Fálkinn - 03.09.1948, Blaðsíða 3

FÁLKINN
3
Gamli stcálinn að Jaðri fullbyffgður.
fimm árin, var aðeins byrjun-
in, einskonar inngangur, að
því sem koma skvldi.
Takmark Jjeirra sem stjórn-
uðu Jaðri og framkvæmdum þar
var veglegt sumarheimili
þar sem félagar Góðtemplara-
reglunnar og aörir, sem kysu
rólegt og friðsælt umhverfi,
gætu dvalið sér til hressingar
og livíldar.
Árið 1944 var svo hafist
handa um hyggingu hluta þessa
væntanlega heimilis. Stærð
þessa liúss var 27x7 metr. tvær
hæðir og ris og var það komið
undir þak á haustdægrum. Að
byggingu þessari var svo unnið
allan veturinn, og um vorið
1945 var þar hafin nokkur
starfsemi eins og fyrirhugað
var. En fyrst á árinu 194fi hófst
hún þó fyrir alvöru.
Það má segja að þau séu ein-
kenni nytsamra framkvæmda
að þær leggi grundvöll að og
skapi þörf nýrra framkvæmda
en svo fór það hér. Þeim sem
stjórnuðu að Jaðri varð það
brátt ljóst að með byggingu
þessa mvndarlega dvalarheim-
ilis var ekki að fullu leyst sú
þörf er fyrir liendi var á þess-
um stað. Aðsókn barna var það
ör og mikil, að lieimilinu var
of þröngur stakkur skorinn,
ejnkum þó með lillili til veit-
inga handa aðkomugestum og
stærri félagshópum m. a. góð-
templara og annarra, sem brátt
lögðu leið sína þarna um. Með
því að byggja þarna stóran
veitingasal er taka myndi um
200 gesti ýæri úr þessu Ieyst.
Og i þetta var í'áðist. Ilinii fyrsta
mai i vor var fyrsta skóflu-
stungan tekin fvrir þessari ný-
byggingu, eftir að leyfi fjár-
Útiskemmtun að
Jaðri.
hagsráðs til hennar var fvrir
hendi, nákvæmlega 112 dögum
síðar var salur sem rúmar 200
manns i sæti tekinn lil starfa.
Þessi viðbótarbygging, sem er
um 220 fermetrar að flatarmáli
er áföst við aðalhúsið og inn-
angengt úr því. í þessari bygg-
ingu er, auk salarins, stórt and-
dvri, fatageymsla, tvö rúmgóð
snyrtilierbergi. búr, framreiðslu
herhergi og uppþvottaherbergi,
en eldliúsið er í viðbyggingu
sein reist var árið 1947.
Auk þess sem hin síðari fimni
ár bafa verið reistar þarna
byggingar úr járnbentri stein-
stevpu sem að flatarmáli eru
rúmir 050 fermetrar, hefir jafn-
framt verið unnið að ræktun
og gróðursetningu plantna eft-
ir þvi sem tími hefir unnist til.
Það leikur ekki á tveim tung-
um að til allra þessara fram-
kvæmda á Jaðri hefir þurft
mikið fé, bæði til byggingarinn-
ar og ræktunarinnar.
Megin fjárhagsstoð Jaðars og
framkvæmdanna þar hefir ver-
ið fé það sem komið hefir inn
fyrir happdrætti templara á
undanförnum árum, en af því
fé, sem happdrættið liefir gefið
af sér, sem er um 600 þúsund
kvæmdir sem þar hafa átt sér
stað síðastliðinn áratug. En á
þessum tima hafa verið unnin
rúmlega 5000 dagsverk í sjálf-
boðavinnu.
Uppliafsmaður þessa starfs
innan Góðteiiiplarareglunnar
var Sigurður Guðmundsson,
ljósmyndari, en liann er mikill
áhugamaður um alla ræktun
og hinn smekkvisasti á þá hluti.
Hann fann þennan stað og benti
á hann og vann málinu í upp-
hafi fylgi innan Þingstúku
Reykjavíkur, en undir liana
heyrir starfsemin að Jaðri. Sig-
urður hefir verið formaður
Jaðars frá upphafi og með lion-
um í stjórn frá byrjun, liafa
verið þeir Kristján Guðmunds-
son og Kristinn Vilhjálmsson,
en aðrir i stjórninni eru Hjört-
ur Hansson, sem verið hefir
gjaldkeri Jaðars frá fyrstu tið,
Andrés Wendel, Ágúst Fr, Guð-
mundsson og Kristján Sigur-
jónsson.
Kristinn Vilhjálmssön
krónur, hefir Jaðar fengið rúm-
an helming, en liitt liefir runn-
ið til annarrar starfsemi Regl-
unnar m. a. sjómannaheimil-
anna á Siglufirði og i Vest-
mannaeyjum og barnaheimil-
isins í Kumbaravogi og víðar.
Ekki ber því að neita að
þetta er allmikil upphæð, sem
til Jaðars hefir runnið, en liún
myndi þó liafa dregið skammt
ef ekki rynnu fleiri stoðir und-
ir framkvæmdirnar þar. 1 því
sambandi skal það tekið fram
að við allar bvggingar þar og
önnur störf liefir allt verið
ynnt aí höndum i sjálfboða-
vinnu, sem ekki befir þurft fag-
jnenn til. Er óhætt að fullyrða
það, að ef ekki hefði notið við
sjálfboðavinnu áhugamanna og
fórnfýsi hefðu ekki risið upp
að Jaðri slíkar stórbyggingar,
sem raun ber vitni um, eða
aðrar ]iær stórfelldu fram-
Það sem nú liefir verið sagt,
er aðeins lýsing í stórum drátt-
um á starfi, sem hefir einkennst
af bjartsýni og fórnfýsi frá
upphafí.
Framkvæmdirnar að Jaðri,
starfsemi sjómannaheimilisins á
Siglufirði og væntanlegt sjó-
mannaheimili í Vestmannaeyj-
um og margt annað, afsanna
greinilega þá staðlausu stafi
þeirra, sem halda því fram að
templarar sæki aðeins eitt mál
með ofurkappl og ofstæki, bind
indismálinu en sjá ekkert annað.
Víst er það rétt, að Regla
Góðtemplara, vinnur fvrst og
fremst gegn hinu mikla höli,
áfengistískunni, en hefir jafn-
framt brennandi áhuga á öllum
naunhæfum menningarmálum.
Næstkomandi sunnudag, hinn
5. sept., verður 10 ára starfsemi
Landnáms templara að Jaðri
minnst með útiskemmtun þar.