Fálkinn - 29.11.1940, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
HVERNIG LIFIR PÁFINN
OG HVERNIG STJÓRNAR HANN?
D ÁFINN lifir í herlegum
heim“, stendur í gömlum
sálmi, frá því fyrir siðaskiftin.
Það var í þá daga, sem páfinn
skifti þeim hluta hnattarins, sem
ínenn höfðu ekki fundið, með
einu krítarstriki milli Spánar og
Portúgals, og keisarar og kon-
ungar urðu að sitja og standa
eins og páfinn vildi. Frá þeim
tímum eru flestir dýrgripir lista
og bóka, sem nú prýða páfagarð.
Þar eru dýrmætustu fjársjóðir
egyptamenningar og klassiskrar
menningar og fegurstu afsprengi
endurfæðingartímabilsins. Þessu
hafa 269 páfar safnað, og margir
þeirra voru ekki aðeins unnend-
ur vísinda og lista heldur höfðu
líka vit á vísindum og listum.
En alt er í heiminum hverfult.
Sá tími kom, að páfinn varð að
fara í útlegð og margir páfar
stjórnuðu kirkju sinni frá Avign-
on í Frakklandi. Síðan fluttust
þeir aftur til borgarinnar eilífu,
en í baráttunni milli ríkis og
kirkju gerðist páfinn sjálfvilj-
ugur „fangi í Vatikaninu“ og ó-
sýnilegur drotnari kirkjunnar.
Það var ekki fyr en 1929, sem
þeirri fangavist lauk, er Mussolini
ákvað, að páfinn skyldi eignast
ríki á ný.
Páfaríkið — Citta de Vaticano
:— var endurrreist. Það er minsta
sjálfstæða ríkið í heimi, fjórir
ferkíómetrar að stærð og íbúa-
fjöldinn um 1000 manns. En það
hefir sjálfstæð póst- og símamál
og Marconi setti sjálfur upp loft-
skeytastöðina í páfagarði. Þar
eru sjerstök frímerki, sem safn-
arar sækjast mikið eftir, og sjer-
staka mynt liefir páfinn líka,
lögreglu og varðher — hinn
fræga páfalifvörð í fögrum ein-
kennisbúningum. Þegnar páfans
eru ekki herskyldir, og vörurn-
ar, sem seldar eru í einu búðinni
í Páfagarði, hinni svonefndu An-
onna, eru tollfrjálsar og þess-
vegna afar ódýrar. Þegnar páf-
ans eru líka skattfrjálsir. Svo að
það er ekki amalegt að eiga
heima í páfagarði.
Hliðunum að Páfagarði er lok-
að klukkan 12 á miðnætti, en
opnuð eru þau klukkan 6 að
morgni. Allir þegnar páfaríkis-
ins hafa sjerstakt vegabrjef. Nú
skyldu ókunnugir halda, að þarna
í páfagarði sæust ekki nema
munkar og rauðir biskupar og
fjólubláir kardínálar. En þarna
i garðinum rekst maður á börn,
sem eru að leika sjer, ungar stúlk
ur og grallaralegar húsfreyjur.
Þetta er skyldulið embættis-
manna, sem starfandi eru í Páfa-
garði.
Páfahöllin er áföst við Pjeturs-
kirkjuna og liggur í miðjuln trjá-
garði. Þar ríkir páfinn, umboðs-
maður Krists og arftaki Pjeturs
postula, j'fir öllum kaþólskum
lika að líta eftir iíkamlegri vel-
ferð lians og löggjöf, að þvi er
veit að trúaratriðum og siðferði.
Ilvað óskeikulleik páfans snertir,
þá gildir liann ekki daglega
Pius XII. páfi.
heimi, um 400 miljónum sálna, breytni hans. En hann er æðsti
þar á meðal 1600 biskupum. Páf- dómari kaþólsku kirkjunnar hjer
inn er ekki aðeins andlegur hirð- á jörð. Úrskurðir hans eru tald-
ir þessa safnaðar, heldur á hann ir óyggjandi og í samræmi við
Þennan mann verða allfr að taia við ef þá latiffav til að fá áheyrn hjá
páfanum.
Náverandi páfi sem kardínálinn
Pacelli.
guðs vilja.
Oftast nær eru páfarnir gamlir
menn, sem taka við tigninni á
líkum aldri og aðrir embættis-
menn fara á eftirlaun. Það er því
deginum ljósara, að jafnvel þó
páfinn sje óskeikull, þá verður
liann ellinnar vegna, að treysta
i mörgu ráðum annara.
Páfakjörfundurinn nefnist
konclave; í þeim fundi taka þátt
60—70 kardínálar allir við ald-
ur. Meðalaldur kardínálanna, sem
kusu siðasta páfa, 1939, var 68
ár, og yngsti kardínálinn var
kominn yfir sextugt. Eugenio
Pacelli, sem þá var kosinn páfi
og tók nafnið Píus tólfti, varð 63
ára daginn sem hann var kosinn.
Páfakjörið er skrítin athöfn.
Kringum kjörfundarsalinn, þar
sein hver kardináli situr í eins-
konar hásæti undir baldakin, eru
íbúðir handa kardínálunum:
svefnherbergi með kytru handa
þjóni og ritara, fyrir hvern ein-
takan kardínála. Auk þes er
þarna sameiginlegur matsalur,
búr og eldhús og bibýli fyrir
þjónustufólk. Allur þessi söfnuð-
ur er lokaður inni í byrjun kjör-
fundar og fær elcki að koma út
fyr en koningu er lokið, en hún
slendur stundum marga mánuði.
Matvælin í eldhúsið eru látin inn
um ofurlítinn glugga, sem til
þess er ætlaður. — Síðast gekk
páfakosningin fljótl — hún stóð
aðeins einn dag.
Páfinn verður að fá % al-
kvæða, en oft er reiptog um kosn
inguna, því að kardínálum get-
ur sýnst sitt hverjum um menn
og málefni, alveg eins og öðrum
dauðlegum mönnum. Stundum
hafa þeir komið sjer saman um
að kjósa heilsulausa páfa, til þess
að kúrían. það er ráðuneyti páf-
ans skyldi fá frjálsari hendur.
Enn gildir sá siður, að einn kard-
ínálinn er látinn þukla á páfa-
efninu og' rjetta upp tvo fingur,
til staðfestingar því, að páfinn sje
karlmaður. Sú saga er nefnilega
til, hvort sem hún er nú sönn
eða loginn, að einu sinni liafi
kona verið kosin páfi.— Við síð-
ustu kosningar rjeðu stjórnmál
miklu um úrslitin. Hinn nýi páfi,
Píus XII. var kosinn vegna þess,
að sem aðalráðgjafi fyrverandi,
i