Fálkinn - 10.05.1946, Blaðsíða 3

FÁLKINN
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
Blaðið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSprení
SKRADDARAÞANKAR
Eftir síðustu styrjöld var talið
sennilegt að Fróðafriður mundi
verða um heim allan. Þessvegna
drógu stjórnir flestra ríkja stór-
lega úr vígbúnaði. Stórveldin fóru
sér liægt og smáþjóðirnar, sem
niargar hverjar höfðu jafnaðar-
mannastjórn, styttu herskyldutím-
ann og stefndu að því að hafa
eigi flota nema rúmlega til strand-
varna og gæslu landhelginnar. Báru
því við, að þær væru svo litlar, að
þær gætu ekki varist ef stórþjóð
réðist á þær, og liafa ef til vill líka
Ireyst alþjóðabandalaginu.
Svo kom síðari styrjöldin og
reynsla sú, sem af henni fékksl.
Nú þykir það sýnt og sannað, að
ef smáþjóðirnar, sem Þjóðverjar
lögðu undir sig hverja eftir aðra,
hefðu haft þann vígbúnað, sem
þær gálu haft bohnagn tii að lialda
uppi, hefðu Þjóðverjar ekki getað
lirósað öllum þeim sigrum, sem
þeir gerðu á árinu 1940. Því að
það sýndi sig, að liin vopnaða mót-
staða flestra þjóðanna, þar á með-
al Norðurlandaþjóðanna tveggja,
var bókstaflega einskis virði. Það
var ekki svo mikið sem flugvellirn-
ir væru sæmilega varðir.
Og nú koma sinnaskiftin í ljós.
Sömu mennirnir, sem áður skopuð-
usl að fánýti vopnabúnaðarins og
hentu gaman að íhaldsmönnunum,
er venjulega vildu efla herinn, bera
nú fram tillögur um fjárveitngar
til hervarna, er fara langt fram úr
því, er nokkurn tíma liefir tíðkast
á þessari öld. Kenningin um hlut-
leysi og um það, að ríki, sem vill
heita sjálfstætt, þurfi ekki að lialda
her, er svo gersamlega úr gildi fall-
in, að engum dettur í hug að halda
henni fram.
Og hlulleysisafstaða smárikjanna
er úr sögunni. íslendingum þýðir
ekkert framar að veifa yfirlýsingu
sinni um ævarandi hlutleysi. Það
verður að ganga í flokk með öðrum
sér sterkari lil þess að sjá öryggi
sinu borgið, hvort sem þetta verð-
ur kallað skérðing á fullveldinu
eða ekki, og livort það líkar betur
eða verr. Og það er eklci eitt i
þessari fordæmingunni, því að marg-
falt stærri ríki en ísland verða að
gera þetta sama. Það eru aðeins
örfá stórveldi, sem ráða heiminum,
og það er jafnyel spurning, hvort
liægt er að segja að tvö stórveldi,
sem gera t. d. hervarnarsamning,
séu fullvalda.
Höggmyndasýning
Tove og
Sigurjóns Óláíssonar
Sigurjón Ólafsson myndhöggvari,
hefir dvalist i Danmörku mörg und-
anfarin ár og getið sér þar mikinn
orðstir. Nú er liann kominn heim
og farinn að starfa að list sinni
lié/r. Kona hans, Tove, er líka
myndhöggvari. Þau hjón halda nú
fyrstu sýningu sína i Listamanna-
skálanum.
Mörgum mun þykja nýstárlegt að
skoða myndirnar, sem þarná eru.
Þar er faeitt aðferðum, sem hér eru
lítt þekktar.
Á sýningunni eru 23 höggmyndir,
þar af eru 8 eftir frúna. Efnið í
þær er sóll í marga staði, þarna er
notaður marmari, gibs, eir, leir, blá-
grýti, grásteinn, gabbró og tré. Er
gaman að athuga, hversu misjafn-
lega myndirnar fara i hinum ýmsu
tegundum. Hér eru tvær myndir af
sama manninum í tvennskonar efni.
Eru það myndirnar af Sigurði Nor-
dal prófessor, önnur úr gibsi, en
hin höggvin í grástein. Er sú síðari
auðvitað (ill stórskornari, en ber
þó vel syip Nordals. Fleiri manna-
myndir eru á sýningunni. Ein þeirra
Tove Ólafsson: nrenqur i brendum leir.
er Mamma (nr. 18), af móður Sig-
urjóns. Það er eirmynd og er eign
íslenska ríkisins. Afsteypa i eir er i
Nationalmuseet í Stokkhólmi og
önnur i Statens Museum for Kunst
í Kaupmannahöfn. Mynd er af Jóni
Krabbe, íslenska rikið á hana lfka.
Loks eru myndir af Magnúsi Guðna-
syni steinsmið og séra Friðrik Frið-
rikssyni.
Margar myndirnar eru formþraut-
ir, þurfa athugunar og umhugsun-
ar við.
Auk höggmyndanna er á sýning-
unni fjöldi Ijósmynda af höggmynd-
um, sem ekki eru þarna.
Á vorsýningum Handíðaskólans
hefir Pétur sýnt, að hann hefir
tekið miklum framförum með ári
liyerju, en þó mun hann koma
bæjarbúum mjög á óvarl, er hann
nú, ári eftir að hann lauk námi i
skólanum og aðeins 17 ára gamall,
opnar sjálfstæða sýningu á mál-
verkum sinum i Sýningarskálanum
á morgun, laugardaginn 11. maí.
Á sýningunni eru 40 oliumálverk,
30 vatnslitamyndir og 35 teikning-
ar.
Framh. ú bls. íf.
Hálverkasýnino
Um þetta leyti fyrir fjórum ár-
um sýndi 13 ára gamall drengur
Pétur Friðrik Sigurðsson, nokkur
málverk og teikningar í sýningar-
glugga Jóns Björnssonar í Banka-
stræti.
Sýning þessi vakti mikla athygli
bæjarbúa, og var tiðum þröng við
gluggann.
Þá um haustið fór Pétur i mynd-
listardeild Handiðaskólans og nam
þar í þrjá vetur. Aðalkennari hans
í skólanum var Kurt Zier listmál-
ari, en jafnframt naut hann kennslu
Þorvaldar Skúlasonar listmálara,
fyrsta veturinn.