að vita, i
livaða hættu hún var stödd. Hún
hrópaði af skelfingu og barðist við
jttpanska lögreglumanninn, sem nú
var farinn að „rannsaka" hana og
hagaði sjer á svívirðilegasta hátt.
Henni lá við að sleppa sjer. Loks
Ópíumnaútn er mjög útbreidd i Kinu.
Hjer sjúst kínverskar stúlkur, fje-
lagar í fjelagsskap, sem berst gegn
ópíum-nautn, vera að festœ upp
hvatningarorð gegn þessum lesti.
hann talaði ensku reiprennandi við
hann. Þrátt fyrir mótmæli min var
hver einasta flaska tekin og mjólk-
inni lielt niður ,á götuna.
Við hliðina á mjer stóð ung og
falleg stúlka. Jeg segi ekki livað liún
hjet. Faðir hennar er kunnur læknir
hjer eystra. Hún neitaði að opna
töskuna sína. Jaþanskur lögreglumað-
ur þreif þá af henni töskuna og barði
hana svo um leið, að hún riðaði.
Japani, sem auðtejáanlega var foringi
sveitarinnar, sneri sjer þá að kín-
verskum kúlium, sem gláptu á, og
sagði við þá orð, sem er ekki hægt að
endurtaka á þrenti. Kúlíarnir hlógu
og einn þelrra sagði: „Ai yn, c’heo si
la“ (nei, hún er ekki of ljót). Annar
kúlíi færði sig skrefi nær henni. Og
svo annað skref til. Stúlkan þekti
Amerikanskur trúboðsskóli i Kina í
rústum eftir japanskar sprengjur.
greip liann í liandlegginn á henni og
hrinti henni inn í liliðið.
— Nú máttu fara, livíti djöfull!
sagði hann. Svo sneri liann sjer að
mjer. — Rannsakið liana! hrópaði
liann og nefndi kínverskt nafn. Göm-
ul og skítug kerling kom út úr tjaldi
rjett hjá.
— Rannsakið þessa konu, sagði
liann við kerlinguna. Jeg var látin
fara inn í tjaldið og skipað að færa
mig úr liverri spjör. Hver flík var
grandskoðuð. Tjaldið stóð liálfopið
og Kinverjarnir, sem voru á vakki
fyrjr utan stungu inn hausunum og
gerðu klámfengnar athugasemdir.
Loks fjekk jeg að klæða mig aftur. Er
jeg kom út úr tjaldinu sá jeg enn
einn niðurlægingarfyrirburð. Tveir
Englendingar höfðu verið látnir af-
klæða sig á miðri götunni. Látnir
fara úr liverri spjör, cn kinverskir
kúlíar stóðu i linapp og horfðu á.
Þegnr þeir komu auga á mig litu þeir
undan. Þeir sögðu ekki eitt einasta
orð við Japanana, en svipnum á þeim
gleymi jeg ekki meðan jeg lifi. Hann
var eins og þeir væru reiðubúnir til
að fremja morð.--------
Eftir tvo tíma var mjer loksins
leyft að fara inn í bifreiðina. Jap-
anarnir fleygðu tómu mjólkurflösk-
unura inn í liana. Þegar jeg kom
lieim tók jeg eftir, að mig vantaði
gullarmband, sem jeg hafði verið
með.
I öllum þessum erfiðleikum er kín-
verska kvenfólkið okkar trygðin sjálf.
Ghang, yfirþjónninn minn, var ákaf-
lega hryggur, er jeg kom lieim eftir
athurði þá, sem jeg liefi nú lýst.
Fyrst vildi hann ekki segja mjer
livað að sjer amaði, en loks sagði
hann mjer, að allir Ivínverjar í þjón-
ustu Englendinga i hverfinu, hefðu
fengið hótunarbrjef um, að þeir yrðu
drepnir, ef þeir færu ekki úr vistinni
hjá Englendingum. Jeg las brjefið
sem Chang liafði fengið:
„Ef þú ferð ekki úr vistinni lijá
Englendingnum þá skulum við drepa
þig láta hundana jeta hræið af þjer.
Því við ætlum að útrýma emsku djöfl-
unum og eyðileggja alt, sem þeir eig i.
Við tökum dauða Englendinga upp
úr gröfum þeirra og brennum þá.
Þessvegna er þjer best að lesa þetta
vandlega og hlýða því.“
Jeg bauð Chang að láta liann fara,
en hann vildi ]iað ekki. Jafnframt
sagði hann mjer, að bróðir hans, sem
var í þjónustu kínversku lögréglunn-
ar, hefði fengið líkt hrjef og eins all-
ir Kínverjar aðrir í lögreglusveitinni,
en enginn þeira hefði látið bugast
af hótuninni. Þrátt fyrir allar hótan-
ir og þrátt fyrir það, að tveir kín-
verskir þjónar fundust myrtir á göt-
unni einn morguninn, heyrði jeg ekki
getið um eitt einasta dæmi þess, að
kínverskur þjónn færi úr vistinni
]iessa daga.
Maðurinn, sem fjekk mest að reyna
í Tiensin var E. T. Griffitli, 2. stýri-
maður á enska skipinu „Fochoxv”.
Hann var settur í fangelsi. Þegar
enski sendiherrann í Tokio mótmælti
handtökunni heimtaði japanska ut-
. anríkisráðuneytið, að Griffith gerði
skriflega „játningu" áður en hann
yrði látinn laus.
Jeg liitti Griffith nokkrum klukku-
tímum eftir að hann var látinn laus.
Útlit hans bar japönsku rjettlæti
slæman vitnisburð.
— Þetta eru drísildjöflar, þessii-
Japanir, sagði liann.
Það var Ijótt að sjá liann. Andlitið
bólgið og liendurnar plástraðar og
illa útleiknar.
— Jeg gerði ekki annað en að mót-
mæla, liegar mjer var neitað um að
Framh. á bls. ík.
Kínversk hefðarmær á skemtigöngu.