Vikan - 18.05.1939, Blaðsíða 15
Nr. 20, 1939
VIKAN
15
Jolán Földes:
I>að, sem komið er af sögunni:
Barabás loðskinnaskraddari flytur búferlum frá
Budapest til Parísar og hafnar með fjölskyldu
sína, konu og þrjú böm, í Veiðikattarstræti. ■—
Fyrsta fólkið, sem þessir nýju Parísarbúar kynn-
ast, eru tveir útlendir flóttamenn, þeir Liiv og
Bardichinov. Er annar Rússi, en hinn Júgoslavi.
Þeir eru barngóðir og rabbsamir karlar, er öllum
vilja vel. — Barabás, Bardichinov og Liiv sitja á
veitingahúsinu a kvöldin og tala saman. Eitt
kvöldið bætist grískur flóttamaður í hópinn,
Papadakis að nafni. Síðar bætast tveir menn enn
í hópinn, annar er Vassja, sem öllum hjálpar, og
Anna verður ástfanginn af, en hinn er Fedor. —
Vassja smitar alla af starfsgleði. — Anna þrá-
biður pabba sinn og Bardichinov um að lofa sér
að læra eitthvað. En skyndilega syrtir að. Vassja
verður fyrir bílslysi og deyr. Þegar búið er að
jarða Vassja, flytjast allir úr veitingahúsinu.
Barabásfjölskyldan flytzt í aðra íbúð í Veiðikatt-
arstræti. — Anna fékk ósk sína uppfyllta um að
læra eitthvað. Hún er nú orðin útlærð sauma-
kona. — István er Ungverji. Hann hefir ráð undir
hverju rifi um að verða sér úti um atvinnuleysis-
styrki og stundar styrkbeiðnir sem atvinnugrein.
Hann þykist vera hrifinn af Önnu, hinni vakn-
andi konu og ungu, bljúgu sál. Hann býr að heita
hjá Barabásfjölskyldunni og reynir að koma sér í
mjúkinn hjá Önnu. — Nú koma alltaf nýir og
nýir Ungverjar til Parísar. Þar á meðal er Peter
Hallay, sem ætlar að setja upp næturskemmti-
stað, og hefir István með sér í ráðum. — Jani
verður fyrstur manna til að segja önnu, að ávís-
anafölsun hafi komizt upp í einhverjum banka.
Þeim líður illa. Þau vita, að þar hefir István ver-
ið að verki. Nöfn eru ekki nefnd í blöðunum, fyrr
en næsta dag. István hefir verið tekinn fastur.
Feðginin, Anna og Barabás, fara til Suður-Ame-
riku í von um betri kjör, en í fyrstu höfn er
Barabás bitinn i fótinn af skaðlegri flugutegund.
Hann leggst veikur. — Anna gerist fyrst vinnu-
kona, en fær síðar stöðu sem saumakona. Síðan
skrifar hún Pia Monica. — Klárí fær bréf frá
Papadakis og heimsækir hann til að hjálpa hon-
um, en það er árangurslaust. — Jani er orðinn
ástfanginn af stúlku, sem Albertine heitir og er
fiðluleikari.
— Því hefir enginn tekið eftir, segir
Jani fullvissandi.
— Þetta er fallega sagt. Ég spilaði vit-
laust tvisvar sinnum í César Franks són-
ötunni. Tókuð þér eftir því?
Jani hafði ekki tekið eftir því.
— Yður hlýtur að skjátlast, segir hann
ákveðinn.
— Jú, ég gerði það, segir Albertine og
hristir höfuðið vonleysislega. — Camille
hefir sagt mér heilmikið um yður, mon-
sieur Barabás. Munduð þér vilja heimsækja
okkur einhverntíma. Mömmu langar til að
sjá yður, og svo gæti ég spilað fyrir yður
— án þess að mér líði illa og án þess að
spila falskt.
Jani reiknar út, að það beri vott um
góða hegðun, ef hann bíður með að hringja
í þrjá daga til að spyrja, hvort hann megi
koma. Hann tekur ákvörðun um þetta,
áður en hann fer að hátta — og daginn
eftir hringir hann.
Albertine þykir vænt um að sjá hann.
Hún er ekki orðin eyðilögð á því, að ungir
menn stjani við hana. Hún hefir engan
tíma til þess, og hún er ekki falleg, en
Jani hefir gaman af því að hlusta á hana
æfa sig, jafnvel þó að hún geri skyssur.
Foreldrar hennar hafa ekkert á móti hin-'
um tíðu heimsóknum hans. Þau spyrja
hann ekki, hvaðan hann sé. Þau eru börn
ennþá, hugsa þau. Ást og hjónaband kem-
ur ekki til mála. *
— Hvers vegna voru þau líka að fara
frá Frakklandi? Þau hafa bara gott af
þessu. Láttu þau eiga sig þar, sem þau
eru. Ég vil ekki, að þú sért að skipta þér
af öðrum en mér, Jean.
— Þetta eru þó faðir minn og systir.
Albertine iðrast allt í einu reiði sinnar
og orða og hleypur til Jani.
— Jean, ég elska þig. Þó að þú værir
negri eða hottintotti, já, og þó að þú brytir
fiðluna mína — mundi ég samt elska þig.
— Ég elska þig einnig. Þó að þú kynnir
ekki að leika á fiðlu, myndir þú sjálf vera
hljóðfærasláttur fyrir mér, Albertine.
Þannig gengur það alltaf. Þau rífast og
sættast aftur. Barnaskapur, segja foreldr-
ar Albertine og brosa. Frú Barabás segir
ekkert. Hún veit ekkert um málið, en hana
grunar, að drengurinn hennar sé að verða
fullorðinn og sé að sleppa út úr höndun-
um á henni. Hann er að verða karlmaður.
Frú Barabás stendur allan liðlangan dag-
inn við þvottabalann. Á kvöldin, þegar hún
kemur heim, tekur hún til í kringum börn
sín. Stundum líða dagar, án þess að hún
sjái Jani. Klárí les í herbergi sínu, — en
Albertine og Jani eru samt sem áðuri Klárí hefir aldrei verið eins og önnur börn.
ástfangin. Þó að undarlegt megi virðast,^ Hún hefir aldrei haft þörf á félagsskap.
er ást Albertine meiri. Hún er heitari, sú,L Þriðja barnið hennar og maðurinn eru
sem er afbrýðisöm. Jani hefir svo lítinn'j- langt í burtu — í annarri heimsálfu. Litla
tíma. Þetta er síðasti veturinn hans í skóla, f jölskyldan er tvístruð.
og næsta ár á hann að fara í háskólann.
Kennarar hans hafa lofað honum styrk.
Jani á að verða verkfræðingur, en ekki
flugmaður. Sá draumur hefir orðið að engu
ásamt mörgum barnalegum draumum um
að leggja undir sig heiminn. Hann á að
verða verkfræðingur. Hann hefir áhuga á
framtíðaratvinnu sinni, og kennarar hans
mæla allir með þessu, sérstaklega monsieur
Lamy. Þar að auki verður Jani að vinna
sér inn peninga. Hann hefir nýlega tekið
að sér nokkrar kennslustundir Bardieh-
inovs. Gamli maðurinn getur ekki lengur
klifrað upp svona marga stiga, og Bara-
básfjölskyldunni veitir ekki af hverjum
eyri, sem hún getur unnið sér inn. Það
verður að reyna að hjálpa Önnu til að
komast heim frá Suður-Ameríku. Enginn
veit, hvað Klárí hefir orðið að hafa mikið
fyrir því að fá að lesa með Aline. Jani átti
ekki við eins mikla örðugleika að stríða,
en hann vinnur meira.
Þessvegna getur hann ekki verið eins
mikið með Albertine og hann langar til,
og Albertine er afbrýðisöm.
— Ég skil ekki, að þú þurfir að lesa
svona mikið. Ég verð líka að lesa. Komdu
með bækurnar þínar, svo æfi ég mig, og
þú lest. Og svo allir þessir tungumálatím-
ar, og allir þessir útlendingar, sem þú ert
með . . .
— Ég er líka útlendingur, Albertine.
— Það er ekki satt. Þú ert franskur.
Vertu ekki að þessarri vitleysu.
— Og pabba minn og systur langar til
að koma aftur til Frakklands. Þau svelta,
svo að þau geti safnað nógum peningum
til að komast heim. Ég verð líka að hjálpa
þeim.
i — Þér eruð heppnar með börnin yðar,
■' Boriska, segir Cathrina, sem situr stund-
um í eldhúsinu hjá henni á kvöldin og
horfir á hana vinna. Hækjurnar hennar
hggja við hlið hennar.
— Þau eru góð börn, andvarpar frú
Barabás. — Það þyrfti einhver að finna
upp aðferð til að láta þau halda áfram að
vera börn. Drengurinn minn, Jani, er ást-
fanginn, bætir hún við og andvarpar aftur.
— Er hann það ? segir Cathrina og augu
hennar ljóma. Hún styður sig með hönd-
unum og lyftir sér upp af stólnum. —
Segið mér allt um það.
16. KAPÍTULI.
Anna stendur aftur við borðstokk skips-
ins og horfir á mynni Rio de la Platos
víkka. Bráðum verða þau komin út á haf.
Hvílíkt sólarlag! Það hellir rauðu gulli yfir
borgina, sem liggur í eldrauðu logahafi,
fögur, syndug og yndisleg.
István hafði oft hlegið að Önnu og sagt,
að hún þekkti ekki París. Og Anna hafði
brosað, þunglyndislega íbyggin. Hún vissi
sig vera nærri hinu raunverulega hjarta
Parísar, hinni fátæku, starfssömu París,
með sínu erfiða, daglega striti. Place
Blanche er veiðimörk fyrir ameríska ferða-
menn. Með tilliti til þeirra varð Anna eitt
með borginni, sem var eyðilögð af ferða-
fólki. Hún hataði útlendingana, sem komu
aðeins til að eyða peningum sínum. Ef ein-
hver spurði hana, hvar Notre Dame væri,
hikaði hún ekki við að senda þetta háværa
ferðafólk til Pantheon. Það er svona fólk,
sem á heima á Place Blanche og á skemmt-