Vikan - 11.09.1941, Blaðsíða 10

VIKAN, nr. 37, 1941
10
Heimilið

Mafseðillinn.
Blómkálsbúðingur.
1 blómkálshöfuð. 25 gr. smjör.
25 gr. hveiti. 1 % dl. kjötsoð.
2 eggjarauður. Salt. 1 mat-
skeið rjómi.
Blöðin eru skorin af blómkálinu og
nokkuð af stilknum skorið af. Blóm-
kálið er skolað vel og Iátið með krón-
una niður í kalt vatn, sem er blandað
með ediki þannig, að í hvern líter af
vatni er látin ein matskeið af ediki.
Kálið er látið liggja í eina klukku-
stund í vatninu og síðan skolað aftur.
Síðan er það iátið í sjóðandi salt-
▼atn og sett á eldavélina. Skorið ör-
litið í stilkinn, svo að hann soðni eins
fljótt og kálið sjálft. Soðið, þar til
kálið er meyrt, en má ekki detta í
sundur. Kálinu er því næst skipt nið-
ur og látið í skeljar eða lítil mót.
Smjörið er brætt, hveitinu hrært
út i, þynnt með kjötsoðinu, suðan
látin koma upp, eggjarauðunum og
rjómanum bætt út í og síðan saltað.
Þessari sósu er hellt yfir blómkálið
og tvíbökumylsnu stráð ofan á. Að
lokum eru skeljamar settar inn í vel
heitan ofn og látnar bakast í fimm
mínútur.
Það má einnig láta blómkálshöfuð-
ið heilt í leirskál og hella sósunni
yfir. Þá er það bakað í tíu míriútur.
Uppskriftin nægir handa fjórum.
Hrísgrjónagrautur.
5 1. mjólk. 450 gr. hrísgrjón.
Salt.
Mjólkin er sett i pott og suðan lát-
in koma upp. Þá eru grjónin, sem
hafa verið þvegin vel og skoluð úr
þremur sjóðandi vötnum, látin út í.
Síðan er grauturinn látinn sjóða við
sterkan hita í fimmtán mínútur og
rið daufan hita í tvær klukkustundir.
Stundarfjórðungi áður en grauturinn
er borinn fram, er hann saltaður og
færður upp.
■■•■■•■■■■■•»•■■•••■
Fallegur
eftirmiðdagskjóll.
Margvisleg efni eru notuð í kjóla
nú á dögum. Einna mest er notað af
rósóttum og köflóttum efnum. Hér er
til dæmis myrid af eftirmiðdagskjól
úr silkiefni. Grunnurinn er hvítur, en
bláar og hvítar borðalykkjur á víð
og dreif um efnið. Kraginn er mjög
klæðilegur fyrir þær, sem hafa grann-
an háls. Beltið er dökkblátt, breytt
að framan og hneppt að aftan.
Hreingemingabursta, uppþvotta-
bursta, baðkersbursta og allar aðrar
tegundir bursta ætti að þvo í hvert
skipti, eftir að þeir hafa verið notaðir.
Málningarblettum má ná af glugga-
rúðum með því að nudda þá með
mjög sterku og heitu ediki.
Meðferð ungbarna.
„Pretturmn“ eða snuðtotan
er áhald, sem aldrei ætti að koma
bömum upp á að nota. -— Það má
heita ógerningur að halda honum
hreinum, því að hann flækist út um
allt, dettur í gólfið eða þvælist innan
um rúmið, og er þá oft stungið upp
í krakkann án þess að af honum sé
þvegið, sizt nógu vandlega, enda sá,
sem lætur hann upp í bamið, sjaldn-
ast hreinn á höndum sem skyldi.
Veldur þessi prettur þannig óþrifum
og engu góðu. Þó telja mæður prett-
inn alveg nauðsynlegan, hann sé
huggun fyrir bamið, það þagni oft,
þegar það fái hann og þar fram eftir
götunum. En þetta er óvandi og ekk-
ert annað. Komið barninu bara aldrei
á „prettinn", og þið skuluð sanna, að
það verður alveg eins rólegt fyrir því!
þá má aldrei frá þeim víkja á meðan.
Á slíkum blíðviðrisdögum er jafnvei
ekki nóg að lofa bömunum undir bert
loft stund og stund i senn, heldur
ættu þau þá að vera sem allramest
úti, undir góðri gæslu. Sé suddaveður
er betra að halda þeim inni, og eins
í hvassviðri (ryk).
Þetta, sem hér hefir verið sagt,
um útivera barna á vitanlega aðeins
við um heilbrigð böm með venjuleg-
um framförum. Um pasturslítil böm
og veikluleg er ekki hægt að gefa
neinar algildar reglur. Þar verður
læknir að ráða úr.
(D. Schv. Thorsteinsson: Bamið).
„ChattIeya-orchidían.“
Hvenær má fyrst leyfa barni
út undir bert loft?
Það er enginn hægðarleikur, að
svara þessu svona aímennt og af-
dráttarlaust, því að hér kemur svo
margt til greina: framfarir bamsins
og heilsufar, veðráttan og hvernig því
er í ár komið. — 1 Noregi er heil-
brigðum börnum lofað út þetta 6—8
vikna gömlum, og stundum fyrr, jafn-
vel að vetri til, og það þó frost sé
(-7-1-—2° C. eða meir), en það verð-
ur að vera með þau í skjóli. En þess
er þá að gæta, að börnin séu áður
orðin vön góðri loftræstingu og séu
ekki borin út úr sjóðheitu herberginu
beint út undir bert loft. Að sumri til
er þeim lofað fyrr út, jafnvel hálfs-
mánaðar til 3 vikna gömlum. Þetta
mun vera svipað í Svíþjóð og Dan-
mörku, og ætti að vera óhætt hér.
Það er svo um þetta atriði, að
„manni er bæði sárt og klæjar“, ef
svo mætti segja. Allir vita, hve hreint
loft er heilnæmt, ekki sízt börnum,
og langar því til að láta þau njóta
þess sem fyrst og í sem fyllstum
mæli. En á hitt er jafnframt að líta,
að börn era mjög næm fyrir öllum
snöggum umskiptum hita og kulda.
Er þvi hér sem víðar, vandratað
meðal-hófið, og ætíð gott að fara
varlega. Almennt má þó víst telja, að
mæður hér á landi séu yfirleitt helzt
til ragar á að lofa börnum sínum
undir bert loft, og kann að vera nokk-
ur vorkunn, þar sem óvíðast er svo
húsum háttað, að hægt sé að flytja
ungböm smátt og smátt til í her-
bergjum, hvert öðru kaldara, þar til
loks er ráðist í að fara með þau út.
Annars virðist margt benda á, að
bömum sé engu vandara hér en t. d.
í Noregi (fullt eins hraustbyggð og
vænleiki við fæðingu engu síðri), og
ætti því að mega bjóða þeim sama
og þar er títt. Aðal-atriðið er, að þau
séu höfð í skjóli, meðan þeim er lofað
að vera úti, og verði þeim ekkert
meint við fyrstu útferðina eða út-
ferðirnar, ætti að smáfreka þær, jafn-
vel að vetri til, þó frost sé dálítið, ef
ekki er mjög hvasst. 1 sumarblíðu má
telja óhætt að lofa ungbörnum út
hálfsmánaðar til 3 vikna gömlum, því
að veðurblíða getur verið hér fullt
eins mikil og í nágrannalöndunum.
Má þá jafnvel láta þau sofna úti, en
Frú Godfrey Haggard, kona aðal-
ræðismanns Breta í Bandaríkjunum,
ber nýju Cattleya-orchidíuna, sem
fékk nafnið í heiðursskyni við Lady
Halifax,' konu Halifax sendiherra
Breta i Bandaríkjunum. Þetta fallega
blóm er hvítt með purpurarauðum
varablómum i miðjunni og var sýnt
á garðyrkjusýningu í New York.
'Wu %k*»»**%
MILO
HERDSÖLUfilRGÐIR:
ÁRNI JÓNSSON,
HAnMARSTft.5 REYKJAVÍK