Fálkinn - 03.09.1948, Blaðsíða 8
8
FÁLKINN
ÞAÐ var þéttur rigningarúði yfir
bryggjunum við Signu. Gamla kon-
an kom niður dimman stiga út á
götuna, það var hrollur í henni og
hún flýtti sér. Dikaði áfram gegn-
um forina á Notre Dametorginu og
starði fram, undir hettubarðinu:
Bara að kapeláninn vœri nú heima?
Jú, það var ljós í glugganum þarna
fyrir handan. En þjónninn sem opn-
aði dyrnar myndaði sig til að
skella hurðinni aftur undir eins og
liann sá konuna.
— Nei, sagði liún, — ég kem ekki
til að betla, ég þarf bara að tala
kapeláninn.
— Jæja. Svo að þú þarft að tala
við monseigneur Villon? Hann á
enga peninga til að gefa þér.
— Eg er ekki komin til að betla,
segi ég. Eg verð að fá að tala við
kapeláninn — það er viðvíkjandi
Francois ......
—Hvaða Francois? hreytti þjónn-
inn út úr sér.
— Syni mínum.........
■— Ojæja! Monseigneur Villon hef-
ir víst ekkert að tala við þig, um
þennan son þinn!
Þjónninn skellti aftur hurðinni.
Ilún staulaðist niður þrepin. Brons-
liandriðið var rakt og kalt viðkomu
er hún studdist við það. Það var
suddarigning. Hún ráfaði fram og
aftur götuna. Hún hugsaði með sér:
Það er best að ég' fari á krána til
hennar Margot. Ef nokkur veit hvað
um er að vera með Francois þá
hlýtur það að vera hún.
Þegar gamli þjónninn kapeláns-
ins, hann Jaques, setti kerin í stjak-
ana við riunið hans, sagði liann:
— Móðir hans Francois kom liing-
að i kvöld. Michael rak hana aftur.
Mér finnst hann hefði ekki átt að
gera ])að.
— Nei, það hefði liann víst ekki
átt að gera, sagði kapeláninn ann-
ars hugar; hann var að hugsa um
ferðalagið sitt á morgun til Sanct
Denis, um leið og hann leysti mitt-
isbandið á úlpunni sinni. Svo kast-
aði hann höfði ergilegur.
—• Heyrðu, Jaques, ég er orðinn
svo ieiður á honum Francois. •—•
Hvað ætti ég að geta gert fyrir liann
meira en ég hefi gert?
Hann hafði tekið þennan fátækl-
ing að sér vegna þess að hann var
skyldur honum iangt fram í ættir,
og látið hann ganga á dómkirkju-
skólann og síðan á háskólann. En
það var ólgublóð í piltinum og hann
leiddist á afvegu, hann vanrækti
námið og hélt sig i hóruhúsunum
í Qúartier Latin. Kapelluhúsið gat
ekki orðið heimili lians úr því sem
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Hitstjóri: Skúli Skúlason
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
Blaðið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSprent
komið var. En kapeláninn lét sér
þó annt um hann og iijálpaði hon-
um þegar hann lenti í áflogum og
manndrápum. Já, jafnvel þegar það
vitnaðist að liann liefði tekið þátt
í kirkjuráninu i Navarra, hafði
kapeláninn fengið kirkjuréttinn
til ]>ess að láta Francois sleppa,
með því móti að hann borgaði aft-
ur það, sem hann hafði rænt.
— Já, Jacques, þú veist að ég
liefi alltaf gengið í forbón fyrir
Francois, og það gerði ég líka i
þetta skipti — en Francois er eigi
að síður eilíflega glataður.
— Nei, nei. Monseigneur Villon,
segið þér ekki þetta — æ, hún
hefði átt að fá að tala við yður og
fá huggun. — — —
Konan opnaði dyrnar að Margot-
kránni. Þar var hlátur og liávaði.
Við borðin sátu menn og öskruðu
og sungu, en hún lét sem hún sæi
þá ekki — hún gekk beint til Mar-
got, sem sat liálfnakin með aðra
Leiðin
Parísarsaga frá 15.
löppina uppi á borði og liorfði á
tvo menn í teningskasti.
— Æ, heyrðu, livað geturðu sagt
mér um hann Francois?
Margot kipptist við: — Um Fran-
cois? Hvern fjandann varðar þig
um hann?
— Eg er móðir hans. Eg lieyrði
svo Ijótt um hann í morgun. Eg get
ekki trúað að það sé satt.
Francois? gall einhver við frammi
í stofunni. Steinninn hefir hirt
hann, og þeir sleppa honum ekki
þar, en láta hann fara áfram til
Mont Faulcon og gefa krákunum
mat.
Einhverjir hlógu, en Margot stapp-
aði fætinum í liálminn á gólfinu:
— Æ, haltu kjafti, Guy, það hefði
betur farið að þú værir látinn
teygja strjúpann framan í krák-
urnar.
— Já, þér finnst það, Margot?
sagði Guy glottandi og lyfti krús-
inni og drakk. ■— Vertu ekki að
harma liann Francois, Margot. Eg
skal hugga þig!
— Þú mátt bölva þér upp á, að
ég ætla mér að komast af án þeirrar
huggunar! hrópaði Margot. Hún
sneri sér aftur að gömlu konunni:
— Hlustaðu ekki á hann Guy, það
flón. Þú mátt ekki fara að gráta!
Hresstu upp hugann og bíddu þang-
að til á morgun!
— Þeir sögðu að hann hefði ver-
ið hengdur í morgun — drottinn
minn, þeir sögðu að hann liefði
verið hengdur.
•—• Farðu nú heim til þín, á
morgun færðu eflaust góðar fréttir.
Bíða þangað til á morgun
Gat fólkið ekki skilið að ein nótt
lilaut að verða eilífðarkvöl fyrir
móður, sem vissi son sinn í voða.
Hún varð að fá að vita strax í
kvöld hvernig ástatt var um Fran-
cois .......
Nú stóð hún aflur úti á götunni.
Há, gaflahvöss húsin hölluðu efri
hæðunum út yfir stéttirnar, svo
að ekki sá í gráan kvöldhimininn.
Hún stóð þarna kyrr og tautaði
eittlivað, og fólkið, sem gekk hjá,
horfði forviða á hana. Hún lét sem
hún sæi það ekki •— Francois, ég
sem var svo viss um að þú mundir
fá að lifa, úr því að þú slappst við
kirkjuránið. Hún gat varla skilið
hvernig hægt var að bjarga honum
frá því, þegar hún frétti um úrslit-
in. Nokkrum dögum síðar hafði
hann komið upp lil hennar. Henni
rann til rifja hve vesældarlegur og
skininn hann var. Gæti hann ekki
flutt sig til hennar •— þá skyldi
hún iáta fara vel um hann? Vertu
ekki hjá henni Margot, Vertu held-
ur hérna hjá mér! En hann sagðist
ætla á burt frá París. Hvert? Hann
dró svarið við sig og sagði að það
væri ekki afráðið mál, ef til vill
færi hann til Orleans, því að þar
hefði honum verið svo vel tekið
áður. Já, farðu frá París, sonur
minn! Hann fann lirjúfa höndina á
henni strjúka um kinnina, og leit á
móður sína: Það er kannske best
fyrir mig.
En í gær liafði hún liitt Jacques
á Notre Dametorginu. Hann iiorfði
áhyggjufullur á hana: Það var
slæmt að svo illa skyldi fara fyr-
ir honum Francois. •— Illa? sagði
liún forviða. Já, svaraði Jacques,
— veistu ekki að Francois er kom-
inn í Steininn.
— Steininn! hún greip öndina á
lofti og tók báðum höndum fyrir
andlitið. Torgið liringsnerist fyrir
henni. — í Steininn! Hvað hefir
hann gert af sér?
— Hvað hann hefir gert? Hann
var með einhverjum námsmönnum
og lenti í áflogum við Ferrebouc
nótara og skrifarana hans; þeir
notuðu hnífa á Ferrebouc, og borg-
arverðirnir komu að, tóku Francois
og félaga lians og fóru með þá í
Steininn — og þar dúsa þeir sið-
an. Biskuparétturinn getur vist ekki
skipt sér neitt af því máli.
— En kapeláninn?
— Hann hefir sent Parísarréttin-
um bænarskjal. En það virðast
horfur á, að þeir þarna í Steinin-
um ætli að taka upp gamlar kærur
gegn Francois.
Tíminn dragnaðist áfram, eirðar-
lausar stundir. Hún klæddi sig og
fór út. Það var hljótt í strætinu
en í einum glugganum stóð einliver
og horfði á liana, það var grann-
kona hennar: Mikil hörmung er að
heyra um hann son þinn, Luciette,
þetta prestsefni þitt, maðurinn
minn sá að borgarverðirnir óku
honum á kerru út um borgarliliðin
i morg’un. Svo skellti hún aftur
glugganum, en konunni heyrðist
ekki betur en skellihlátur niðaði í
eyrunum á henni ennþá. Þegar hún
fór yfir Notre Dametorgið, gat hún
ekki fundið betur en að fólkið væri
að hvislast á: Sjáðu, þar er móðir
prestsins í Notre Dame, það er
sonur hennar, sor.ur sem hún hélt
að mundi verða prestur, þeir
hengdu hann i morgun á Gálgaberg-
inu, Mont Faulcon!
Sólin gekk til viðar, grátt kvöld
húmið tók við, liún var ekki úti
lengur heldur inni í herberginu sínu
í einu húsinu við Signubrúna. Hún
hugsaði með sér: Eg verða að leita
kapeláninn uppi, ég verð að fara
til hans eftir dálitla stund. Hún
beit sig í'asta í þetta áform, en sífellt
fannst henni hún heyra tröllahlát-
ur grannkonunnar í eyrum sér, og
glugga var skellt svo að glumdi í.
Hún lirökk upp úr draumórunum.
Hafði hún ekki gengið þessa leið
áður í kvöld? Hún nam staðar. Jú,
víst var um það. Hún hafði verið
hjá kapeláninum, en hafði ekki
þjónninn sagt að Villon væri í
ferðalagi? Svo að ekki gat hann
hjálpað henni. Hún hélt, áfram
norður í borgina, yfir brúna og um
St. Denis-stræti. Hún flýtti sér fram
hjá Trinitatisklaustrinu. Bara að
hún gæti komist að borgarhliðinu
áður en lokað va-ri.
Bak við hana var borgin, dimm
og svo óendan/ega ókunnugleg.
Rigningin var orðin að slyddu.
Brautin var blaut og með hjólspor-
um. Hún flýtti sér. Kvöldið var
dimmt cg ömurlegt. Það lilaut að
vera komið fast að miðnætti þegar
hún sá staðinn framundan sér:
Mont Faulcon Gálgaberg! Hún
gat aðeins greint það, sem hékk á
staurunum yfir pallinum, og það
fór hrollur um liana. Líkin róluðu
hægt í snörunum og þó var blæja-
lógn. Hún fékk ógleði og svima
þegar hún studdi hendinni á riðið
meðfram stiganuni, sem lá upp á
pallinn. Þrepin voru svo slitin.
Þarna höfðu margir gengið. En
þegar hún gætti hetur að var það
ekki handriðið, sem liún liélt í.
Það var brún á kerru, sem stóð við
þrepið. Og kerran var full af manna
búkum. Böðlarnir sem kornu út úr
dyrunum með eitt líkið á milli sín
hrópuðu hásir til hennar:
— Hver djöfullinn ert þú?
Hún reyndi að væta varirnar, en
munnurinn var skrælnaður eins og
hert skinn.
— Ef meistarinn ykkar er við-
látinn þá biðjið hann um að koma
Jiingað.
— Ha, meistarinn? Hvað viltu
honum? Varst þú kannske eftir af
hengingarkerrunni í morgun, ha?
Þeir gutu til hennar hornauga og
glottu: — Ef þú vilt ná í hann þá
geturðu hitt liann þarna inni.
Hún fann þann sem hún leitaði
að inni á gálgapallinum. Ó, ef þeir
fréttu það nágrannarnir hvað hún
væri að gera í nótt þá mundu þeir
hrækja á liana, og kraklcarnir mundu
æpa að henni og bölva henni, já,
öll Parísarborg mundi úthúða henni.
•— Hvað ætli ég viti um hann son
til Gálgabergs
öld um móður skáldsins Francois Villon