Vikan - 20.09.1962, Blaðsíða 31

APRÍLRÓSIR.
Framhald af bls. 11.
— Já, hélduð þér kannski að þér
væruð sú fyrsta. Nei, góða mín. En
þér urðuð sú síðasta, skiljið þér
hvað það þýðir?
— Já, nú er hann dáinn, en samt
getið þér ekki fengið mig til að
trúa því að hann hefði tekið aðra
fram yfir mig.
— Þér neyðist nú samt til þess.
Og nú er ég loks komin að því sem
skiptir máli fyrir mig. Ég hef fengið
hefnd, loksins hefnd.
Hlustið nú vel á, þér urðuð ekki
síðasta ástmey hans, af því hann
dó, heldur af því hann kom aftur
til mín, skiljið þér hvað það þýðir.
Ég, eiginkonan hans, varð síðasta
ástmey hans. Það var mitt nafn, sem
var á vörum hans seinustu dagana
í óráðinu. Það var Veru sem hann
þráði, bara hana eina. Hún var dá-
samlegust af öllum.
Það seinasta sem hann sagði var
þetta:
— Vera, Vera, ástin mín, ég vildi
ég mætti alltaf vera hjá þér, þér
einni. Vera farðu aldrei frá mér.
Ég var bæði eiginkonan og ást-
mærin. Skiljið þér mig nú?
Hún þagnar, þarf ekki að segja
meira, hún hefur teygað bikar
hefndarinnar í botn. Hún hefur
sigrað, sigrað þær allar. Það er ekki
hennar sök, að hefndin skuli bitna
aðeins á einni. Þessari imgu konu
sem situr samanhnipruð við hlið
hennar, og starir fram fyrir sig með
svip örvæntingar og vonleysis í
hverjum andlitsdrætti, já, eins og
sakbomingur sem heyrir að hann
hefur hlotið dauðadóm í stað ævi-
langrar fangelsisvistar. Hún vor-
kennir henni reyndar, þessari konu,
svo undarlegt sem það kann að
virðast, eftir allt hatrið sern hún
hefur alið í brjósti til hennar, ásamt
hinum sem á undan henni voru.
Þessi kona var sú seinasta, það var
gott, hún var orðin þreytt á að
hata.
— Sjáið. Hún hrekkur upp af
þessum hugsunum, við það að imga
konan hrópar þetta eina orð.
— Hvað?
— Konuna við leiðið hans, þessa
svartklæddu.
Þær standa samtímis upp af
bekknum, ganga nokkur skref í átt-
ina að leiðinu, en staðnæmast svo
báðar eins og eftir skipun.
Augu beggja stara á það sama,
hjörtu beggja slá með sama hraða
eins og tvær vélar sem eiga að vinna
nákvæmlega sama verkið. Tvær
ólíkar konur, en þó nauðalíkar þessa
stundina.
Svartklædda konan heldur á rauð-
um rósum, og í staðinn fyrir að
setja þær í vatn, bindur hún þær
við legsteininn, svo nafn hins látna
hverfur næstum. Svo beygir hún
höfuðið eins og í bæn, herðar henn-
ar titra af ekka og hún þurrkar
sér um augun með litlum hvítum
vasaklút.
Svo heyrist kallað:
— Vera, komdu nú.
Frú Vera Fanney og svartklædda
konan við leiðið lita báðar 1 þa átt
sem hljóðið kemur. Fyrir utan eitt
hliðið á garðinum, stendur bíll, kona
situr við stýrið og hallar sér út um
gluggann.
Hún kallar aftur, og nú hærra.
Aprílgolan ber orðin greinilega inn
í garðinn til konunnar við leiðið,
til kvennanna tveggja við bekkinn.
Það er engin misheyrn:
— Komdu Vera mín, þér verður
kalt að standa þarna lengur.
Svartklædda konan gengur hægt
út úr garðinum, en konurnar tvær
sem standa hlið við hlið, horfa á
eftir henni.
— Rauðar rósir, núna í apríl,
hvíslar unga konan titrandi röddu.
— Hún heitir Vera, tókstu eftir
því?
— Já.
Það fer hrollur um þær og þær
vefja þéttar að sér kápunum.
— Það er farið að kólna, segir
frú Vera Fanney, við skulum flýta
okkur heim til mín, það verður
reglulega gott að fá kaffi, komdu.
Þær leiðast út úr garðinum, þess-
ar tvær ólíku konur, sem eiga eina
sameiginlega sorg. Hvorug þeirra
lítur til baka, á legsteininn, sem
rauðu aprílrósirnar eru bundnar
við. ★
HVER ER NORMAL?
Framhald af bls. 20.
að hann hættir að sjá önnur mæti
og sinna kröfum þeirra, þá er hann
kominn yfir þau mörk, sem við köll-
um normal. Listamaðurinn, sem
skapar í eldmóði eða örvæntingu,
er í raun og sannleika ekki normal,
því að hann hefir brotizt undan því
fargi, sem lagðist með árunum yfir
barnslega sköpunargleði hans. Það
er líka skammt milli snilligáfu og
brjálsemi.
Samt eru það ekki snillingar ein-
ir, sem villast frá þeirri alfaraleið,
sem við köllum normal. Við þekkj-
um öll fólk, sem iðkar svo sérkenni-
lega hegðun, að hún virðist fjar-
stæð og óeðlileg. Óvitandi hefir það
gengið á vald einhverrar fjarstæðr-
ar hugmyndar — þrár eða fælni —
og úr þeim tröllagreipum endur-
heimtir það dómgreind sína aldrei
aftur. En svo ramlega sem slíkt fólk
er fjötrað ímyndunum sínum, bend-
ir atferli þess þó fyrst og fremst
til taumleysis og vöntunar á geð-
rænu jafnvægi.
Við þessum skorti sálræns jafn-
vægis bregðast einstaklingamir mis-
jafnlega. Sumir veita lítið viðnám
og sogast strax út í svelginn, aðrir
sýna sjálfstjórn í ytra atferli og
rækja skyldustörf sín óaðfinnanlega,
þó að við nánari athugun gæti áber-
andi skorts á innra jafnvægi. í geði
slíks manns magnast sársaukafull
streita, sem kostar hann vaxandi
áreynslu að harka af sér. En sálar-
orka einstaklingsins er takmörkuð
stærð. Ef hún gengur einkum til
þess að halda í skefjum nagandi
óró eða sefa logandi kvöl, þá verð-
ur lítið afgangs til þess að mæta
erfiðleikum dægurstritsins. Slíkur
maður er utan við alfaraleið, þó að
hann látist halda í horfi. Afstaða
hans má oft kallast hetjuleg, en sál-
arkvöl hans er oft ekki mildari en
hins, sem veitir henni framrás í
ópum og tryllingi.
Kannske er hið „normala“ ekki
jafn þröngt og glöggt afmarkað svið
og virðast kann við fyrstu sýn.
Manneðlið er stef með ótæmandi
tilbrigðum, og mörg hljóma næsta
ólíkt þeim, sem okkur eru kunn-
ust ★
VOIKSWAGED
KOSTAR KR. :
120-
ÞÚSUND
Volkswagen er með
miðstöð, sprautu á
framrúðu, leðurlík-
ingu á sætum og í
toppi, synkroniseruð-
um gírkassa.
VOLKSWAGEH
er fimm
monno
liíll
Alltof
fjöljor
VOLKSWAGEN
Hdldmilunin HEKLA
Hverfisgötu 103. — Sími 11275.
VIK4N 31