Fálkinn - 01.04.1949, Blaðsíða 13

FÁLKINN
13
inn og sagði honum að ein af skyldum
sínum væri sú, að reyna að komast fyrir
hvernig þýskir liðhlaupar færu að því að
lcomast undan til Hollands. Hann lagði áherslu
á að vitanlega gæti hann ekki þvingað Gre-
gory lil að segja neitt, en benti á að aðrir
liðhlaupar gætu vitanlega komist inn í land-
ið á sama hátt, og að hollensku stjórninni
væri það mikið alvörumál að verja hlut-
leysi landsins. Hann hætti því við að per-
sónulega væri sér forvitni á að heyra frá-
sögn Gregorys, því að það væri alltaf
spennandi að heyra urn slrokuferðir. Hann
hafði lesið hverja þá bók, sem hann komst
yfir um slík efni.
Undir öðrum kringumstæðum, og ef
Gregory hefði í raun réttri verið liðlilaupi
mundi hann liafa sagt þessum syfjulega
kapteini að éta það sem úti frís. Hann
vissi sém sé ofur vel hvað kapteinninn
vildi og að hann var í hollensku fréttaþjón-
ustunni. Kapteinninn vissi þegar mætavel
hvernig Gregory hafði komist inn í landið,
en erindið var vitanlega að spyrja hann
um ástandið fyrir liandan landamærin.
Óbreyttur hermaður vissi varla meira en
það sem hann liafði séð, en jafnvel heimsk
asti nýliði mundi vafalaust hafa tekið
eftir ef mikill þýskur liðsafnaður var við
landamærin, og úr livaða sveitum her-
mennirnir voru.
Gregory liafði ekkert á móti að gefa
þær upplýsingar sem liann gat. Hann lét
kapteinninn spyrja og spyrja og gekk í
hverja einustu gildru, eins og' liann væri
erkiflón. Hann svaraði öllu eins og hann
vissi sannast, nema atvikunum að því að
hann særðist og um sina eigin afstöðu til
þýska liersins.
Til þess að valda ekki misskilningi sagði
hann ekki að hann liefði særst í Póllandi.
Þetta gat nfl. skilist þannig, að þýslcur her
liefði verið fluttur frá Póllandi til hol-
lensku landamæranna. Hins vegar sagðist
hann hafa særst í skærum milli Sigfried-
og Maginot-línunnar og verið sendur á
sjúkrahús í Köln. Eftir þelta áfall hefði
hann afráðið að eiga eklci á hættu að vera
særður eða drepinn síðar í stríðinu, þess
vegna hafði liann flúið af spítalanum og
fengið varðmennina til að hleypa sér inn
á járnbrautarsvæðið.
Kapteinninn kinkaði kolli og virtist á-
nægður, og er Gregory hafði fengið mat
aftur fékk liann að vera í næði það sem
eftir var kvöldsins. Kluklcan níu var
slökkt og Gregory sneri sér til veggjar í
mjúku rúminu og steinsofnaði.
Morguninn eftir kom læknirinn með
tvær hækjur, og sagði að liann mætti klæða
sig eflir liádegið. Læknirinn var nýfarinn
út þegar varðmaðiw kom inn og sagði að
maður frá þýska sendiráðinu vildi tala
við hann. Að vörmu spori snaraðist hár,
magur, ljósliærður maður inn í herbergið.
Gesturinn liafði engan formála að sam-
talinu. Honum hafði verið falið að afla
upplýsinga um alla þýska hermenn, sem
kyrrsettir voru í Hollandi, og fór nú að
yfirheyra Gregory, sem undir eins rétti
fram plögg Jóhannesar Heckt.
Sá magri skrifaði upplýsingarnar í litla
svarta bók og þrumaði svo: — Og nú ætla
ég að segja þér, þorparinn þinn, að þú
liefir gert þig sekan um einn versta glæp-
inn, sem nokkur getur framið gegn þjóð
sinni. Hið göfuga þriðja ríki hefir orðið
fyrir árás og þarfnast allra sinna sona til
að verja sig undir vorum mikla Fiihrer,
Adolf Hiller. Og þú, sem ert liermaður í
hinum ósigrandi þýslca lier, hefir valið
þér það hlutskipti að gerast liðhlaupi. Þú
heldur að þér sé óhætt það sem eftir er
stríðsins? Gott, látum okkur segja það. En
einhverntíma lýkur stríðinu, og þegar
Þýskaland Iiefir sigrað þá sækjum við þig
og skjótum þig. Það skaltu muna á hverj-
um degi.
— Eg skal líka láta þig fá dálitið ann-
að að hugsa um. Þegar ég liefi fengið her-
sveilarnúmerið þitt verður liægur vandi
að finna ættingjana þina. Plöggin þín sýna
að þú átt konu, og vafalaust átt þú fleiri
venslamenn. Yið vitum hvernig á að fara
með landráðamenn. Konan þín og börnin
skulu fá að líða fyrir þetta. Fjölskylda,
sem ungar út liðhlaupum er ekki góð þýsk
fjölskylda og á livergi heima nema með
Gyðingum. Þess vegna setjum við allt þitt
venslafólk í fangabúðir. Mundu það
Schweinehund, þegar þú étur góða mat-
inn, sem Hollendingabjálfarnir ala þig á.
Gregory vissi ekki hvort liann átti að
hlæja að þessu lioraða illmenni eða henda
hækjunum sínum í hausinn á lionum. Hefði
liann í raun réttri verið Jóhannes mundi
fjölskylda hans ekki eiga sæld i vændum.
En það var auðvitað að sveitin sem Jó-
liannes var í liafði fengið upplýst að hann
lægi á spítala í Köln og sannleikurinn mundi
koma í ljós. En Gregory varð að leikr hlut-
verk liins iðrandi syndara og grátbændi
manninn úr sendiráðinu að þyrma fjöl-
skyldunni hans.
Óður nasistinn þverneitaði að lilusta á
'ill bænakvein og hafði auðsjáanlega nautn
if þessu taugastríði, sem hann hélt að
lann ætti í. í fimm mínútur útmálaði liann
ikelfingarnar í þýsku fangabúðunum og
lætti því við, að þegar Ríkið ætti í stríði,
yrði ennþá minni matur aflögu handa
öngunum, svo að dánartalan mundi stíga
lórkostlega.
Hann barði á dyrnar til að láta varð-
nanninn hleypa sér út. Svo fór liann og
ílykkti út með þvi að segja, að verðirn-
r í fangabúðunum gætu gert við kven-
angana jiað sem þeim sýndist. Ef konan
lans lifði fangelsið af þá væri ekki ósenni-
egt að Jóliannes hitti fyrir nýja fjölskyldu
þegar hann yrði fluttur til Þýskalands til
að verða skotinn. Loks lirópaði hann „Heil
Hitler!“ og hvarf.
— Það ert þú, sem verður skotinn eftir
stríðið, en ekki ég, tautaði Gregory þegar
þessi éitraði gesiur var farinn. Stríðið var
eingöngu liafið til jiess að útrýma grá-
pöddum eins og þér, og ef bandamenn
reynast verða of méyrir fyrir hjartanu þá
verður nóg til af skynsömum Þjóðverjum,
sem sjá um að réttlætinu verði fullnægt.
Meðan Gregory var að hugsa um þetta
dalt honum í hug að heimsóknin gæti orð-
ið ágætur liður í áætlun, sem nú var far-
in að taka á sig mynd i liuga lians.
Síðdegis staulaðist liann niður til að
sjá liina fangana í sameiginlegu setustof-
unni. Stríðið hafði elcki staðið marga daga,
svo að þarna voru ekki nema um tuttugu
fangar, og liann sá að þeir skiptust i tvo
mjög fjandsamlega flokka.
Sjö af föngunum voru flugmenn, sem
höfðu orðið að nauðlenda í næturflugi og
verið kyrrsettir. Þessir menn, sem höfðu
valið sér tvo hatrannna nasista til forustu,
voru þjóðernissinnar. Hinir voru liðhlaup-
ar, sem höfðu forðað sér yfir landamærin
ýmist til þess að verða ekki sendir á víg-
stöðvarnar eða af fjandskap við Hitlers-
stjórnina. Flugmennirnir bölvuðu óheppni
sinni að hafa lent í fangabúðum svona
snennna stríðsins. Hinir lirósuðu happi
ylir að fá að vera í friði í Hollandi.
Fréttir berast fljótt í fangalióp. Þeir
vissu þegar að Gregory var liðhlaupi.
Þess vegna tóku liinir liðlilaupararnir hon-
um vel en flugmennirnir gutu til hans
hornauga og þögðu. Ýmsir liðhlauparnir
voru eldrauðir kommúnistar og óskuðu
þess af heilum hug að Þjóðverjar biðu ó-
sigur. Þeir töldu að styrjöldinni væri ekki
beint gegn þýsku þjóðinni heldur gegn
Hitler og launmorðingjum hans.
Einn af kommúnistunum spurði Gregory
um stjórnmálaskoðanir lians og fór að
nuldra eitthvað um möguleikana á kom-
núnistabyltingu i Þýskalandi og aðvaraði
afnframt Gregory að hann yrði að fara
varlega svo flugmennirnir heyrðu ekki
neitt, sem jieir gætu borið í þýsku yfir-
völdin. Er Gregory liafði talað við mann-
inn um stund komst hann að raun um
að hann vissi ekki neitt ákveðið, heldur
var það tungunni tamast sem hjartanu
var kærast.
Þegar hann kom í klefa sinn aftur skrif-
aði hann bréf, sem hann áritaði til breska
sendiherrans í Haag, og morguninn eftir
Iiað hann um að fá að tala við fangabúða-
stjórann.
Ilonum var leyft það, og klukkan tólf
var farið með hann inn til majórsins, sem
Iiafði tekið á móti honum tveimur nótt-
um áður. Gregory rétti lionum bréfið og
hað um að jiað yrði sent tafarlaust til
breska sendiráðsins.
Majórinn var fullorðinn maður með
mikið slapandi yfirskegg. í þetta sinn
hafði hann ekki verið vakinn og var nú
liinn alúðlegasti. Gregory ályktaði að liann
mundi ekki vera fastráðinn foringi lieldur
í varaliðinu og hcfði verið skipaður fanga-
búðastjóri vegna þess hve vel hann talaði
þýsku.
Hann þuklaði lengi vel á bréfinu áður
|»n liann svaraði: — Hversvegna óskið þér,
þýskur maður, að ná sambandi við bresku
sendisveitina?
— Eg á ættingja í Englandi, herra,
svaraði Gregory, — og mér er mjög liug-
að um að vita hvernig þeim líður eftir
að stríðið kom.
Majórinn saug upp í nefið. — Eg lield
ég geti elcki sent þetta bréf. Ef ég leyfi
það þá væri það sama sem ég levfði yður
að liafa samband við óvinaland. Það væri
í rauninni hlutleysisbrot af okkar liálfu.
Gregory vissi að það var þessi hlutleys-
isspurning, sem mundi reynast erfiðust,
hvernig svo sem hann reyndi að komast
úr fangahúðunum. En ef hann reyndi að
flýja og flóttinn misheppnaðist þá mundu
Hollendingar loka hann inni í kastalafang-
elsi, og þar yrði hann að dúsa til striðs-
loka. Þess vegna varð að beita brögðum.