Vikan - 01.12.1960, Síða 19

Hver sá, er ætlar að ná tökum á
skák, verður fyrst og fremst að kynna
sér hvernig beztu skákmenn tefla og
heyra hvað þeir segja. Alltof fáar
bækur eru til á íslenzku, en samt hef-
ur nýlega verið þýdd mjög góð bók,
sem heitir hinu frumlega nafni „Svona
á ekki aS tefla“. 1 henni eru á svo
til hverri blaðsiðu heilræði og leið-
beiningar, sem allir er skák unna
ættu að kynna sér. Ég tek hér dæmi.
Foröizt skyssur. Það er bæði upp-
haf og endir skáksnilldar að forðast
skyssur. Ef þið gerið engar skyssur,
getið þið verið vissir um að tapa
aldrei skák og vinna að öllum jafnaði.
Jafnvel mestu skákmeistarar geta
ekki komizt hjá þeim. Ötal skákir
hafa tapast einmitt vegna þeirra.
Tchigorin sást yfir mát í tveimur
leikjum í síðustu skákinni í seinna
einvígi sinu við Steinitz um heims-
meistaratitilinn og varð þess vegna
undir i keppninni.
Leikið ekki byrjunarleikina
liugsunarlaust.
Eg hygg að þessar yfirsjónir eigi
sér ýmsar orsakir. Fyrst er sú, að
viðvaningar leika oft fyrstu leikina
hugsunarlaust, gera sér ekki grein
fyrir gildi þeirra. Þeir hafa séð þá
í mörgum skákum eftir meistara, og
þessvegna leika þeir þá, en skilja ekki
hugmyndina, sem að baki þeim býr,
veilur þeirra né hættur, né hótun þá,
sem í þeim felst.
Hér koma nokkrar tölur um skák,
teknar saman af amerískum tölufrœö-
ingum.
1. Þegar Alekliine tefldi á móti
Bogolyubov í Hastings 1922 fórn-
aði hann drottningunni, lék siðan
upp peði og fékk aðra drottningu,
fórnaði siðan nv.ju drottningunni
og lék upp öðru peði og fékk
drottningu og fórnaði henni auð-
vitað líka. Hann var að undir-
búa að fá sér fjórðu drottning-
una, ltegar Bogolyubov sá sitt
óvænna og gafst upp.
2. Þeir, sem hafa fallið í gildruna,
sem kölluð er „Örkin hans Nóa“,
munu nú vera um 37.653.186 og
eru þá meðtaldir jteir, sem féllu
i hana á síðasta ári.
3. Nimzowitsch tvöfaldaði hrókana
á 7. línunni í 167 kappskákum og
sló þá met Zukertorts sem var
152 kappskákir.
4. A. N. Other drap 8,645 peð í byrj-
ununum. Ilann tapaði samtals
(alveg af tilviljun) 8,645 skákum.
kvikmyndir
Nýjasta kvikmynd Fernandels hins
franska, „Kýrin og ég“, kvað vera
gráthlægileg gamanmynd. „Ég“ er
frakkinn Charles Bailly, sem er striðs-
fangi á bóndabæ einum í Þýzkalandi.
Charles hefur í marga mánuði velt
fyrir sér flóttamöguleikum og einn
daginn fær hann ágætis hugmynd.
Hann verður sér úti um þæga og
gæflynda kú, Margrét að nafni og
lallar af stað með hana eftir þjóð-
skák
veginum. Og engan grunar neitt. Jafn-
vel Gestapo heldur að hann sé ósköp
venjulegur bóndi á leiðinni heim með
beljuna sína. E'n það er löng leið til
landamæranna og frelsisins. Charles
lendir i mörgum æsandi æfintýrum
og það óvænta bíður hans við hverja
vegbeygju. Og hinn djarfi flótti nær
hámarki sínu við landamærin, þar
sem . . . og meira vitum við ekki um
söguþráðinn. Sennilega ^verður þessi
ágæta mynd sýnd hér innan skamms
og þá fáum við að sjá hvernig frans-
manninum tekst að snúa á Þjóðverj-
ana.
Nú geta alir strákar frá átta ára
til áttatíu hlakkað til að fara í bíó,
því Tom Mix-myndirnar eru komnar
á markaðinn aftur. Tom Mix var á
sinum tima konungur „kábojanna"
og lék i geysilega mörgum cowboy-
myndum á árunum 1915—1935. Eng-
inn stóð honum snúning, þegar skjóta
átti af byssu eða þeysa á hestum. Tom
Mix dó skömmu eftir siðari heims-
styrjöldina, og nú hafa Amerikanar
grafið upp vinsælustu myndirnar
hans, endurbætt þær og sett á mark-
aðinn á nýjan leik. Mynd þessi var
tekin á frumsýningu í Hollywood árið
1928. Og stúlkurnar, sem eru með
honum á myndinni eru kvikmynda-
leikkonurnar Molly O'Day og Sally
O'Neill, en þær voru óhemju vinsæl-
ar á sínum tíma.
Á tímabili eftir stríðið virtist
franski kvikmyndaiðnaðurinn svo til
staðna og alveg vanta nýtt blóð —
gömlu „millistriðsstjörnurnar“ og gam
aldags leikstjórar voru hæstráðandi.
En þetta breyttist fljótlega. Fyrstu
vitaminsprautuna fengu franskar
kvikmyndir þegar Brigitte Bardot
skaut upp kollinum. Og síðan hefur
sandur af ungum kvikmyndaleikurum
komið fram á sjónarsviðið og hópur
af ungum leikstjórum með nýjar hug-
myndir látið til sín taka. Auk Bardot
er þekktasta franska kvikmyndanafn-
ið sennilega Pascale Petit, sem fyrir
rúmu ári var alveg óþekkt. Og í dag
má sjá nafn hennar skráð með risa-
letri á bíóauglýsingum Parisarborgar
og kvikmyndaframleiðendurnir kepp-
ast um að krækja í hana I næstu
mynd sína. Sagan um það, hvernig
hún var uppgötvuð, er mjög sérkenn-
andi fyrir hin siðustu ár og sýnir
ljóslega að kvikmyndirnar í dag hafa
öllu meiri not fyrir „týpur“ en leik-
ara.
Hinn þekkti franski leikstjóri, Ray-
mond Roulleau, var að vinna að und-
Ekki alls fyrir löngu, er Nina og
Friðrik voru að leggja af stað til
Berlínar, en þar áttu þau að skemmta
nokkur kvöld, var svo mikill asi á
þeim hjúunum, að þau skelltu sér
upp í flugvél, sem var að leggja af
stað vestur um haf. Til allrar ham-
ingju uppgötvuðu þau mistökin á
síðustu stundu og gátu stokkið út í
tæka tið. Og þau voru ekki fyrr kom-
in út úr flugvélinni, en hún hóf sig
á loft og hvarf sjónum þeirra með
föt þeirra og allan farangur innan-
borðs. En það dugði ekki að setjast
niður og gráta. Þau Nína og Friðrik
komust um borð i réttu flugvélina og
lentu heilu og höldnu í Berlin, þar sem
þau skemmtu í þeim fötum, sem þau
voru stödd í, hann í peysu og hún í
léttum sumarkjól. Auðvitað vakti
þetta mikla athygli — og geysilega
lukku. Hvort dótið þeirra er nú kom-
ið í leitirnar, er okkur ekki kunnugt
um.
irbúningi að upptöku á kvikmynd, sem
gerð er eftir leikriti Arthurs Miller,
„1 deiglunni", eins og það var nefnt
hér heima. Vantaði hann stúlku til
að leika hlutverk hinnar ungu Mary.
Hann bar upp vandræði sín við konu
sína og lýsti nákvæmlega fyrir henni
hvernig hann hafði hugsað sér að sú
liti út, sem færi með hlutverkið.
Og einn daginn, þegar frú Roulleau
var stödd á hinni frægu hárgreiðslu-
stofu Carita til að fá lagað á sér hár-
ið, kom hún auga á unga stúlku, sem
átti nákvæmlega við þá lýsingu, sem
maður hennar hafði gefið henni og
kom hún þessari stúlku að í reynslu-
myndatöku með þetta umrædda hlut-
verk fyrir augum. Pascale Petit —
því þetta var auðvitað hún — hafði
aldrei dreymt um að verða kvik-
myndaleikkona, en eftir aðeins eins
tíma tilsögn gekk henni svo vel í
reynslumyndatökunni, að Raymond
Roulleau hugsaði sig ekki um, áður
en hann réði hana til að fara með
hlutverkið.
Ein af ástæðunum fyrir þvi að Pa-
scale gek svona vel, var sú, að einn
af aðstoðarmönnum Roulleau, ungur
maður að nafni Jacques Porteret,
fékk strax áhuga á þessari ungu rauð-
hærðu stúlku og hjálpaði henni eftir
megni. Og að því kom, að Pascale og
Jacques felldu hugi saman og áður
en kvikmyndaupptökunni lauk höfðu
þau gengið í heilagt hjónaband. Það
spor var að vísu nokkuð djarft, því
hvorugt þeirra hafði efni eða aðstæð-
ur til að stofna heimili. Þau urðu að
búa á ódýrum gistihúsum og um
tima heima hjá foreldrum Jacques.
Við og við fékk Pascale smáhlutverk
og þegar leikstjórinn frægi, Marcel
Carné, valdi í hlutverkin i myndinni
„Villt æska“ fékk Pascale sinn stóra
„sjens“. Carné vildi fá nýtt og óþekkt
andlit í hlutverk stúlkunnar Mic.
Hann reynslumyndaði fjölda af ung-
um stúlkum og varð Pascale hlut-
skörpust og fékk hlutverkið. Myndin
„Villt æska“ hlaut afbragðsdóma og
hlaut Pascale m.a. Blanchetti-verð-
launin fyrir leik sinn í myndini.
Og nú var hún komin á græna grein
og tilboðin fóru að streyma að. Siðan
hefur hún leikið í hverri myndinni á
fætur annarri og ávallt verið vel tekið.
En hjónabandið fór ekki eins vel.
Pascale sótti fyrir skömmu um skiln-
að, m. a. vegna þess að Jacques er
ekki, eins og hún sjálf, grænmetis-
æta og af því að hann stríðir henni
á því að hún iðkar Yoga.
Síæöi eru tau iiú
stödd í Hollywood og vinna hjá MGM»
kvikmyndafélaginu. Nýjasta myndiú
með Gustavo heitir „It started with
a kiss“, þar sem hann leikur ásamt
Glenn Ford, Deþbie Reyi)pl(j.s pg
Gabor,
textinn
Okkur hafa borizt nokkrar óskir um
að birtur yrði textinn Run Samson
Run, sem sunginn er af Neil Sedaka á
hljómplötu, sem mikið hefur verið
leikinn I útvarpinu undanfarið og
einnig verið mjög vinsælt á skemmti-
stöðum hér I bænum. Við höfum
reyndar hingað til haldið okkur við
Islenzka texta eingöngu hér á síðun-
um, en gerum nú þó undantekningu
með þennan ágæta texta.
RUN SAMSON RUN
ln the Bible, a thousand years B.C.
There's a story of ancient history
‘bout a fellow who was strong as he
could be
till he met a cheatin' girl who
brought him tragedy.
Oh, Run Samson Run, Delilah w on
her way
Run Samson Run you aint got time
to stay,
Run Samson Run, on your mark
you better start.
J‘d sooner trust a hungry lion that a
girl with a cheating heart.
She was a deamon, a devil of disguise,
he was taken by the angel in her eyes
That lady-barber was very well
equipped,
you can bet your bottom dollar,
he was gonna get clipped.
Oh, Run Samson Run o.s.frv.
0h, Delilah made Sammys life a sin
(ind he perished when t}ie roof fell in.
fhere‘s a moral, so listen to me pal
There‘s a little of Delilah in eacli
and every gal.
Oh, Run Samson Run o.s.fm,