Fálkinn - 08.11.1940, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
„Viö hjeldum heim“ III.
FRÁ STOKKHÓLMI
TIL BJARMALANDS.
Þegar haldið var frá Stokk-
hólmi var rjett vika liðin frá því,
að flest ferðafólkið hafði lagt af
stað. nfl. það, sem átt hafði
heima í Osló eða Stokkhólmi.
En sumir voru lengra að komn-
ir. Þannig höfðu flestir ekki
komist nema 600 ldlómetra á
þessari viku, sem liðin var (en
það er vegalengdin milli höfuð-
borganna þriggja) eða sem svar-
ar hundrað kílómetrum eftir
daginn. En ófarnir voru enn um
1900 ldlómetrar til Petsamo og
þaðan til íslands um 4000 kíló-
metrar, með viðkomu í Kirkwall,
en liana vissu fæstir um. Ljet þvi
nærri, að %0 hlutar leiðarinnar
væru ófarnir og með sama á-
framhaldi hefði ferðin því átt
að taka röska tvo mánuði. En
sem betur fór urðu fæstir til að
reikna þetta dæmi og komast að
þeirri niðurstöðu, að vafi væri
á hvort hópurinn kæmist heim
fyrir jól.
Næsti áfanginn var um 1900
kílómetrar, þar af 531 í bifreið
og hitt í járnbraut. Var fremur
þröngt í lestinni, en þó var öll-
um ætlaður svefnstaður. Vagn-
arnir voru allir sama flokks, en
þó meiri munur á þeim að gæð-
um til, en II. og III. flokks
vagna undir venjulegum kring-
umstæðum. Nýir III. flokks vagn-
ar í Noregi og Svíþjóð eru nefni-
lega betri en II. flokks vagnar
voru þar fyrir 15—20 árum.
Einn vagninn þarna í aukalest-
ínni okkar bar stórum af öllum
hinum, enda var fólkið, sem lent
hafði í honum, mjög öfundað af
þeim, sem eigi liöfðu fengið góð
pláss. Á hinn hóginn var fólk
eigi bundið við sæti sín og fór
á milli vagnanna og dvaldi þar
eins og þvi líkaði og rabbaði við
kunningja og hitti ýmsa, er það
vissi ekki deili á áður. Það hrist-
ist betur saman en áður, enda
rugguðu vagnarnir óspart og
þrengslin voru mikil, ekki sist
á göngunum, því að þar urðu
margir að hafa föggur sínar
vegna þrengsla í klefanum.
Skömmu eftir að farið var frá
Stokkhólmi gaus upp sá kvittur,
að ein stúlka eða tvær úr hópn-
um liefðu orðið eftir, og þegar
kom aftur í fjórða vagn frá þeim,
sem til frjettarinnar var stofnað
í, voru eftirlegukindurnar orðnar
milli 20 og 30. Nú hafði það
frjetst að ein af okkar ágætu
meyjum liefði opinberað trúlof-
un sína kvöldið áður en við fór-
um og að unnustinn ætlaði alls
ekki heim, svo að mörgum þótti
líklegt, að stúlkan hefði horfið úr
hópnum af ásetlu ráði. En sú
nýtrúlofaða fanst von bráðar og
smátt og smátt fundust allar liin-
aV, en ekki þótti þetta nægilegt,
því að nú var það staðhæft, að
karlmaður einn hefði tapast og
hann meira að segja af æðra
taginu. Stúlka ein staðhæfði
þetta mjög eindregið við mann
einn, er hún liafði tal af og vildi
þá svo til, að þetta var týndi
maðurinn. Þegar hann kvaðst
vera hinn týndi sauður, þá sagði
hún hann Ijúga því, en þá gerði
liann sjer litið fyrir og dró vega-
hrjefið upp úr vasanum og varð
stúlkan þá að láta í minni pok-
ann. Má af þessu marka, að það
er stundum gott að hafa vega-
brjef.
Veðrið var livorki vont nje
gott þennan fyrsta dag, en þó
frekar hið síðarnefnda. Glugga-
plássin voru því óspart notuð
þar til fór að skyggja, en eigi
nærri eins mikið og daginn eftir,
því að þá var alt orðið með öðr-
um svip en í Suður-Svíþjóð. Þeg-
,ar dimma tók fyrsta kvöldið
tóku sumir á sig náðir, en aðrir
sungu og ljeku á gítara, munn-
hörpur og önnur þægileg ferða-
Hotel Pojanhovi í Rovaniemi, þar sem lotturnar gáfu okkur kaffið.
.4 þessum uppdrætti sjest landið, sem við fórum yfir, frá Stokkhólmi
, til Petsamo, en hinsvegar er ekki sýnd sjálf brautarleiðin. Boden er
skamt vestur af Luleá, og Rovaniemi, sem svarar 2 cm. norðaustur
af Torneá (Tornio), á uppdrættinum. Frá Rovaniemi er um hetmingi
lengri leið til Helsingfors en tit Liinahamari í Petsamo.
hljóðfæri og varð ávalt niann-
söfnuður kringum þau, ekki síst
ef Lárus Pálsson var þar líka.
Talsvert bar á sjóveiki i fólk-
inu í lestinni og er það ekki lá-
andi, því að einn af ungu pilt-
unum, sem kom inn í lestina um
kvöldið til þess að búa um rúm-
in var ekki lieldur hraustari en
svo, að hann spjó miklu gosi og
daunillu á ferðakoffort einnar
ungfrúarinnar. Skyldi maður þó
halda, að hann hefði verið sjóað-
ur, því að það er atvinna þess-
ara ungu pilta, sem Svíar lcalla
„vallara“, að búa um rúmin í
svefnvögnunum og breyta þeim í
setuvagna aftur á morgnana. En
það á eigi sist við um starfsfólk
járnbrautanna um þessar mundir
að það hefir. mikið að gera. Á
brautum Svíþjóðar, Noregs, Dan-
merkur og Finnlands hefir flutn-
ingaþörfin verið svo mikil í alt
sumar, að aldrei hefir liún meiri
verið i sögu þessara þjóða. Leiðir
þetta vitanlega af siglingaleysinu.
Svíþjóð er innilukt að vestan-
verðu eigi siður en Noregur og
til mestu siglingaborgar Svia,
Gautaborgar, hafa aðeins komist
örfá skip úr vesturátt síðan 9.
apríl í vor. Það sem Svíar fá af
vörum t. d. frá Ameríku, fá þeir
um Liinahamari í Petsamo, hið
afskekta sjávarþorp Norður-Finn-
lands, sem nú er orðið að þýð-
ingamikilli bakdyrahurð Norður-
landa eftir að stóru dyrunum var
lokað.
Fimtudagsmorguninn 3. okt.
var veður hið fegursta. Og nú
þurftu margir að líta út um
gluggana, því að þarna var alt
með öðrum svip en áður. Skóg-
urinn var orðinn smágerðari og
meira af björk, en minna af
furu en áður. Tall kalla Svíar
furuna og mun vera sama orðið
og forna orðið þöll (Hrörnar
þöll sús á þorpi stendur), liún er
söm við sig og bregður ekki lit-
um, þótt sumrinu sje farið að
halla, en björkin er orðin bleik
og með fölvaroða og akrarnir
bleikir og slegin tún, eins og á
Iílíðarenda forðum. Víða er enn
hey í hesjum úti á túnunum og
virðist vera orðið hrakið, en
hrakningsliturinn er ekki nema
utan á og á hesjunum fúlnar
heyið ekki, jafnvel í langri vætu-
tíð, því að loftið leikur um það
og i gegnum það. Bæirnir eru
lágreistir og með mörgum liús-
um eins og i dölunum í Nox-egi
og einkum virðast litlu korn-
þurkunafkofarnir vekja eftir-
tekt okkar, því að þeir standa á
víð og dreif xit ixm akrana eins
og fjárhúskofarnir á íslenskum
túnum í gamla daga.