Fálkinn - 12.05.1944, Síða 9
F Á L K 1 N N
?
verða liúsbónda á heiinilinu,
upp á vissan máta.
Sá yngri, Benja hjet hann,
þóttist líka finna, að hann væri
í rauninni að gera sig sekan um
óleyfilegt alhæfi, og vildi lialda
því levndu meðan hægt væri.
Hann stalst í hurtu þegar liann
fór að heimsækja unnustuna.
En svo fór sá eldri, Rami, að
hafa gát á piltinum, hjelt lion-
um að vinnu þegar hægt var
eða sendi liann niður í bæinn
með osta og skinn til þess að
selja.
Þegar hann kom heim aftur
var Rami sjaldan langt undan.
Þeir voru að öllum jafnaði sam-
an myrkranna á milli; þá fóru
þeir inn að horða. Eftir kvöld-
verð sátu þeir saman við arin-
inn og liöfðu gát hvor á öðrum.
Oft sátu þeir svona langt fram
á nótt. Og eftir að þeir voru
háttaðir lilustuðu þeir hvor til
annars.
En eitt kvöld hafði nú Benja
einsett sjer að fara, liverju sem
tautaði. Hann lijelt að hróðir
hans væri sofnaður; en þegar
hann kom út þá stóð Rami þar
eins og svartur skuggi, heint
fyrir framan hann.
Hann hrökk við en gafst ekk-
ert undanfæri að skjótast inn
aftur, þeir stóðu þarna um stund
hvor andspænis öðrum. Kanske
hefir hann verið að híðá eftir
að bróðirinn segði eitthvað eða
færi leiðar sinnar. En Rami
hreyfði sig ekki.
Neðan úr dalnum lieyrðist
hinn þungi, suðandi niður frá
ánni. Hann hækkaði og lækkaði
í næturkyrrðinni, dó út og kom
aftur, eilíflega.
Benja sleig nokkur skref, liægt
og liikandi. Jeg ætla að líta
eftir nautunum, sagði liann. —
Honum fannst Ramsi hrosa inni
í myrkrinu.
Það varð úr að þeir fóru háð-
ir. Og sömu leiðina.
Þeir sögðu eklcert — þetta
voru þöglir hræður. Þeir gengu
hvor sína vegabrúnina, Benja
fyrri, Rami nokkrum skrefum
á eftir. Það var rjett svo að þeir
gátu greint veginn. Og hvern
annan greindu þeir ekki nema
sem einskonar þjettingu i myrkr-
inu.
A svona nóttu varð nóttin
sjálf að eiga allt, sem fyrir hæri.
Þegar þeir nálguðust hrúna
á ánni þá hægðu þeir á sjer.
Og þeir fóru ekki yfir hrúna.
Þeir námu þar staðar. Og svo
sneru þeir til baka.
E'N einn morguninn þegar
■*-‘J Benja vaknaði var Rami
kominn á fætur og farinn út.
Og hann var hvergi að finna.
Benja aflæsti hurðini og hjelt
af stað. Þegar liann var skamt
lcominn yfir hrúna mætti hann
Rami, sem kom á móti honum.
— Þú ert að köma frá Dschuta
sagði Benja.
Já, í Dschuta og ráðið
kvenmann á heimilið.
Benja ætlaði að halda á-
fram; en hróðir lians stöðvaði
liann.
—- Hún kemur á morgun,
sagði liann. — Þjer er góð bið-
in þangað til.
Benja gerði eins og hróðir
hans sagði; hann hafði vanist
því síðan bróðir hans var lítill.
Og ef það ætti nokkurntíma eftir
að hreytast þá varð eitthvað að
ske, það fann hann nú. Og það
varð að ske fljótt.
IJvorugum bróðurnum kom
dúr á auga þá nólt. Benja varð
fyrri á fætur. Hann fór út og
beitti hestinum fyrir vagninn.
Guð verður að ráða fram úr
þessu, hugsaði hann. IJann hafði
ekki tekið neina ákvörðun. Það
sem ætti að ske hlaut að ske
samt.
En alla nóttina hafði hann
sjeð ljótt, afskræmd andlit og
lievrt óskiljanleg orð. Einliver
hafði komið að rúminu hans og
staðið þar. En liann liafði ekki
getað sjeð hver það var, hvort
það var dauð vera eða lifandi;
þetta var hlóðugt myrkur, sem
hljes upp og niður og lireyfði
sig. Benja — Benja! sagði veran.
Ennþá var djúp nólt, stórar
kyrrar stjörnur; en í skarðinu
milli fjallanna í austri var lieit-
ur hjarmi á loftinu, eins og af
eldi i l'jarska.
Nú kom Rami út:
— Þú munt ætla þjer að
sækja Natelu? Við getum koim
ið báðir.
— Þú getur látið mig gera
það, svaraði Benja.
Rami svaraði engu; steig bara
upp í vagninn og tók íaumana.
— Hvað vilt þú henni? sagði
Benja.
—- Kanske þú ætlir að kaupa
hana? spurði Rami.
— Við þurfum ekki að kaupa
konur lengur, sagði Benja. —-
Iljer eru komin ný lög um, að
allar stúlkur sjeu frjálsar og
fái þann, sem þær vilja sjálfar.
— Sjeu það ný lög að stúlk-
urnar sjeu sjálfráðar, þá má
lnin líka ráða sjer sjálf, sagði
Rami. — Hún skal fá að ráða
sjálf!
Það var ekki meira um þetta
að tala. Benja vissi, að þegar að
hann átti að velja sjálfur þá
varð hann að velja eins og bróð-
ir hans vildi. En það sem átti
að ske varð að ske fljótt.
Það var hrött brekka niður að
brúnni, og það varð að aka var-
lega. Þegar þeir komu niður
brekkuna skaut Benja og hljóp
af vagninum. Hestarnir fóru á
sprett og hurfu með vagn og
mann fram af hengifluginu.
j^T.TELA kom um kvöldið.
’ Hún spurði um Rami, en
Benja vissi ekkert um hann.
Rami hafði ekið að heiman um
morguninn.
Rami kom ekki lieim. Nóttin
datt á. Þau voru tvö ein í bæn-
um.
— Það gerir ekkerl til þó að
Rami sje farinn, sagði Nalgla.
— Nei, finnst þjer það? sagði
Benja.
Það var komið fram að mið-
nætti. Þau fóru að hátta, en
Benja lá kyrr og sagð ekki neitt,
gerði ekki neitt. Um morgun-
inn fór Natela á fætur, klæddi
sig og fór heim til sín.
Rami fanst við hrúna daginn
eftir. Og svo komu þeir og tóku
Benja.
T7IÐ sátum og drukkum um
* stund og töluðum um dag-
inn og veginn, maðurinn sem
vildi skilja við konuna sína og
jeg.. Á horðinu hjá mjer lá hók
með myndum, sem jeg hafði
lekið í fyrrasumar. Hann fór að
blaða í henni og svo sagði hann:
Einu sinni varð jeg fyrir ó-
liappi. Jeg hraut í mjer rif. —
Það eru nokkur ár síðan —
það var árið sem jeg giftist.
Nrið vorum saman úti á háti,
jeg og annar maður lil. Þetta
var síðdegis á sumardegi. Við
áttum heima á Helgeröen og
höfðum ætlað okkur til Nifl-
ungaliafnar, — það voru stúlkur
þar sem við þekktum.
En þegar við komum út fyrir
Mölen þá var þar lalsverður
strekkingur af suðveslan —
þetta er líka fyrir opnu Jhafi
þarna. Þetta var smákæna, sem
við vorum á, hún var Ijett og
valt mikið þegar vindurinn var
á hlið.
Og í sama bili sem við komum
út fyrir Mölen þá stöðvaðist
hreyfillinn, og hátinn fer að
reka til lands.
Jeg ætlaði að reyna að koma
vjelinni i gang aftur í l'lýti, og
hann tók við stýrinu á meðan.
Það var talsverður skriður á
bátnum ennþá, svo að jeg hað
manninn um að beita honum
upp í, til þess að taka af honum
veltuna og að hann ræki minna.
Jeg var þarna að hogra yfir
hreyflinum; en í sömu svifum
og jeg rjetti úr.mjer og segi
þetta, snýr hann stýrinu á hinn
hóginn, svo að sjórinn kemur
beint á hlið. Alda lyftir hátn-
um og að vörmu spori lækkar
liann svo að jeg missi fótanna
og lá við að jeg steyptist fyrir
horð. Jeg datt á horðstokkinn
og slapp með rifhrolið.
Og hvernig fór svo? spurði
jeg. Jeg vonaði að það væri
einhver þungamiðja i sögunni
hans.
—Fór svo? — Nei, jeg lá
rúmfastur i nokkra daga. Svo
fórum við aftur í hæinn. Hann
var í versluninni minni, skiljið
þjer; en það dugði ekki. Svo
fór hann til Canada.
— Hver var þessi maður?
— Sagði jeg vður það ekki?
Ilann var hróðir minn.
Og hann er yngri en þjer?
— Já.
-— Það er þá eiginlega liann,
sem var trúlofaður slúlkunni?
— Nei, þau voru ekki trú-
lofuð.
En góðir kunningjar?
— Ojæja, jú. En strákunnn
var ekki nema tuttugu og tvegg-
ja. Ilann liafði ekkert til að gift-
ast upp á.
— Óriei. Og svo giftust þjer
stúlkunni ?
— Já.
Einu sinni var það sagt við Chester-
field lávarð (Chesterfield húsgögnin
heita eftir honum), að maðurinn
væri eina veran i heiminum, sem
gæti hlegið. „hað er satt,“ sagði
lávarðurinn, „en ef til vill ættuð
þjer að hæta þvi við, að maðurinn
er lika eina skepnan í veröldinni,
sem hægt er að lilægja að.“
Eiini sinni kom gestur til Mark
Twain og minntist á það við hann
að sig furðaði á hve mikið liann
ætti af bókum. „En hinsvegar þykir
mjer einkennilegt,“ sagði gesturinn,
„að þjer skuluð ekki hafa skáp
undir þær.“
„Já,“ svaraði Mark Tvain htigs-
andi. „En ])að er svo óþægilegt að
biðja kunningja sina um að lána
sjcr bóka«A*áp.“
Skoti einn, sem var að skoða sig
um í Ameríku, stóð og var að dáðst
að fallegri myndastyttu af George
Washington. Þá bar Amerikumánn
að. Og hann segir:
— Þetta var mikilmenni og góð-
ntenni, Skoti minn. „Aldrei fór
lygi yfir lians varir.“
— Jæja, sagði Skotinn. — Hann
hefir þá víst talað gegnum nefið,
eins og þið gerið svo inargir.
— Hvað gafstu litla barninu ykk-
ar á fyrsta afmælisdegi þess?
Faöirinn: — Við opnuðum spari-
bijssu þess og keyptum rafmagns-
straujárn handa blessuðu barninu.