Fálkinn - 18.05.1951, Blaðsíða 3

F Á L K I N N
3
Falleg bók
um ísland
Nordisk Rotogravyr, liið kunna
útgáfufyrirtæki í Stokkhólmi, sem
sem gefið liefir út fjölda fallegra
myndabóka með sænsku efni, liefir
fyrir nokkru gefið út bók um ís-
land, einkar skemmtilega og snyrti-
lega. Hefir liún inni að halda mynd-
ir frá íslandi, scm allar eru tekn-
ar af ungum sænskum ljósmyndara,
Hans Malmberg, er dvalist hefir hér
við og við undanfarin ár og tekið
myndir. Nafnið þekkja að minnsta
kosti allir þeir sem eignast hafa
dagatal Flugfélags Islands, þvi að á
þvi eru prýðilega fallegar myndir,
sem að visu aðallega snerta flug,
fyrir hvern mánuð. En Malmberg
er fjölkunnugur i ljósmyndalistinni
þótt ungur sé (hann er aðeins 23 ára)
og hefir þegar farið víða um ver-
öldina og tekið myndir. Þó hefir
hann sérstaklega lagt fyrir sig að
taka myndir á íslandi, og i fyrra-
haust birtist langur greinaflokkur
með myndum eftir hann í Sænska
vikublaðinu „SE.“
Dr. Helgi P. Briem, sendiherra
í Stokkhólmi, liefir skrifað formála
bókarinnar og texla með öllum
myndunum. Formálinn, sem ber heit-
ið „ísland umbreytinganna“ er
stuttur, og með allt öðru sniði en
formálsorð eða inngangsorð þeirra
myndabóka, sem gefnar liafa verið
út mcð cfni frá íslandi hér á landi.
Þar er ekki lcitast við að skrifa
ncina samfellda sögu eða landa-
fræðiyfirlit, heldur drepið á ýms
eftirtektarverð atriði viðvikjandi
landi og ]}jóð, scm Norðurlandabú-
ar vita yfirleitt ekkert eða litið um
og jafnvel fslendingar margir hverj-
ir ekki heldur. Dr. Hclgi er maður
svo fjölfróður og glöggur á það sem
sérkennilegt cr, að gaman hefði ver-
ið að þessi inngangur hans að bók-
inni hefði verið miklu lengri en
hann er. En útgefendur munu segja
fyrir verkum um „lengd og breidd“
lesmáls í bókum sem þessari. Þ.ó
held ég að bókinni hefði verið mik-
ill ábati að því. Sænskir lesendur
— en þeim er bókin fyrst og fremst
ætluð — vita því miður ekki svo
mikið um ísland, að þeir gætu ekki
haft gott af því að vita meira. Og
þeir vilja gjarnan gera það, þvi að
áhugi á íslandi er yfirleitt mik-
ill i Svíþjóð. En í augum Svía er
ísland fyrst og fremst „sillcns og
sagaens ö.“
í orðalagi og efni texta og skýr-
ingar við myndirnar fer dr. Helgi
eigi troðnar slóðir, fremur en í inn-
ganginum. Undir sumum myndun-
um stendur tilvitnun í einhverja ís-
lendingasögu eða í Eddu, cn þó
getið þess livaðan myndin sé, þar
sem þess þarf við. En ef eitthvað
ætti að setja út á textana, mundi ég
aðeins viljað sagt hafa það sama og
um formálann, að þeir mættu vera
lengi og itarlegri.
— Við val myndanna í bókina
hefir það auðsjáanlega vakað fyrst
og fremst fyrir útgefendunum að
sýna verklega þróun íslands um
hálfrar aldar skeið. Það er tiltölu-
lega mikið af myndum þarna af
þeim framförum sem gerst hafa á
„ytra borði“ íslensks þjóðlífs, en
yfirleitt er það sameiginlegt með
Þjóðleikhúsið:
„ÍMYNDUNARVEIKIN“
Anna Borg sem Toinette.
Þjóðleikhúsið hefir nú tekið til
meðferðar liinn þekkta gamanleik
Mo,liéres, ímyndunarveikina. Leik-
stjóri er Óskar Borg, en þau Lárus
Pálsson og Anna Borg fara með að-
alhlutverk. Aðrir helstu leikendur
eru Inga Þórðardóttir, Elín Ingvars-
dóttir, Birgir Halldórsson, Ævar
Kvaran, Baldvin Halldórsson, Har-
aldur Björnsson, Gestur Pálsson,
Valur Gislason, Valdemar Helgason,
Áslaug Harðardóttir og Róbert Arn-
finnsson.
Leikurinn hefir fengið góðar við-
tökur og einkum þylcir leikur Lár-
usar Pálssonar afbragðsgóður, en
liann fer með hlutverk Argans.
Lárus Pálsson sem Argan.
Leikfélag Reykjavíkur:
Segðii iteininui
Guðbj. Þorbjarnard. sem hjúkrunaj-k.
fíísli Iíalldórsson (Eplablóm) og
Gunnar Egjólfssoh (Lachlen).
Síðasta leikritið, sem Leikfélag
Reykjavikur sýnir á þcssu starfsári,
er „Segðu steininum“ eftir John
Patrick. Leikurinn fer fram á sjúkra
skýli i breskum herspitala að baki
Assam-Burma vígstöðvunum. Leikrit-
ið hefir fengið góðar viðtökur að
vcrðleikum.
Leikendur eru Gunnar Eyjólfsson,
Rúrik Haraldsson, Guðbjörg Þor-
bjarnardóttir, Gunnar Bjarnason,
Gísli Halldórsson, Árni Tryggvason,
Þorgrímur Einarsson, Guðjón Ein-
arsson og Ivarl Sigurðsson. Hafa þeir
hlotið mjög góða dóma fyrir með-
ferð hlutverka. Leikstjóri er Gunnar
Hansen, en Bjarni Guðmundsson hef-
ir þýtt leikritið.
Rnrík Ilaraldsson (Kani) og Gunnar Eyjólfsson (Lachlen).
þessum myndum, að þær eru lifandi
og sannar. Þess vegna liafa þær
verulegt gildi, sem yitnisburður um
þjóðina, i lífi liennar og starfi.
En hins vegar finnst mér að margt
vanti þarna af myndum af íslensku
landslagi og sérkennilegum eða
sögufrægum stöðum. T. d. finnst
mér hlutur Þingvalla mjög fyrir
borð borinn, þvi að frá þeim stað
hefi ég ekki rekist á nema eina litla
mynd af Almannagjá. Allir Svíar,
sem nokkuð þekkja til íslands, nefna
Gunnar á Hlíðarenda, en þaðan —
eða úr Fljótshlíðinni yfirleitt —
finn ég enga mynd. Hins vegar eru
þarna algerlega óþarfar myndir, svo
sem af rafmagnseldavélum, sem ver-
ið er að setja saman, svo að eitt
dæmi sé nefnt.
En þessar Itiilfjörlegu aðfinnslur
eru þó engan veginn til tindar, til
þess að rýra gildi bókarinnar. Ljós-
myndirnar eru flestar prýðilega tekn-
ar og smekklegar. Svo að bókin i
Iieild er liin ágætasta landkynning
og vel til þess fallin að glöggva hug-
myndir þeirra, sem lienni kynnast,
um íslenska þjóð og ísland. Þess
vegna ber að þakka höfundum henn-
ar fyrir verkið.
Myndin á forsíðu þessa blaðs er
ein af myndum þeim, sem bókin
flytur. Sk. Sk.
22 TENNUR I EINU.
Gift kona í Kent fór til tannlæknis
til að láta draga úr sér tönn. Þegar
hún kom til sjálfrar sin eftir gas-
dcyfinguna varð hún þess vísari
að læknirinn hafði dregið úr henni
allar beyglurnar, 22 alls. Hún kærði
þetta og þegar yfirvöldin studdu
málstað hennar bar læknirinn þá
vörn fram, að hann hefði talið
nauðsynlegt að taka allar tennurnar.
Hins vcgar hefði konan ekki beðið
hann um að taka nema eina tönn.
Og úrslitin urðu þau, að konan fékk
rúm 4000 krónur í bætur fyrir tenn-
urnar.