Vikan - 21.09.1939, Blaðsíða 10

10
VIK A N
Nr. 38, 1939
mínútna saga:
Ást og málleysa.
Við Bill sátum á d’Harcourt kaffihús-
inu í París, drukkum pemod og rif j-
uðum upp gamalt og gott. Það var
sumar og sól yfir París. Bílarnir hixtuðu
í hitanum, rykið sat í lögum á kastaníu-
trjánum. Ég hafði ekki hitt Bill í nokkur
ár. —
Hann var óbreyttur. Bill karlinn hafði
aldrei verið neitt skriðkvikindi. Hann var
slöttólfur stór og luralegur, en þó snögg-
ur upp á lagið.
— Ég skal segja þér, sagði hann, —
frá því, sem kom fyrir mig á háskólanum
í Freiburg. Þú mátt ekki halda, að ég ætli
að fara að fræða þig á stúdenta-einvígjum,
bjórdrykkju eða Strauss í tunglskini. Það
eru engin svoleiðis fínheit í minni sögu.
Þetta er bara dálítill ævisögukafli með
hæfilegri útsýn til bjórknæpu-menningar
og pylsuáts.
— Ég hefi bara einn klukkutíma aflögu,
sagði ég. Mér lá ekkert á, en ég þekkti Bill
og slórið í honum.
— Ég hefi ekki svo mikinn tíma, sagði
Bill, — ég fer líka á stefnumót, svo að
það er bezt, að ég leiði Hans Sturm strax
inn í herbúðirnar. Ég er miðaldalegur í
hugsun, væni minn, og er heldur seintek-
inn. Ég var nú búinn að vera nokkra mán-
uði í Freiburg við svokallað æðra nám, án
þess að hafa fengið nasasjón af róman-
tíkinni, sem bækur og bæklingar eru að
útbásúna á þessum fræga stað, þangað til
Hans Sturm kom labbandi inn í kennslu-
deildina og gamli steggurinn kynnti okk-
ur. Ég tók í hramminn á honum.
Hans er svona nokkurn veginn á stærð
við mig, ólundarlegur á svipinn, þar sem
í hann sést, því að andlitið er útkrassað
af örum eftir einvígissár. Nema ég er fljót-
ur að finna inn á það, að hann er meira
eða minna grýla á alla stúdentana fyrir
hrekkjabrögð sín, sem oft voru nærri því
mannskemmandi, — nú, við urðum mestu
mátar.
— Jæja, svo fór nú Hans með mig á
ball í Rautt-og-hvítt-klúbbnum. Það eru
skemmtanir, sem hleypa riddaraskapnum
upp í stúdentunum eins og útbrotum eftir
hlaupabólu. Hann var með sína með sér.
Hún var álíka fyrirferðarmikil og óperu-
söngkona og almennt óttuð. Við sátum og
drukkum hvítvínskollu, þegar Hans kemur
með litla, ljóshærða stúlku, sem hann segir
mér að heiti Fríða Hjálmars.
Bill leit hugsandi ofan í glas sitt. — Ég
er ekki fyrir að ljúga, sagði hann hrað-
ljúgandi, — en þessi Fríða sagði sex. Vík-
ingseðlið ljómaði í augunum og hárið var
eins og lognstafir á firði. Hún var ljós á
hár og hörund, falleg og komin frá Stokk-
hólmi, þar sem ekki bregður birtu um mið-
nættið á sumrin. Það var það fyrsta, sem
hún sagði mér.
— Ég ætla ekki að skrökva að þér, en
ég varð strax skotinn í þessum stelpu-
snáða. Ég elskaði hana. Ég vildi fara með
hana heim og halda á henni sýningu. Hún
talaði ekki ensku, svo að ég varð að kenna
henni. Það var hrognamál, eins konar
sænsk-enska, sem ég kenndi henni.
— Sænsk-enska? spurði ég.
— Já, Bill bylti sér til á rauða leður-
sófanum. — Svo sem eins og — ég heldur
það er góður fyndni, eða — barasta bíddu
augnablik. Á mánaðartíma var hún komin
upp á að tala þetta hrognamál, sem eng-
inn skildi nema ég. Það var einskonar ein-
okun. Og dásamlega yndisleg.
— Heldur leiðinleg — fyrir hana, sagði
ég.
— Það mátti lappa upp á málakunnátt-
una seinna, sagði Bill virðulega. — En
hvað um það, ég elskaði stúlkuna. Og þá
kemur Hans til sögunnar. Þangað til ég
sá Fríðu vorum við mátar, af því að ég
átti ekkert, sem hann vanhagaði um. En
þá uppgötvar hann allt í einu, að hann er
skotinn í Fríðu, og að ég hafi stolið henni
frá sér. Þetta var allt útreiknað hjá hon-
um, sem síðar kom á daginn. Ég á að
hafa notað óheiðarleg brögð til að stía
þeim í sundur. Ég segi honum, að hann
eigi sjálfur kærustu, sem sé alveg eins
falleg og Fríða og minnsta kosti helmingi
stærri en hún, en það kom allt fyrir ekki.
Hann slær upp við Brynhildi sína til að
leggja sig eftir sænska næturgalanum mín-
um, sem ruglast í kollinum út af öllum
þessum látum.
Þegar vorfríin byrjuðu vorum við öll
þrjú hálfgert gengin af vitinu, og þá kem-
ur Hans uppveðraður af ást og sakleysi
með tillögu í málinu.
— Við förum, sagði hann við mig, —
ég og þú.
— Þú ert snar, segi ég.
— Hvernig snar? segir hann.
— Jæja, segi ég, — þú ert vitlaus.
— Nei, segir hann. — Við förum í frí-
iriu til þess að gefa Fríðu tækifæri til að
hugsa sig um. Þegar við komum aftur,
getur hún tekið annanhvorn okkar.
— Nema við af stað og um borð í hrað-
lestina til Róm. Hann af í Mílanó, en ég
í Róm. Ég hélt út í tvær vikur, en þá
héldu mér engin bönd. Ég skildi samvizk-
una eftir í Róm og stalst aftur til Frei-
burg í þeim einlæga, en miður heiðarlega
ásetningi að komast þangað á undan Hans.
Ég þarf kannske ekki að segja þér það,
að þetta herbragð mitt var næsta hlægi-
legt, því að Hans hafði ekki tafið lengur
í Mílanó en þangað til næsta lest fór aft-
ur til Freiburg, og hann hafði notað tím-
ann svo vel, að Fríða ætlaði að giftast dón-
anum í vikulokin. Hann var í sjöunda
himni og var reiðubúinn til að fyrirgefa
mér tilraunina til að stela stúlkunni hans
frá honum. Ég sé, að Fríða er hissa en
ákveðin, svo að það er bezt, að ég stingi
af og reyni að gleyma.
— Ég keypti mér farmiða til Konstant-
inopel, sem er kippkorn í burtu, en kveldið
áður en ég á að leggja af stað kemur Hans
til mín og segist ætla að halda kveðju-
samsæti, af því að ég sé vinur hans. Það
bítur ekkert á mig héðan af, svo að ég
samþykki og um kveldið sitjum við í góðu
hófi við kampavínsdrykkju. Riddaraskap-
urinn hefir víst komið upp í mér líka, því
að ég fór í kjól og hvítt, sem skraddarinn
er enn þá að rukka mig um.
— Ég segi Hans, að sárið sé svo stórt,
að ég fari með lestinni daginn eftir, nokkr-
um klukkutímum áður en hjónavígslan fer
fram. Hann er fullur af góðvild og samúð
og segir þjóninum að koma með eina í við-
bót upp á sinn reikning. Klukkan tvö fer
hann, og hálftíma seinna fer ég út á götu.
Þar er þá bíll, sem ég kemst inn í og stein-
sofna í honum, ef maður má svo segja.
— Jæja, lagsi, þú veizt, að maður hefir
nú vaknað upp á ýmsum stöðum, en um
sólarupprás morguninn eftir, þá fannst
mér staðurinn svona rétt hinsveginn. Ég
ligg úti á víðavangi hjá áveituskurði á
grasengi, svona álíka víðáttumiklu og
steppunum, og allar þær flíkur, sem utan
á mér eru, teljast til nærfatnaðar. Ég stóð
sem sé á nærbuxunum í miðju Þýzkalandi.
Ég hafði verið rændur, lagsi, alveg ósjálf-
bjarga í fylliríi, og hausinn á mér eins og
suðandi býflugnabú.
I f jarska — og það í ekki litlum f jarska,
karl minn, sá ég tvo turna og hélt, að ann-
ar hlyti að vera í Freiburg. Ég herði upp
hugann og legg land undir fót, verð strax
drullublautur og illa til fara, því að ræn-
ingjarnir höfðu ekki gleymt skónum. Það
er alveg merkilegt, hvað morgungolan get-
ur verið nístingsköld að fá hana í klofið
undir slíkum kringumstæðum. Égskal játa,
að mér var allt annað en grín í huga eftir
þriggja klukkustunda gönguferð.
— Þegar ég komst inn í bæinn var
fólkið að komast á kreik, búðir opnaðar, og
verkamenn á leið til vinnu, alls staðar ys
og þys eins og gerist á morgnanna. Og
ég held, að borgurunum hafi þótt heldur
lítið til klæðnaðar míns koma, að minnsta
kosti glápti dyravörðurinn í hótelinu á mig
eins og tröll á heiðríkju. Ég sagði honum
að ónáða mig ekki, því að ég þyrfti að
sofa almennilega úr mér.
■— Ég geri ráð fyrir, að ég hefði fengið
að sofa í friði, ef yfirþjónninn hefði ekki
Framh. á bls. 17.