Fálkinn - 13.08.1943, Blaðsíða 8

8
F Á L K I N N
ILVi JOHNSTON:
Sagan af Mike prins
af rússnesku keisaraættinni, sem var um skeið mesti svika-
hrappur Bandaríkjanna, en „fór f hundana“ og gerðistheiðarleg-
ur veitingasali í Hollywood
TWÍ ICHA’pL ROMANOFF
-*-v-“-„prins“, mesti svikahrapp-
ur 20. aldarinnar, er farinn í
hundana. Marglitasti vandræða-
maður vorra tíma hefir breyst
í duglegan atvinnurekanda, sem
á og stjórnar Romanoff’s Rest-
aurant í Beverley Hills í Cali-
fornia.
Mike, sem nú er 53 ára, hefir
verið frændi Nikulásar keisara,
lijálconusonur Alexanders III.,
maðurinn, sem drap Rasputin
og sonur mannsins, sem drap
Rasputin. Hann hefir verið Obo-
lensky prins, liann hefir verið
Dmitri höfuðsmaður, hann hefir
heitað Wiilliam Rockefeller,
Willougliby de Burke, Fergus-
son, Gerguson og margt fleira.
Hann hefir verið „í vist“, eins
og hann kallar það, í tugthús-
unum í Paris, Cannes, New
York, Kansas City, Los Angeles
og viðar.
I dag hefir Mike heimsókn af
fleira hefðarfólki í veitingasöl-
um sínum en liinir ættleiddu
forfeður hans af Romanoff-
ættinni höfðu nokkurntíma í
höllum sínum í Rússlandi. Og
skráin yfir mennina, sem stutt
hafa hann til þess að stofna
veitingahús sitt, er ef til vill hið
glæsilegasta samsafn frægra
nafna, sem nokkurntíma hafa
sameinast um ekki stærra fyr-
irtæki.
En flestir af ábekingum hans
lögðu nú reyndar ekki nema 50
dollara í fyrirtækið — eða and-
virði eins hlutabrjefs. Meðal
hlutliafanna má nefna Robert
Benchley, John Hay White, Jam-
es Cagney og Charley Chaplin.
Áhugi Chaplins fyrir Mike er
auðskilinn. Persónan sem Mike
skóp úr sjer og litli umrenning-
urinn, sem Chaplin skóp úr sjer
i kvikmyndunum eru í raun
rjettri andlegir tvíburar. Þeir
eru svipaðir að líkamsburðum
og þeir eru álíka úrræðagóðir,
þolnir og kærulausir. Aðal
keppikefli beggja virtist vera
það að ná fótfestu í þjóðfjelagi,
sem óaflátanlega var að fleyja
þeim fyrir borð.
Mike seldi hlutabrjef fyrir
6000 dollara og samdi við húsa-
smið um að byggja handa sjer
veitingaskála. En svo varð hann '
uppiskroppa með peninga. —
Hann var ósmeikur við að gera
sjálfum sjer vansæmd og prýddi
þess vegna veitingaskálana að-
allega með ýmsum myndum af
sjálfum sjer. Hann keypti borð-
búnaðinn i skriflabúðum, fjekk
nokkrar flöskur af áfengi til
láns og sló sjer 250 dollara til
einnar nætur til þess að freista
gæfunnar. En fyrsta kvöldið, er
hann hafði opið fór mjög að ósk
um, og síðan liefir Hollywood-
fólkið flykst að samkomustað
hans. Nú verslar hann fyrir 25.-
000 dollara á mánuði.
Þeir, sem fylgst hafa með
ferli hans eru steinhissa á hve
vel Mike stundar þessa nýju
atvinnu sína. Hann er ágætis
veitingamður, að öðru leyti en
því, að honum hefir ekki lærst
að sýna gestum sínum þá kurt-
eysi, sem vera ber, í hlutfalli
við frægð þeirra og álit. Fyrir
sjónum þess, sem einu sinni
hefir verið keisaralegur prins,
er engin munur gerandi á film-
stjörnu og öðrum. Elstu kunn-
ingjar Mike prins fá bestu horð-
in, hvort sem hátt er á þeim
risið eða ekki. Eitt kvöldið kom
einn þjónninn másandi til Mike
til þes að láta hann vita að Jack
Benny, Robert Taylor og Bar-
bara Stanwick væru að biða
eftir að fá borð. Þjónninn bjóst
við að prinsinn ryki upp til
handa og fóta og færi til þeirra,
bukkandi og beygjandi.
„Fari þau til helvítis,“ sagði
Mike.
I Hollywood er litli prins-
inn talinn fremsti maður sinn-
ar stjettar, Clark Gable fremst-
ur meðal leikara, Louis B. May-
er fremsti peningamaðurinn,
en Mike Romanoff fremsti
svikahrappurinn. Engin er svo
öfundsjúkur að liann geri grein-
armun á verksviði þessara
manna, hvers um sig. Sumir af
aðdáendum tzar-lingsins segja
honum það til hróss, að hann
geri orður og titla hlægilegt.
Þeir telja það heilbrigt að smygl
prins úr lægri hverfunum í
Austur-New York skyldi geta
orðið frægari og eftirsóttari
maður en ósvikinn, innfluttur
aðalsmaður.
Af útliti Mikes er ekki hægt
að ráða neitt rnn ætterni hans.
Hann er dimmeygur, hörundið
skorpið, nefið langt og hnútótt.
Röddin er dimm og' framburð-
urinn eins og hjá Oxfordstúd-
entum, en af þessu öllu er ekk-
ert liægt að ráða um uppruna
mannsins; nje heldur af lima-
burðinum. — Mike þrannnar
klunnalega, álútur og niðurlút-
ur, lætur handleggina slettast
framundan sjer, alveg eins og
sjá má af kvikmyndum af Ge-
orge V. eða Nikulási öðrum.
I Hillsboro í Illinois vita menn
einna mest um hinn dular-
fulla Romanoff-fursta. Prins-
inn, sem þá gekk undir nafn-
inu Harry Gerguson, kom þang-
að árið 1904, í munaðarleys-
ingjahópi móður- og föður-
lausra barna frá New York,
sem var komið fyrir á ýmsum
sveitabæjum. Fjölskylda eftir
fjölskyldu tók drenginn að sjer,
án þess þó að gera hann kjör-
son sinn á lagalegan hátt, en
altaf slitnaði upp úr þeim sam-
vistum og þóttust báðir aðiljar
verða illa úti úr þeim.
í Hillsboro gekk hann í sjö-
unda belck barnaskólans og fór
orð af því hve gaman honum
þótti að landafræði. Hann hjelt
þessu námi áfram og varð sann-
kölluð alfræðiorðabók um alt
það, sem að ferðalögum vissi,
og fólk, sem reyndi að veiða
Mike í gildru með því að spyrja
hann í þaula er liann sagði frá
ævintýrum sínum í framandi
löndum, komust að raun um, að
það var ekki auðveldara að reka
hann á stampinn, en sjálfa
ferðabók Baedekers.
Loks var Mike sendur á mun-
aðarleysingjaheimili í New York
og þaðan fór liann 19 ára. Hann
hafði komist að raun um, að
ekkert vopn var jafn óbrigðult
til þess að koma sjer á fram-
færi i samkvæmislífinu og það
að tala ensku með Oxford-fram-
burði, og þess vegna tók hann
sjer fari til Evrópu með nauta-
skipi, til þess að læra Oxford-
mál. Hann dvaldi árum sam-
an í Englandi og lagði stund á
málið og mannasiði. Árið 1915
reyndi hann að kynna sig
heldra fólki í Englandi undir
nafninu Willougliby de Burke,
en lenti í tugthúsinu. Árið 1921
var liann gerður landrækur úr
Englandi fyrir að hafa gengið
undir fölslcu nafni, en nokkru
síðar skaut honum upp á Ritz
Bar í Paris. Svo lenti hann í
ávísanaklandri í Frakkalndi og
þess vegna varð hann að flýja
til Bandarikjanna.
Nokkrum dögum eftir, að
hann kom þangað hreyttist
hann i Obolensky prins. Blöðin x
i New York birtu kurteyslegar
greinar um og viðtöl við Obol-
ensky og lýstu erfiðleikum þeim
sem aðalsmenn, er mist höfðu
aleigu sina ættu við að stríða,
er þeir reyndu að leita sjer at-
vinnu. Þessi viðtöl urðu til þess,
að hann var hoðinn í gleðskap
um helgar, en ekki fjekk hann
neina atvinnuna. Einn af hin-
um riku velunnurum hans lcost-
aði hann á lista- og vísindahá-
skólann í Harvard. Hann tók
þátt í skákmóti fyrir hönd há-
skólans og vakti einglyrni hans
og pípuhattur ferlega athygli á
mótinu, þangað til þvi var flett
ofan af honum, að liann hefði
sviksamlega talið sig vera stú-
dent frá Oxford. Eftir stutta
velgengni í New York komust
nýjir prettir upp um hann, en
auðmenn við Hudson-fljótið
skutu skjólshúsi yfir hann
lengri eða skemri tíma.
Nokkru eftir 1920 gerðist
liann Michael Romanoff prins.
Á þeim árum flæddu rússnesk-
ir aðalsmenn landflótta yfir
New York, ýmist sviknir eða
ósviknir og fjekk Mike það
trúnaðarstarf að skera úr livei-j-
ir væru sviknir eða ósviknir og
hverjir ekta. Hann var einskon-
ar yfirdómari á smyglknæpun-
um í New York og „löggilti“
suma af keppinautum sínum,
sem sögðust vera prinsar, en
útskúfaði öðrmn. Um það leyli
sem prinsar voru fluttir inn frá
Kákasus til þess að fá gott gjaf-
orð ríkra stúlkna var Mike einu
sinni kvaddur til að skera úr
úm stóran hóp, hvort liann væri
ekta.
„Þeir eru liáekta,“ sagði Mike.
„Allir í Kákasus, sem eiga tvær
beljur eru prinsar. Þetta er full-
gildur titill, alveg eins og ráð-
herratitill hjerna hjá ykkur.“
En þegar Mike fjeklc lausn
í náð frá heimboðum miljóna-
mæringanna lifði hann á svita
sjálfblekungsins sins. Eftir að
hann hafði stráð ónýtum ávis-
unum um New York þvera og