Vikan - 13.01.1977, Blaðsíða 43

Það er af föð«u mínum að segja, að
hann vann hér við höfnina, þar á
meðal hjá Bergenska skipafélaginu,
hjá Sameinaða og síðustu áratugina
fijá Eimskip. Áður en hafnarfram-
kvœmdir hófust áttu hann og Ragnar
bróðir hans bát, sem þeir leigðu til
ferða með fólk, sem þurfti að komast
að og fró skipum sem lágu á ytri
höfninni. Hann kvœntist Guðrúnu
Þorláksdóttur, og er hún enn á lífi,
83jaóragömul. Þeirraheimilivaralla
tíð að Urðarstíg 3, en afi gaf þeim
hálft húsið, er þau giftu sig.
— Eftir að amma dó bjuggu þau
systkinin Johanne og Ragnar hér, en
þauvorubæðiógift. Þegarégfluttist
hingað 1964, var Ragnar einn eftir,
og hann dó fyrir tveimur árum. Siðan
hefur allt verið að mestu óhreyft hér
uppi, en það getur varla haldist lengi
enn.
Þorlákur tekur í nefið og ekur sér
smóstund. Hann vill ekki að svo
stöddu segja mér allt, það bíður síns
tíma.
— Já, það var oft glatt á hjalla hér
áður fyrr. Þetta var regluleg stáss-
stofa, og fjölskyldan kom hér saman
aðeins ó tyllidögum. Þá komu hingað
meðaí annarra Guðjón ö bókaútgef-
andi og kona hans Marta, sem er
kjördóttir Jóns Trausta, sem bjó héi
um tíma, Jón Jónsson, trésmiður
Freyjugötu 9 og Agnete kona hans
Marel Haldorsen og Rósa kona hans.
Það var ekki kveikt upp í ofninum
hérna (sjá mynd úr stofunni) nema ó
stórhátíðum. Stofan var máluð
síðast fyrir stríð — úr dönsku lakki,
sem ekki hefur verið svikið eins og þú
sérð. Á veggjunum var þýskt
veggfóður, sem var mjög fallegt einu
sinni.
Þessi mynd er tekin árið 1965. Talið
frá vinstri: Halldór og Guðrún,
Þorlákur og kona hans Iðunn
Sigurðardóttir og sonur þeirra Hall-
dór Gunnar.
Myndin er tekin i garðinum að
Laugavegi 21. Fremri röð: Þorlákur
10 ára, Else Haldorsen, Johanne
Haldorsen. Aftari röð: Marel Hall-
dórsson (faðir séra Franks M.
Halldórssonar) Marteinn Haldorsen
og Ragnar Haldorsen. Marel var
kjörsonur Marteins, en Marteinn
hvarf héðan til Noregs érið 1920
ásamt eiginkonu sinni Helenu. Mar-
el fór með þeim, en kom iiuigað
aftur árið 1926 og iærði járnsmiði i
Hamri. Þegar Marteinn var orðinn
ekkill úti i Noregi sótti Marel hann
hingað til lands og lést Marteinn
hér árið 1956, 86 ára gamall.

Svona var aðstaðan i eldhúsinu hjá
ibúunum á Laugavegi 21. Það hefur
margt breyst hjá okkur á stuttum
tima.
Reif í sundur
Láru
— Kanntu nokkrar sögur af afa
þinum?
— Nei, en það hafa allir sagt, sem
þekktu til hans, að hann hafi verið
heiðarlegur maður og komið sér alls
staðar vel. Hann talaði víst skrýtið
tungumál, sem hvorki var norska eða
islenska, og sama var með ömmu.
Annars kunna þeir einhverjar sögur
af honum i Borgarfirðinum, til dæmis
Andrés gamli á Siðumúla, en afi
smíðaði mikið fyrir borgfirðinga. Ég
veit, að hann reif í sundur Láru, er
hún strandaði á Skagaströnd árið
1910, og skipsklukkan er nú í
Árbæjarkirkju. Reykjavíkurborg
fékk árið 1960 heilmikið dót, sem afi
átti, þar á meðal smiðjuna hans.
Fyrir þremur árum var allt dótið
hans tekið úr kjallaranum, nema
hefilbekkurinn og verkfærin gömlu.
Ég vona, að Þór Magnússon þjóð-
minjavörður liti á þetta einhvern
daginn. Það er frásagnarvert, að í
kjallaranum er brunnur, en afi seldi
mikið af kalki hér áður fyrr og notaði
vatn úr brunninum til að leskja
kalkið, en það var mikið notað i
vambirísláturtiðinni. Þeirfengu líka
kalk hjá afa, þegar þeir hvíttuðu
Landsbókasafnið.
— Garðurinn hér var fallegur, og
það var Ragnar, sem gróðursetti öll
tren. Afi hafði margs konar dót í
garðinum, en þar smiðaði hann meðal
annars handvagna og hjól, allt í
höndunum. Þegar hann dó, fékk
Kristinn vagnasmiður á Grettis-
götunni allt sem tilheyrði vagna-
smíðinni, en ég nefni þetta vegna
þess að iútvarpserindi fyrir nokkrum
árum var sagt, að Kristinn hefði
fyrstur fengist við vagnasmíði, en
það er ekki rétt, það var afi.
Þau vakta húsið
Ogþáer að spyrja um reimleikann í
húsinu.
— Nei, ég hef ekki orðið var við
reimleika hér. Afi sagði áður en hann
dó, að hann myndiekki birtast sínum
nánustu, en Ragnar föðurbróðir
minn sá aftur á móti móður sína og
systur i eldhúsinu, og hann sagði, að
þær vektu yfir húsinu. Kunningi
minn, sem er kominn á efri ár og
mikill spíritisti, sagði mér, að Oli
norski afi minn gengi Laugaveginn
fram og aftur, ó kaflanum frá
Laugavegi 23 og niður að Laugavegi
15. Hann er sjálfsagt lika að passa
eignina. S.J.
2. TBL. VIKAN 43