Fálkinn - 01.09.1944, Blaðsíða 3

F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ftttstfóri: Skúli Skúlason.
Framkv.at)óri: Svavar Hjalteated
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavik. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
BlaÖiC kemur út hvern fðstudag
Allar áskriftir greiðis fyrirfram
HERBERTSprenf.
SKRADDARAÞANKAR
í dag eru fimm ár liðin siöan Þjóð-
verjar rjeðust með ofurefli liðs á
Pólland. Þeir höfðu búið sig undir
þennan dag í fimm ár, magnað
vígvjelar manndrápanna, svo að
ekkert stóðst þeim snúning. Á niu
mánuðum hofðu þeir undirokað
flest ríki Vestur-Evrópu. Og aðdá-
endur þessarar Jjjóðar — „Herren-
volk“ — hér á landi voru ekki í
vafa um, að Jjeir yrðu komnir til
íslands fyrir haustið 1940, og vör-
uðu alla sanna íslendinga við að
láta undir höfuð leggjast að bera
tilhlýðilega virðingu fyrir þeim.
Siðan hefir margt breyst og margt
farið öðruvísi en forsvarsmenn
Þjóðverja vildu vera láta þá. Nú
sækja hinar sameinuðu lojóðir að
landamærum Þjóðverja austan, vest-
an og sunnan, og grannþjóðirnar
stunar, sem töldu sig veita þeim
stuðning, semja nú sérfrið við
baridamenn og afneita þeim, sem þær
áður kystu á vöndinn hjá. Nú er
að hefjast Jiað skeið striðsins, er
þýska þjóðin hrifsar völdin af sin-
um eigin böðlum og launar þeim
forustuna með hengingaról, blýi eða
blóðhálsi.
-----Þess eru ýms dæmi úr sögu
fyrri tíðar, að eitt einstakt riki eða
herkonungur liefir lagt undir sig
meginliluta þess heims, sem sam-
göngur þeirra tima veittu aðgang að.
Þess eru líka dæmi að þeim hafi
vegnað vel, sem börðust gegn rjett-
inum en fyrir órjettinum og til
saðningar eigin valdagirnd. Þess-
vegna trúðu sumir á sigur Þjóðverja
í þessari styrjöld.
En þeir gættu ekki að því, að
þrátt fyrir allt er veröldinni þó
ivið að fara fram. Mannkynið er að
þroskast — þrátt fyrir allt. Enn
er ofbeldið að vísu tignað af of
mörgum, en því er samt að hnigna
i áliti, að minsta kosti í millijijóða-
viðskiftum.
Og þó ekki nægilega. Fyrir tutl-
ugu og fimm árum voru flestir stjón-
málaspekingar svo bjartsýnir, að
þeir spáðu þvi og létu hafa eftir
sjer á prenti, að lieimsstyrjöld
mundi liklega aldrei koina aftur —
að minsta kosti ekki næstu hundr-
að ár, sögðu þeir, sem vildu hafa
vaðið fyrir neðan sig.
Hverju spá þeir nú? Spá þeir
Fróðafriði eða liafa þeir mist trúna
á friðinn. Trúna á að ofbeldismenn
veraldarinnar læri aldrei að forðast
eldinn, þó að brenda barnið geri
það.
ERLENDIR HERSTÚDENTAR MENNTAST.
Margir menntamcnn, ekki sist breskir kvörtuðu undan því, hve erfitt sjer
hefði veist að kynnast islenskum menntum og leggja stuhd á ýms vísindi i
tómstundunum, meðan þeir dvöldu hjer. Þessu er öðruvísi varið í Englandi.
Þar hefir námskeiðum verið haldið uppi fyrir utlenda menntamenn i hern-
um og er það einkum hin fræga stofnun British Council, sem forustuna hefir
haft í því máli.
Flest nóunskeiðÍK stóðu aðeins i 7 daga, endu hufa þau veriö költuð
„vikiijnámskeið“ og svipai* mjög til þeirra námskeiða, sem fjelögin Norden
hafa haldið uppi fyrir Norðurlandabúa. Það er herstjórnin og háskólarnir
i Oxfo'rd, Cambridge, London, Birmingham og Reading, sem einkum liafa
verið bækistöðvar þessara námskeiða. Og fyrirlestrar liafa verið haldnir um
stjórnmál, búvísindi, hagfrœði, landafrœði, herfrœði, blaðamennsku og svo
um háskóla þá, sem hlut hafa átt að máli. — Ennfrejnur hefir veriö ferðast
til staða, sem frœgir eru vegna sögu sinna, safna og bygginga eða sakir
náttúrufegurðar.
Þannig nola Bretar tækifœrið til að kynna land sitt og menningu. Hjer
tala menn cinnig um landkynningu og nauðsyn hennai', en hugsa þó ekkert
um að nota góð tœkifæri, sem ganga þjóðinni i greipar. — Myndin hjer
að ofan er af þátttakendum á einu náskeiðinu,’ sem haldið var á Lunduna-
háskóla.
600 ungar stúlkur starfa nú í Englandi á efnafræðiranrvsóknarstofum, þar
sem eingöngu er fengist við sprengiefni. Starfið er bæði vandasamt og
hœttulegt og er stúlkunum vandlega kent verkið, áður en þær hefja það.
Flestar eru þær um 11 ára gamlar þegar þær byrja. Myndin að ofan er af
einni af stúlkunum, er hún þarna að nema. Meginhluti námsins er verklegur.
Frú Marsibil Ólafsdóttir frá Hauka-
dal i Dýraf. verður 75 ára 4. sept.
Frú Kristbjörg Gisladóttir, Barónsst.
31. Rvík, átti sjötugsafmæli i gœr.
Lárns Pálsson
i npplestraferð.)
Lárus Pálsson leikari er nýkom-
inn i höfuðstaðinn ásamt frú sinni.
Hafa þau hjónin verið í skemtiferð
um Norður- og Austurland, en jafn-
framt hefir Lárus lesið upp á fjöl-
mörgum stöðum og hvarvetna verið
aufúsagestur eins og vænta mátti.
Hann er þegar kunnur hlusíendum
um land allt, af upplestri sínum í
útvarpinu, en í slíku sambandi er
„vík á milli vina“ og fögnuðu því
allir er þeim gafst kostur á að
stofna til nánari kynna við þennan
ágæta listamann.
f ferðalaginu las Lárus leikari upp
á tveimur stöðum á Norðurlandi og
þrettán stöðum á Austurlandi, nefni-
lega á Kópaskeri, Raufarhöfn, Þórs-
höfn, Vopnafirði, Eiðuni, Seyðis-
firði, Rcyðarfirði, Eskifirði, Norð-
firði, Fáskrúðsfirði, Eydölum, Stöðv
arfirði og Djúpavogi. Á öllum þess-
um stöðum las hann upp kvæði eftir
Davíð Stefánsson, Tómas Guðnninds-
son, Stefán frá Hvítadal, Pál ólafs-
son og Þorstein Erlingsson, ásamt I.
þætti úr „Pjetri Gaut“. Norðan-
lands Jas hann upp á Húsavík og
Akureyri — á síðarnefnda staðnum
þrjá fyrstu þættina úr „Pjetri Gaut“.
Vakti upplestur Lárusar hvarvetna
hinn innilegast fögnuð.
Lárus rómar mjög nátiúrufegurð
Austurlands og telur hana þá mestu,
sem hann hafi kynst hjer á landi.
Yfirleitt lætur hann hið besta yfir
ferðalaginu og telur áhuga fyrir
leiklist, þar sem hann fór um, meiri
en hann hafi orðið var við annars-
staðar þar sem hann hefir komið.