Vikan - 11.09.1941, Side 6

VTKAN, nr. 37, 1941
|L^ ■ JT ■Bt ■ JJ U Framh. af 1. síðu.
Pioðkorinn
hefir unnið hjörtu landsmanna.
að er sama, hvar maður kemur og við
hvem maður talar, allir þeir, sem
útvarp hafa, virðast sammála um þáttinn
„Takið undir“. Og það er aðeins, þegar
um eitthvað afburða-gott er að ræða, að
menn geta orðið á eitt sáttir um ágæti
þess.
Vér náðum tali af Páli ísólfssyni, sem
er stjórnandi og hrókur alls fagnaðar í
þessum vinsæla þætti útvarpsstarfsem-
innar og lögðum fyrir hann nokkrar spurn-
ingar:
— Hver átti hugmyndina að kórnum?
— Þetta hefir lengi legið í loftinu. Það
er svo margt gott, sem liggur í loftinu,
vandinn er aðeins sá, að grípa það á rétt-
um tíma. Aðrar þjóðir hafa fyrir löngu
byrjað á að láta taka undir hjá sér. Því
skyldum við ekki gera það líka? Var ekki
einmitt sérstök ástæða til að minna þjóð-
ina á ljóð skáldanna sinna, og þá sérstak-
lega ættjarðarljóðin, á þessum alvarlegu
tímum?
— Hvenær var Þjóðkórinn stofnaður?
— Fyrir tæpu ári. Ég skal játa, að ég
kveið dálítið fyrir í fyrstu, því að hér var
um nýlundu að ræða, sem óvíst var,
hvernig hinir vandlátu hlustendur mundu
taka. En undirtektimar voru strax svo
góðar, að sjálfsagt þótti að halda áfram,
og höfum við nú haft 15 söngæfingar með
þjóðinni síðan. Og hún tekur undir, ýmist
með því að syngja sjálf, en það munu
flestir gera, eða með því að láta sönginn
bergmála í hjörtunum. Hvemig gat líka
öðm vísi farið um jafn söngelska þjóð?
— Hve margir em þátttakendur í út-
varpssalnum?
— I baðstofunni hjá okkur syngja að-
eins 8 manns, auk mín, sem ýmist syng
eða stjórna eða geri hvort tveggja. ,,Er
það ljóta röddin?“ spurði lítið barn mig
um daginn. Blessuð bömin eru svo hrein-
skilin. Jú, það er hún. Og svo þarf ég að
annast öll heimilisverkin á meðan æfing
stendur yfir. Þetta er úrvalslið, sem syng-
ur hjá okkur, og veit, hvað það syngur,
enda flest löngu þekkt landshornanna á
milli fyrir söng sinn. Annars mun allur
kórinn vera milli 30—40 þúsund manns.
Því miður getur þessi kór ekki hugsað til
utanferðar á næstunni vegna ríkjandi
ástands. Okkur til aðstoðar er útvarps-
tríóið og hefir samvinnan við það verið hin
ákjósanlegasta. Þeim þykir bara verst að
geta ekki bæði sungið og spilað!
— Hvað viljið þér segja um kórinn og
undirtektir þær, sem hann hefir fengið?
— Allt það bezta. Þetta er viðráðanleg-
asti kórinn, sem ég hefi stjómað um æfina.
Allir mæta á æfingum og enginn jagast
út af neinu. Það fylgir því mikil gleðí að
syngja, og sú gleði er saklaus og holl, og
hefir ekki í för með sér neina timburmenn,
en veitir nýjan þrótt og nýja lífskrafta.
Og þetta hefir þjóðin fundið og því tekur
hún undir af hjartans lyst.
— Vilduð þér ekki gefa lesendum Vik-
unnar kost á að fá að sjá eitthvað af bréf-
mn, er þér hafið fengið sem stjómandi
Þjóðkórsins?
— Blessaðir verið þér! Það tæki margar
,,Vikur“, ef birta ætti öll bréfin, sem bor-
izt hafa. Ég skal með ánægju afhenda yður
hérna dálítinn búnka til athugunar. Við
höfum haft mikla ánægju af bréfunum og
hinum hlýju kveðjum kórmeðlimanna og
vil ég nota þetta tækifæri til að þakka öll-
um Þjóðkórnum hinar góðu undirtektir!
Og nú föram vér að blaða í bréfunum.
Það er orðið eins með Pál og fræga kvik-
myndaleikara: Hann fær svo mikið af bréf-
um, að það er ómögulegt, að hann komist
yfir að svara þeim.
I þessum bréfum kennir margra grasa.
Fólk, sem Páll hefir aldrei séð, ávarpar
hann eins og hann sé aldavinur þeirra og
hafi drukkið dús við það fyrir mörgum
ámm. I sumum þessara bréfa er hann beð-
inn að annast ýmsar útveganir. Músikalsk-
ur maður fer þess á flot við Pál, að hann
útvegi sér sög, því að það sé eina hljóð-
færið, sem hann kunni að spila á — og
ætlar Páll að verða við þeirri beiðni.
Hér koma þrjú sýnishorn af bréfunum:
Herra Páll ísólfsson!
Ég undirritaður hefi nokkmm sinnum
bmgðið mér til næsta bæjar til að hlusta
á útvarp, þegar „Þjóðkórinn“ hefir sungið.
Ég get ekki still mig um að þakka yður
fyrir þá ánægju, sem hann hefir veitt mér
og öðram, sem á hafa hlýtt. Og ég vona
það, að þessi starfsemi verði til að glæða
áhuga þjóðarinnar fyrir góðum söng og
auka smekk hennar fyrir lögum og ljóð-
um. Vel væri ef starf „Þjóðkórsins“ yrði
til þess að menn syngju oftar ljóð góð-
skálda, en sjaldnar. „Einu sinni var kerl-
ing“ og annan slíkan skáldskap (!), sem
því miður klingir allt of oft í eyrum manns.
En væri nú ekki gaman að „Þjóðkórinn"
syngi stöku sinni eitthvað af íslenzku þjóð-
lögunum, sem mörg em dásamlega falleg
og túlka ekki síður en ljóðin tilfinningar
og hugsanir íslenzku þjóðarinnar. Og þótt
kórinn syngi nú mest einraddað væri samt
gaman í þessu sambandi að heyra ein-
stöku sinnum tvísönginn „gömlu karlana".
En það sem kom mér aðallega til að skrifa
yður þessar línur var flutningur kórsins á
„Fanna skautar faldi háum“, og ummæli
yðar um það kvæði. Mér datt þá í hug ann-
að kvæði eftir Jónas Hallgrímsson, kvæði,
sem íslenzkt tónskáld hefir samið heilt
tónverk við og á ég þar við kvæðið „Gunn-
arshólma“ og lag Helga Helgasonar við
það kvæði. Nú er það einlæg ósk mín, að
þér kæmuð því til leiðar að þetta verk yrði
flutt í heilu lagi af kór og einsöngvumm
í útvarpið og það oftar en einu sinni, því
að kvæðið ættu allir Islendingar að kunna
og lagið er þess virði að menn læri það og
syngi. En ég þori að fullyrða, að allur þorri
íslendinga hefir ekki hugmynd um að
þetta lag er til. Ég Iæt hér svo staðar
numið, en vil að endingu þakka yður starf
yðar í þágu tónhstarinnar.
Það er „ein frá hinni öldinni“, sem skrif-
ar eftirfarandi bréf:
Herra dómkirkjuorganleikari.
Ég vona, að þér mísvirðið ekki þó ég
sendi yður nokkrar línur, vegna þess að
ég er mikill aðdáandi yðar og læt ekkert
tækifæri ónotað að hlusta á yður. Þó vil
ég ekki fullyrða, nema stöku jarðarför fari
fram hjá mér. Ég er ákaflega hrifinn af
Þjóðkómum þó ég þori ekki að taka undir,
því ég veit ekki, nema ég sé hjáróma og
skemmi fyrir ykkur sönginn. Nú eruð þið
byrjuð að syngja okkur í svefn, svo þá
langar mig að biðja yður að lofa okkur
að heyra Vögguvísu eftir Davíð og lagið
eftir Pál Isólfsson; svo er það líka „Lit-
fríð og ljóshærð", bæði gamla lagið og lag-
ið hans Emils, og enn þá er það eitt lag
og kvæði eftir ykkur snillingana: I dag
skein sól, eða var það í gær, sem hún skein,
ég er ekki alveg viss. En annars er það
nú ábyrgðarhluti fyrir ykkur listamenn-
ina að semja vöggukvæði og lög við, því
það kvað vera óskapleg spilling á börn-
unum að svæfa þau. Ég hefi nú haft gam-
an af að klappa ofan á krakka og raula
við þau (þó ég treysti mér ekki í þjóðkór-
inn). Og meira að segja hefi ég nú tekið
þau og setið með þau og jafnvel gengið um
gólf með þau. En ég trúi yður bara fyrir
þessu. Þau hafa nú samt ekki verið óhlýðn-
ari en sjálfsofandi krakkar. Svo fyrir mitt
leyti vildi ég nú heldur að þið hélduð
áfram að semja Vögguljóðin. Fyrirgefið
rausið.
Og létt er yfir þessu frá Austfirðingi:
Kæri Páll Isólfsson & Þjóðkórinn, Rvík.
Beztu þakkir fyrir fyrst og síðast, og þá
ekki sízt fyrir í gærkvöldi! En svo var líka
orðið allt of langt síðan við heyrðum í
ykkur síðast. Vonandi takið þið nú að
„hópast undir haustið" og kvakið þá bæði
seint og snemma og — kveðju úr suðri
sendið æ með söng og hlýjum blæ, — svo
að vikið sé lítið eitt við fallegum orðum
PáJs Ólafssonar!
En eitt er það þó, sem sízt má gleyma að
þakka yður fyrir, og það er hláturinn
ykkar! Hann megið þið alls ekki draga
niður í ppp, því að hann er ein hin bezta
heilsubót til sálar og líkama, sem þið getið
sent okkur! Við emm svo sorglega alvar-
legir, Islendingar, og fákunnandi um fagr-
ar listir. Við viljum helzt ekki svngja nema
fleirraddað, þótt það gangi stundum styrt
fyrir einum — nema þá í pólitíkinni! Og
glaður, kitlandi hlátur er afar sjaldgæfur,
því miður! En hlátrasköll og hávaði býsna
algeng, jafnvel hjá konum.
Ykkur er því alveg óhætt að hlæja al-
mennilega upp úr, þegar. verulega vel ligg-
ur á ykkur, — og það virðist mér oft gera
— og þá getið þið vel sungið á eftir: Nú
er hlátur nývakinn---------í þeirri von og
vissu, að við hlæjum öll með ykkur! Og
þökkum ykkur fyrir eftir á! —
Jæja, fyrirgefið þið. Ég ætlaði annars
ekki að fara að skrifa ykkur sendibréf
núna! Það ætlaði ég að gera „einhvem
tíma seinna" og senda ykkur þá kvæði um
Þjóðkórinn! En það átti að vera „drápa
og gott kvæði“, og verður því sennilega