Vikan - 10.10.1968, Qupperneq 6

HAGSÝN
HÚSMÓÐIR
NOTAR

KRANSÆÐASTÍFLAN OG FORSTJÖRARNIR

UTAVER
122-24
1-32262
Gólfdúkur — plast, vinyl og línólíum.
Postulíns-veggflísar — stærðir 7V2X15, 11x11 og 15x15 cm.
Amerískar gólfflísar — Godd Year, Marbelló og Kentile.
Þýzkar gólfflísar - DLW.
Hollenzkur Fiesta dúkur — eldhúss- og baðgólfdúkur.
Málningarvörur — frá Hörpu hf., Mólning hf. og Slippfél. Rvíkur.
Teppi — ensk, þýzk, belgísk nylonteppi.
Fúgavarnarefni — Sólinum, Pinotex.
Silicone — úti — inni.
Veggdúkur — Somvyl, frönsk nýjung.
Vinyl veggfóður — br. 55 cm.
Veggfóður — br. 50 cm.

Kransæðastífla hefur í áratugi
verið álitin sjúkdómur forstjór-
nnna. Fyrir tveim áratugum voru
hagfræðingar sannfærðir um að
kransæðastífla væri algengari
hjá mönnum, sem höfðu veg og
vanda af stórum fyrirtækjum, en
hinum sem höfðu minna umleik-
is. Orsökin var álitin vera stress,
áhyggjur og ofreynsla.
Nú er margt af þessum full-
yrðingum orðið goðsagnakennt,
enda eru vísindamenn stöðugt að
gera nýjar rannsóknir á krans-
æðastíflu, hjarta- og æðasjúk-
dómum yfirleitt. Nú er því ekki
heldur lengur haldið fram að
fita ein sé orsök æðakölkunar.
Ameríkumaðurinn Kendall skell-
ir skuldinni frekar á kolvetnin,
sérstaklega gervikolvetni.
Doktor Laurence E. Hinkler
jr., við Cornellháskólann í
New York, hefir nýlega birt ár-
angur rannsókna, sem hann hef-
ur fengizt við síðastliðin 5 ár.
Þessar rannsóknir ná til 270.000
karlmanna, sem vinna við risa-
fyrirtæki Bell félagsins í Banda-
ríkjunum.
Hinkler og starfsfélagar hans
beindu rannsóknum sínum að
6.347 dauða- og sjúkdómstilfell-
um, þar sem orsökin var hjarta-
bilun.
Niðurstöður þeirra voru eitt-
hvað á þessa leið:
Háttsettir yfirmcnn, innan
þessa risafyrirtækis, eiga það
síður á hættu að fá kransæða-
stíflu heldur en t.d. verkamenn,
verkstjórar og aðrir þjónustu-
menn.
Samkvæmt þessu ætt.i hættan
á því að fá kransæðastíflu að
vera minni hjá þeim sem eru í
hærri stöðum og hafa þar af le'ð-
andi betri lífskjör. Þeir sem
hækka fljótt í tign, og það eru
auðvitnð þeir sem framsækn-
astir eru, eru ekki í meiri hættu
en þeir sem staðna í lægri stöð-
um.
Forstjórar, sem fluttir voru úr
einum stað í annan, sýndu ekki
meiri einkenni hjartatruflana,
v
en þeir sem alltaf voru á sama
stað.
Þessar niðurstöður Hinklers
geta ekki verið tilviljanakennd-
ar. Rannsóknir náðu til 6.000 til-
fella í 270.000 manna hópi.
En Hinkler hefir ekki útilokað
stress, sem orsök kransæðastíflu.
Af þessu getum við dregið
tvær niðurstöður; önnur hefði
eflaust fallið Charles Darwin
vel í geð. Hann talaði mikið um
„lífsbaráttu“ og „aðlögun eftir
umhverfinu“, þegar hann talaði
um leyndardóma framþróunar-
innar; betri lífskjör bæta heils-
una.
Hin niðurstaðan er sú að
pressan og þar af leiðandi stress,
er venjulegra fyrirbrigði meðal ■
þ j ónustumanna, verkstjóra og
verkamanna, og hræðsla við. að
missa vinnu, einkum hjá eldri
mönnum.
Jafnvel þegar talað er um
gildi menntunar, veita niður-
stöður Hinklers athyglisverðar
upplýsingar.
Hann fann nefnilega að geysi-
legur munur var á kransæða-
stífluhættunni hjá menntuðum
starfsmönnum og þeim sem enga
sérstaka menntun höfðu hlotið.
Hlutfallstalan var 30% færri
kransæðastíflu tilfelli hjá þeim
sem voru menntaðir til starfa j
sinna. Við nánari athugun kom
það í ijós, að þeir sem voru vel
menntaðir komu yfirleitt frá fá-
góð lífskjör, — höfðu þar af leið-
andi betri heilsu og höfðu neytt ;
hollara fæðis. ... ☆ >
6 VIKAN 40 tw-