Vikan - 28.12.1987, Side 10

eríheimi
Bræður munu berjast
og bönum verðast,
munu systrungar
sifjum spilla;
hart er í heimi,
hórdómur mikill,
skeggöld, skálmöld,
skildir eru klofnir,
vínöld, vargöld,
áður veröld steypist,
mun engi maður
öðrum þyrma.
Svo mælir völva sú er
kveður í Eddukvæðum um
upphaf og endalok heims-
ins. Við lestur hinnar fomu
völuspár kemst enginn hjá
þvi að kinka samþykkjandi
kolli, eða að minnsta kosti fá
það á tilfinninguna að valan
sé að segja fyrir um nútíð
lesandans. Þessa sömu til-
finningu hafa unnendur vö-
luspár væntanlega haft frá
upphafi, þar sem hart hefur
verið t heimi og hórdómur
mikill í gegnum þær skál-
maldir sem mannkynið hef-
ur lifað síðan völuspá var
fyrst mælt af munni fram í
árdaga.
Að skyggnast inn
í framtíðina
Mannkynið hefur alltaf haft
óstöðvandi löngun til ao kunna
skil á framtíðinni. Grikkir til
forna leituðu fregna um framtíð-
ina hjá véfréttinni í Delfi og
Rómverjar spáðu í innyfli fórn-
ardýra. Fyrirboðar hvers konar
hafa líka haft sitt óvéfengjanlega
gildi fyrir fólk, þótt sjaldnast
hafi verið hægt að ráða í þá fyrr
en eftir á.
íslendingar hafa ekki látið sitt
eftir liggja í stöðugri leit mann-
kynsins að sannleikanum í gegn
um dulhyggjuna, eins og sjá má
á fjölbreyttri starfsemi vakn-
ingafélaga um land allt. í íslend-
ingasögunum eru það vísir
menn og konur sem spá í hina
ólíkustu fyrirboða og hvarvetna
getur að líta fólk sem veit lengra
nefi sínu.
Álfar og huldufólk eru langt
frá því að vera útdauðir á Is-
landi. Alla vega treysta menn sér
ekki til að taka neina áhættu í
því sambandi, þótt hámenntaðir
séu. Þetta má sjá af svo einföld-
um staðreyndum eins og vega-
lagningu víða um landið. Raun-
ví&indamenn eins og verk-
fræðingar kæra sig til dæmis lítt
um að bjóða álfum byrginn, og
er því reynt að sneyða framhjá
heimkynnum huldufólksins eftir
mætti þegar byggðir eru vegir
eða önnur mannvirki. Dæmi um
þetta er Álfhólsvegurinn í Kópa-
vogi, þar sem álfhóllinn gamli
stendur enn langt út í veginn,
vegfarendum til hins mesta traf-
ala, en enginn dirfist að ryðja
honum burtu þar sem enginn
veit afleiðingarnar fyrir. Álfarnir
í Kópavogi eru taldir hafa látið
af sér vita fýrir nokkrum árum á
eftirminnanlegan hátt, svo víst
er vissara að fara varlega.
Eru þetta hindurvitni
í nútímanum finnst varla
sú fjölskylda á íslandi
sem ekki hefur einhver kynni
haft af skyggnu fólki, þótt hafin
sé tölvuöld með slíkum hraða,
að vænta mætti að hinum
skyggnu gæfist ekki tími til að
sjá dulheiminn þjóta framhjá.
Þótt einkennilegt megi
virðast, þá bendir margt til þess
að þörf fólks fyrir hið dulræna
og leitin að þekkingunni hafi
aukist með vaxandi efnishyggju
og tækniþekkingu.
Margir vísa þó öllu dulrænu á
bug, sem hindurvitnum og neita
hreinlega að trúa á annað en
hið efhislega, sem er þeim
beinlínis áþreyfanlegt. Það er
heldur engin ástæða til að gagn-
rýna jarðbindingu hinna van-
trúuðu, frekar en að hafa hina
trúuðu að spotti.
Spádómar völvu Vikunnar
hafa löngum þótt spennandi
lesning fyrir jafht unga sem
aldna, einnig þá sem líta á spá-
dómana sem hverja aðra fram-
tíðarskáldsögu. Þeir eru fjæir
löngu orðnir eitt helsta um-
ræðuefni fólks á meðal í byrjun
hvers árs, enda hafa spádómarn-
ir oft ræst svo vel að undrun
sætir. Á síðasta ári var völvan
ótrúlega sannspá, eins og lesa
má hér í blaðinu. Suma spádóma
völvunnar gæti margt glögg-
skyggnt og vel lesið fólk hugsan-
lega hafa séö fyrir, en fráleitt
væri að ætla að svo sé um alla
þá spádóma sem hafa ræst. Völv-
an hefur iðulega spáð um
óorðna atburði sem engin leið
var að sjá fýrir með skynseminni
einni saman og hlýtur þá ó-
freskigáfa að hafa ráðið orðum
völvunnar, hvað sem lýður tor-
tryggni efasemdarmannanna.
Hvað sem þessum hugrenn-
ingum líður, þá eru spádómar
völvunnar hin skemmtilegasta
lesning bæði til fróðleiks og
ánægju. Við á Vikunni munu
halda áfram að birta lesendum
spádóma völvunnar um ókomna
framtíð, eða þar til hún tekur
undir með formóður sinni í
Eddukvæðum sem segir fyrir
um tortímingu ragnarraka í síð-
asta erindi völuspár:
Þar kemur hinn dimmi
dreki fljúgandi,
naður fránn, neðan
frá Niðafjöllum;
ber sér í fjöðrum,
- flýgur völl yfir, -
Niðhöggur nái.
Nú mun hún sökkvast.
Njótið heil!
10 VIKAN