Fálkinn - 01.11.1940, Síða 2
2
F Á L K I N N
Stílabækur
og
kllóiubækur
llókaversl. Sig. Kri§i|án§§oimr
Bankastræti 3
Blessunin hún systir mín,
- GAMLA BÍÓ -
<VA/A/(V(V/V<V/VfVlVlV(VlV(V/V/VlV<V<V/V/V/VM'lV<V
Tveir gæðingar heitir kvik-
myndin, sem Gamla Bíó sýn-
ir næst. Aðalsögulietjurnar eru
þrjár og eru á ýmsan hátt ‘frá-
hrugðnar „stjörnunum“ í venju-
legum kvikmyndum. Það eru
nefnilega tveir unglingar og einn
liestur. En leikur þessara þre-
menninga er þó á engan hátt
ljelegri en leikur margra full-
orðnu leikaranna, sem mest er
látið með. Og sagan, sem mynd-
in er gerð eftir, er sérstaklega
hjartnæm og hrífandi.
Aðalsöguhetjan er sextán ára
gamall drengur, David Carey,
að nafni. Hann liefir mist háða
foreldra sína, og elst upp á bú-
garði frænda síns, sem er mesti
þorpari, og er þó kona hans engu
hetri, er mesta skass. Þau reynast
drengnum illa, honum líður illa
hjá þeim, er einmana og óham-
ingjusamur.
Þarna i nágrenninu er stór og
mikill húgarður, sem Bill Con-
way á. Þar eru góðir hestar og
dýrir. Eina nóttina er brotist inn
á búgarðinn og gera það harð-
svíraðir þjófar. Þeir liafa á brott
með 'sjer liryssu eina, forláta
gæðing, sem kölluð er Larkspur.
Hún á þriggja mánaða gamalt fol
ald. Það reynir að fylgja móður
sinni 'eftir, en er hrakið frá
henni, og flækist nú um þarna í
nágrenninu, móðurlaust.
Þá ber svo við, að pilturinn,
David Carey, finnur folann og
tekst nú hrátt hjartanleg vinátta
milli þessara munaðarleysingja,
drengsins og folans.
En svo fellur skuggi yfir.
David kemst að því, að folinn
er eign nágrannans, Conway. Það
er mikil sorg fyrir drenginn að
þurfa nú að sjá af þessum eina
vini sinum.
En nú kynnist liann stúlku á
sinu 'reki. Það er Wendy, dóttir
Conways. Og með þessu unga
fólki tekst vinátta. Þar með er
þrenningin komin.
David Carey er leikinn af
Jimmy Lydon, en Wendy af
Joan Brodell.
Sko, heima lijá okkur voru ein-
tómir karlmenn 'i fjölskyldunni —
við vorum fjórir bræðurnir, en bara
ein systir, hún fæddist andvana, svo
að hún var heldur lítil fyrir sjer.
— En það er nú svo sltrítið, að þótt
bræður mínir sjeu allir sprelllifandi
hafa þeir aldrei veitt mjer svo skemti-
lega kvölds’túnd og hún systir min,
sem fæddist andvana.
Sko, — hún kom á milli elsta bróð-
ur míns og mín — — tveim árum
áður en jeg fæddist, svo að jeg þekti
liana aldrei persónulega nje kyntist
fegurð hennar nje skapgerð. En þetta
var víst mesta ágætislelpa að því er
eftirmæli og minningar herma. —
Mamma sagði okkur frá lienni, þeg-
ar við vorum strákar, en það var
ekki fyr en eftir fermingu að jeg
kyntist henni — það var þegar jeg
var við smiðúnám á Eyrinni.
Ef jeg hefði nú verið Jónsson, Guð-
mundsson eða Sigurðsson, eða átt
eitthvert slíkt algengt föðurnafn, —
þá hefðum við aldrei hitst. En nú
stendur svo á, að faðir minn hei ir
liinu merkilega nafni Þeófílus, slíkt
nafn er nú ekki á hverju strái, og
ekki allir, sem eru menn til að rísa
undir slíku nafni.
Nú eru bráðum tuttugu ár síðan.
Þá var mikið fjör í pólitikinni og þá
voru stjórnmálafjelög á hverju strái.
Og þegar þessi fjelög hjeldu dans-
leiki urðu allir, sem vettlingi gátu
valdið að koma þangað, ef nokkuð
tillit álti að vera tekið til þerra. Á
þessum „böllum“ var allskonar fólk.
Þar var sallafínt fólk, heldra fólkið
og svo ljelega fólkið eins og við,
námssveinar, búðarlokur og vika-
drengir. Enginn stjettamismunur —
sei, sei, nei, alt i einingu andans!
Og ódýr aðgangur.'
Á einum slíkum stjórnmáladans-
leik á Eyrinni gerist saga rnín. Við
fjelagac snerumst af miklu kappi á
dansgólfinu og brugðum okkur á milli
dansa niður i veitingasalinn til að fá
okkur í gogginn. Við lentum rjett
lijá borði, sem við sátu verkstjórar,
ökumenn og svoleiðis karlar — og
það var líf í tuskunum. Einkum bar
mikið á rosknum náunga með al-
skegg, það leit út fyrir, að hann væri
foringi fyrir hinum, hann var mjög
ánægður með lífið og tilveruna. —
Alt í einu fór hann að gefa mjer
auga, af þvi að einhver fjelaga minna
ávarpaði mig fullu nafni.
„Ertu Þeófílusson?“ spurði liann
mig eftir að hann hafði horft dálítið
á mig.
„Já, faðir minn heitir Þeófilus,“
svaraði jeg.
„Þú ert, vænti jeg, ekki sonur
Þeófílusar trjesmiðs i Vestureyri?“
spurði hann.
„Jú, einmitt rjett,“ svaraði jeg.
„Ja, nú er jeg hlessa“, hrópaði
Gamansaga eftir Orla Boch.
liann upp yfir alla, svo hallaði hann
undir flatt og liorfði áslúðlega á mig.
„Hefirðu ekki einhverntíma átt
systur, sem fæddist andvana, elsku
vinur?“ spurði hann.
„Jú, kemur heim“, sagði jeg nijög
undrandi. „Þekkið jtjer hana?“
„Hvort jeg jjekki hana! Já, vertu
aldeilis viss!“ sagði hann mjög á-
nægjulegur á svipinn. „Gerið luð
svo vel, komið þið undir eins yfir
til okkar, herrar mínir, og fáið ykk-
ur öl með okkur“.
Við fluttum okkur strax yfir til
þeirra og fengum ölið, jeg sat í sóf-
anum við hliðina á höfðingjanum
og hann hjelt um hálsinn á mjer og
liann var mjög hrifinn af mjer.
„Veistu hvað?“ sagði hann, „mjer
hefir altaf þótt voða vænt um bæði
þig og liana systur þína, sern fædd-
ist andvana, og svo alla fjölskyld-
una, telpunnar vegnaJ'
„Já“, sagði jeg, „mjer er sagt, að
hún liafi verið indæl stúlka.“
„Ágætis 'telpa“! hrópaði hann. —
„Snildar telpa! Skál fóstri!"
„Skál! En heyrið þjer mig!“ sagði
jeg. „Viljið þjer ekki segja okkur
livernig stóð á jrví, að þjer kyntust
henni, því að ekki var hún víst gefin
fyrir að vera mikið á randi í bæn-
um“.
„Já, það skal jeg segja ykkur“.
Og svo hóf hann sögu sína. „Sko, í
þá daga bjó jeg á Vestureyri og var
bara verkamaður og hafði það skítt.
Við vorum nágrannar, faðir þinn og
jeg, — við bjuggum í bakhúsinu,
cn faðir þinn hafði búð sína í fram-
húsinu. Jeg þekki þá fjölskyldu vel.
Svo bar til, að móðir þín og konan
mín áttu sin von um svipað leyti og
svo lögðust þær báðar sama daginn
á sæng. Jeg man 'það, eins og jiað
hefði gerst í gær. — Fyrst fæddi
móðir þín, en blessað barnið var
bara andvana. Og strax á eftir byrj-
aði ballið fyrir handan hjá okkur.
Og liugsið ykkur jiá ógæfu! —
Okkur fæddust tviburar! Þið getið
hengt'ykkur upp á það, að það er
lireint ekki skemtilegt fyrir l'átækl-
ingsræfil að eignast tvíbura svona
alt í einu. Við vorum líka, eins og
jeg sagði áðan, blásnauð, höfðum
varla til hnífs og skeiðar. Föt höfð-
um við aðeins handa einum króga,
en livað áttum við að gera við hinn
tvíburann? —
En nú kemur sagan. — Þegar
móðir liín fjekk 'að vita, hvað gerst
hefði lijá okkur þarna fyrir handan,
jiá sagði hún si svona við sjálfa sig:
„Andvana stelpan mín hefir ekkert
með föt að gera, og þarna fyrir
liandan er víst þröngt í búi“. Og
svo sendi hún'öll fötin yfir til okk-
ar. Síðan l)ykir mjer ákaflega vænt
um fjölskyldu þina og systur þína,
sem fæddist andvana.“
Alt í einu segir karlinn: „Sko,
sko, minn góði Þeófílusson, þarna
kemur hún, — nú skaltu svei mjer
dansa við hana!“
„Hverja?“ spurði jeg. „Ekki þó
hana systur mína sáluðu?“
„Jú, næstum þvi!“ sagði hann.
„Það er að minsta kosti stelpan,
sem fjekk fötin hennar — eða kan-
ske er það hin, — svei mjer sem jeg
veit l)að!“ Síðan kallaði hann á mjög
snotra stúlku, sem gekk inn í sal-
inn í þessum svifum.
„Lára! Komdu hjerna og lieilsaðu
upp á bróður telpunnar lians Þeófil-
usar, sem fæddisl andvana! Hún
kannast vel við söguna, hún dóttir
mín, jeg liefi oft sagt henni hana.“
Og svo kynti hann mig fyrir stúlk-
unni, og hún var eins og jeg sagði
áðan, mjög snotur telpa. Við döns-
uðum saman og skemtum okkur á-
gætlega.
Sjáið þið bara til, það er alls ekki
útilokað, að hægt sje að liafa ánægju
af systur sinni, — jafnvel þótt hún
fæðist andvana."
ERICH LEINSDORFF
heitir þessi ungi maður, sem skip-
aður liefir verið hljómsveitarstjóri
Metropolitan-óperunnar í New York.
Hann er aðeins 28 ára og lítt reynd-
ur og j)ykir ekki fær um stöðuna.
Norrænu söngvararnir Kirsten Fiag-
stad og Lauritz Melcior, sem hafa
verið lielstu Wagnersöngkraftar ó-
perunnar siðustu árin, hafa báðir
neilað að syngja, ef Leinsdorff haldi
á taktstokknum.
Ensk kolaverslun auglýsti eftir nýj-
um skrifstofumanni. Háar kröfur
voru gerðar til umsækjandanna. Þeir
urðu að ganga undir próf, svo að
þeir kæmi til greina við úrvalið.
Eftirfarandi spurning var lögð fyrir
umsækjendurna:
— Segið í nákvæmum tölum kola-
úlflutninginn frá Englandi til Banda-
ríkjanna eitthvert ár.
Aðeins einn umsækjandanna svar-
aði þessari spurningu rjett. Hann
sagði:
- Árið 1492 var útflutningurinn 0!
Það kom fyrir i leikhúsi nokkru,
að j)að kviknaði í bak við leiksviðið.
Trúður nokkur kom fram og sagði
áhorfendum frá þessu. Fólk hjelt, að
þetta væri fyndni og klappaði honum
lof i lófa; hann endurtók j)etta; fólk
varð enn kótara við það. — Þannig
gæti jeg hugsað mjer, að heimurinn
færist undir almennum fagnaðarlát-
um fyndinna manna, sem halda, að
l)að sje grín.
La Brugére.