Vikan - 08.02.1968, Blaðsíða 20

VANGAVELTUR UM SKJÓLFÖT FYRR OG NÚ OG GRÆNU ÚLPURNAR GÓÐU, GANGTREGÐU BÍLA i
t LAGATEXTUM SAMTÍÐARINNAR. TEXTI: SIGURÐUR
r
Hann er kaldur, þessa dagana,
frostið hefur farið niður í 16
stig í Reykjavík og á Hvera-
völlum í 30 stig, nælonsokkar
mega h'eita úr sögunni sem yzti
klæðnaður fóta á götum Reykja-
víkur. Meira að segja hafa marg-
ir dregið fram grænu úlpurnar,
sem almenningur virðist hálf
hræddur um að séu ekki nógu
fínar og sumir kalla meira að
segja framsóknarúlpur sér til
frekari grýlu, þótt þær séu fram-
leiddar hjá fyrirtæki manna, sem
varla geta talizt framsóknarsinn-
aðir.
Umskipti eru nú orðin gífurleg
í klæðaburði þjóðarinnar. Völ er
á miklu betri skjólfötum en áður
voru til og þau eru miklu fall-
egri að gerð en tíðkaðist. En þar
með má heita gleymt, það sem
gagnlegast var áður fyrr meir,
eða forkastanlegt að nota það.
Síðar ullarnærbrækur, föðurlönd
svokölluð, finnast varla nema um
skanka mestu sérvitringa eða vís-
indamanna, meira að segja norm-
alsíðbrækur þykja einkar búra-
legur klæðnaður, þótt þær sjá-
ist ekki nema rétt fitin niður úr
utanyfirbuxnaskálminni. Og það
er hlegið og pískrað, ef einhver
dirfist að vera í slíkum klæðum.
_flg frétti nýlega af manni, sem
fór í normalsíðbuxur í dans-
skólann sinn. þar áttu nem-
endur að æfa einhvern skotadans,
og til að gera hann trúverðugri,
áttu þeir að vera í skotapilsum.
Nema þessi maður uppgötvaði,
þegar hann fór að hafa fataskipti,
að hann var í sínum normalsíð-
brókum. Hins vegar vissi hann
ekki, að Skotar ganga sjálfir ekki
í neinu undir pilsunum, svo hann
dreif sig í pilsið utan yfir þær
síðu og dansaði þannig. Lengi
vel framan af dansaði hann sóló,
því hinir dansnemendurnir hlógu
svo mikið að lítið varð úr skota-
hoppinu.
Ekki hefði það nú þótt tiltöku-
mál, ja, — bara fyrir fáein-
um árum, þótt maður hefði
komið þannig búinn á dans. Ég
er nú ekki eldri en á grönum
má sjá, en ég man eftir því í
ungdæmi mínu að maður kom á
íþróttaæfingu hjá ungmennafé-
laginu og vatt sér úr öllu nema
síðbrókum til að æfa hástökk. Og
þetta var að sumarlagi og hann
í ullarbrókum. Þetta þótti að vísu
óvenjulegt, en ég man ekki einu
sinni eftir því að stelpurnar fliss-
uðu. Þær voru líka úr sveit og
vissu, að karlmennirnir eru skap-
aðir í kross með skinn um háls-
inn, eins og einhvers staðar segir.
En margir urðu úti í gamla
daga þrátt fyrir síðu nær-
buxurnar. Enda vantaði
skjólfötin að mestu. Nú má segja,
að öldin sé önnur: Nú klæðast
menn ágætum skjólfötum þegar
mikið liggur við, en láta sér fátt
um undirfötin finnast. Það er
þess vegna ærið trúlegt, að ef
kjötmagar nútímans þyrftu að
klífa kaldan kjöl í frosti og byl,
yrðu þeir sízt beysnari en þeir
sem hvíta höndin laust undir
steini eða rofabarði í gamla daga.
Því þessi blessuð skjólföt okkar
geta orðið svo illyrmislega köld
að innan af hreinu einangrunar-
leysi, þótt ekki blási gegnum þau.
Það er margt, sem mælir á móti
því að vera of fastheldinn á
gamla tímann eða að reyna að
blanda honum saman við þann
nýja. En myndi betri vetrar- og
kuldabúningur fást en sá, sem
væri saman raðaður úr því bezta,
sem til var, og því bezta, sem
til er?
Og bílarnir eru óþekkir þessa
frostmorgna. Sumir eru raf-
magnslausir þegar að er
komið, eða verða fyrr rafmagns-
lausir en fara í gang. Því miður
getium við sjálfum okkur um
kennt. Tækin eru ekki 1 nógu
góðu lagi. Hitt er svo annað mál,
hvort öllum er hagur í því að
reyna að koma bílum sínum í
gang, þegar svona kalt er. Kald-
startið slítur vélunum óskaplega;
ég las einhvers staðar að fyrir
hverja gráðu neðan við tólf stiga
frost slitnaði vélin jafn mikið af
einu kaldstarti og af 500 kíló-
metra akstri í 6 til 7 stiga hita.
Ljótt er, ef satt er. Og þá er
nokkur spurning, hvort það borg-
ar sig að eyða löngum tíma og
mikilli fyrirhöfn í að urga bílun-
um í gang til að aka þeim köld-
um eða hálfvolgum kannski
tveggja til þriggja kílómetra leið,
til að láta þá kólna þar ærlega
aftur unz sami leikur er endur-
tekinn um hádegi eða ekki fyrr
en í vinnulok. Ætli það sé þá
ekki vitið meira að nota strætis-
vagnana, þótt þeir séu kaldir eins
og hitaveitan í gamla bænum.
Annars eru til undraefni, sem
eiga að draga úr sliti af
völdum kaldstarts sem ann-
ars. Sum þessar efna eru gamal
kunn, önnur yngri hér á landi að
minnsta kosti. Ég held það hafi
verið í haust leið, að við fórum
að sjá á ýmsum bílum hér í
Reykjavík laglegt merki með
stöfunum STP. Margir veltu því
fyrir sér, hvað þetta þýddi; sum-
ir rugluðu því saman við LSD
og fengu áhyggjuhrukkur á enn-
ið yfir þeim ósköpum, að annað
eins eiturlyf skyldi auglýst svo
rækilega hér. Aðrir fengu líka
áhyggjuhrukkur um munninn,
Ilann dansaði Skotadansinn i síðu nær-
brókunum.
Sennilega mætti fá góð skjólföt, væri þeim gömlu og nýju blandað saman.
20 VIKAN 6- tbl-