Fálkinn - 20.01.1956, Síða 5

FÁLKINN
5
Pakistans — og bundu þá við öxina.
'Þá sundlaði er þeir horfðu yfir fjalla-
heim Karakorums, með ógrynni af
tindum og jöklum, en allir tindarnir
voru lægri. Svo gátu þeir opnað ljós-
myndavélina og tóku nokkrar myndir,
hvor af öðrum.
Eftir hálftima lögðu þeir af stað
til baka. hað var farið að skyggja,
svo að þetta var ömurlegt ferðalag.
Lacedelli lirapaði niður skriðu, en
slapp ómeiddur. Compagnoni hrap-
aði 25 metra niður klakavegg, þvi að
Lacedelli var svo máttlaus að hann
gat ekki haldið aftur af honum með
vaðnum. Hann hafði fengið margar
skrámur, en lifandi var liann ...
Hinir samferðamennirnir í „8“
tóku að gerast órólegir. Eftir áætl-
uninni áttu Compagnoni og Lacedelli
að vera komnir aftur fyrir löngu.
Mundu þeir koma aftur — cða hafa
farist?
En undir miðnætti, eftir nær 5 tima
göngu, scm var eins og martröð, og
í svarta myrkri komu Compagnoni og
Lacedelli í Búr 8, slagandi eins og
drukknir menn. Og þeir voru liálf-
iuglaðir, sennilcga af súrefnisleysi.
Compagnoni var alltaf að tala við
einhvern þriðja mann, sem var heima
á Italíu.
Þcir hnigu niður eins og slytti undir
eins og þeir, komu til félaga sinna.
— Við unnum, hvísluðu þeir og svo
steinsofnuðu þeir.
En raunir þeirra voru ekki enn á
enda. Morguninn eftir fór að draga
saman óveðursský kringum K-2, svo
að ekki var lil setunnar boðið þarna
í „8“. Það var rétt svo að Compag-
noni og Lacedelli gátu staðið, en þcir
urðu að fara hverju sem tautaði. Auk
þess voru þeir báðir með kalsár á
höndunum. Lacedelli missti jafnvæg-
ið og hrapaði á hraðri ferð niður 200
metra háa skriðu, en tókst að stöðva
sig í snjódyngju frammi á hengiflugs-
brún á 2000 metra háum hömrum.
Loks koniust þeir niður í aðalstöð-
ina á Goodwin Austenjökli þann 2.
ágúst.
„Þannig lauk,“ skrifar Desio
prófessor, „þessu fyrirtæki, sem svo
lengi virtist vera dæmt til að mis-
takast."
Þeir fundu að máttleysi færðist um
þá alla, þeir urðu tilfinningalausir
og svo fannst þeim járnbandi þrýst
að enninu á sér. Þeir áttu bágt með
að ná andanum. Þeir sáu að súrefnið
var búið. Leiðin frá „Búri 9“ hafði
tekið lengri tíma en þeir höfðu gei t
ráð fyrir.
Þeir hölluðu sér fram á klakaax-
irnar sínar og tóku andköf. Hvað átti
Fyrstu dagana snjóaði i sífellu á
aðalstöðinni og frostið varð mest 20
siig. Horfurnar voru ekki góðar, cn
allir leiðangursmenn þó bjartsýnir og
iíðanin góð.
Byrjað var á að koma upp „Búri
nr. 1“ i 5400 m. ha>ð, við rætur
Abruzzahryggsins, sem er samfelldur
upp á öxl. Hæðin er 8000 metrar og
hallinn að meðaltali 50 stig. — „Búr
2“ var sett 400 metrum hærra. Milh
staðanna var strengur, sem mest var
dregið eftir af farangrinum.
Frá „Búri 2“ til „3“ var óhægara
um vik vegna skriðuhættu. „Búr 3“
var i ofurlitlum skúta i 0100 mctra
hæð. „Búr 4“ var sett á 20 metra
háan drang, sem stóð upn úr fjalls-
egginni, 6450 metra yfir sjó. Leiðin
þangað var í brattri hengju, mcð
miklu lausagrjóti.
Við „Búr 4“ kom fyrsta óhappið
fvrir leiðangurinn. Einn besti klifur-
garpurinn, Mario Puchoz, fékk
hingnabólgu, og var fluttur niður í
Búr-2. Læknirinn gat ekki hjálpað
og Puchoz dó aðfaranótt 21. júní.
Hann var grafinn við rætur K-2,
sennilega skammt frá þeim stað, sem
Gilkey fórst árið áður.
Svo var haldið áfram. Lengst af
júní var slæmt veður, en í mánaðar-
lokin kom sól og sumar.
GAMANIÐ GRÁNAR.
Heimurinn beið með óþreyju eftir
fréttum — fyrst og frenrst ítalir. En
fréttirnar voru fáar. Loftskeytasam-
bandið var fremur slærnt -— stundum
alls ekkert samband — og þá varð
að senda hraðboða til Skardu — 13
daga leið.
Mestu erfiðleikarnir hófust fyrir
ofan Búr „4“. Þar var bergið nær lóð-
rétt og afar torfært, þvi að bergið
var fægt af ís. Svo komu þrjú gljúfur,
full af snjó og nokkrir stallar, uns
komið var í Búr „5“ (0800 metra vfir
sjó).
Frá „5“ til „0“ (um 7300 m.) lá
Iciðin eftir lirygg, sem var eins og
saumhögg. Og fyrir ofan „6“ tók við
aurskriða og síðan brött cgg áfram.
þakin klaka, uns komið var að „7“,
rétt fyrir neðan „Öxlina“ i 7000 m.
hæð. '
Svo var haldið áfram þvert yfir
snarbratta fönn til norðausturs, uns
kom að hengiflugi. Þar byrjaði „pýra-
midinn“ efsti toppurinn á K-2. Þetta
hengiflug var talið versti þröskuldur-
inn á allri leiðinni, snarbratt og
klakað, og víða lausamjöll. Þarna
hafði dr. Charles Houston snúið við
árið áður. Sex mönnum úr ítalska
Á þessari mynd sést sjálft fjallið „K-2“ frá aðalbækistöðinni á Goodwin
Austenjökli, og leiðin upp Abruzzahrygg.
leiðangrinum tókst samt að komast
þarna upp og upp á sjálfa öxlina. Þar
settu þeir Búr „8“, í 8100 m. hæð —
28. júlí.
Þessir sex hétu Compagnoni, Lace-
delli, Bonatti, Gallotti, Abraham og
Melidi. Þeir voru staðuppgefnir þeg-
ar upp kom, og sváfu i nærri því sól-
arhring.
Aðeins tveir þeirra lögðu á síðasta
áfangann: Compagnoni og Láccdelli.
Þeir voru vaskastir göngumenn, báðir
f.vlgdarmenn hjá ítalska fjallamanna-
félaginu. Lacedelli er fæddur í Cort-
ina, vetrariþróttabænum norður-
ítalska.
Að morgni 30. júlí lögðu þeir upp
að síðustu bækistöðinni, nr. 9, í 8300
metra hæð. Þar reistu þeir tjald milli
stórra grettistaka. Þaðan skyldi síð-
asta atlagan gerð.
Svo rann 31. júlí upp. K-2-tindurinn
var laugaður í sólskini. Compagnoni
og Lacedelli festu á sig þrjú súrefnis-
hylki hvor og horfðu lengi á tindinn,
ÚR VÖNDU AÐ RÁÐA.
Þeir kusu að ganga lil vinstri og
miðaði afar liægt áfram. Um stund
töfðust þeir við slæml gljúfur, sem
þeim tókst þó að komast yfir. Klukk-
an 12 voru þeir komnir í 8350 metra
hæð en áttu enn 200 metra ófarna.
En þá gerðist ískyggilegt atvik.
Ardito Desio,
foringi ítalska
leiðangursins.
vissa fyrir því? Og þó að þeir kæm-
ust á tindinn mundi það taka svo
langan tíma, að þeir mundu lenda i
dimmu á leiðinni til baka.
Þeir litu á tindinn og svo hvor á
annan. Þeir hikuðu, en aðeins stutta
stund. Svo Iiéldu þeir áfram að klifra,
en nú voru hreyfingarnar óburðugar.
Hver hreyfing var hæg eins og á kvik-
mynd sem sýnir hreyfingar íþrótta-
manna margfalt hægar en þær gerast.
Útlimirnir voru eiris og blý. Það var
erfiði að lyfta fætinum, færa hann
fram.um nokkra sentimetra og láta
hann svo detta.
Eftir tíu svona skref varð að hvila
sig og styðjast fram á axirnar og rcyin
að ná andanum. Svona koniust þeir
alla leið, hálfmeðvitundarlausir, án
þess að luigsa lengra en um iuesía
skref.
Loks tóku þeir eftir, þrátt fyrir
mókið sem á þeim var, að eitthvað
merkilegt hafði gerst. Brekkan var
búin, ekkert yfir þeim nema himin-
inn. Þeir voru komnir á liátindinn!
Þeir lögðust báðir endilangir. Þeir
voru á hálfgerðu yfirliði. Klukkan
var 0 síðdegis. Þeir hvildu sig nokkr-
ar mínútur og börðust við að ná and-
anum. ,Svo stóðu þeir upp og með
mikluni erfiðismunum gátu þeir stung-.
ið ldakaöxi ofan í snjóinn. Svo tóku
þeir fram tvo fána — ítaliu og
Lino Lacedelli
í hömrunum milli
„3“ og „4“.
nú að taka til bragðs? Áttu þeir að
snúa við? Eða Iialda áfram? í þess-
ari hæð var talinn ógerningur að lifa
án súrefnis-nestis — en var nokkur