Vikan


Vikan - 11.02.1943, Blaðsíða 2

Vikan - 11.02.1943, Blaðsíða 2
 2 VTKAN, nr. 6, 1943 Pósturinn y Reykjavík, 5. febr. '43. Kæra Vika! I. Viltu gera svo vel að segja mér, hvemig orðið skírmæltur er í raunirmi hugsað og hvort rita eigi þar af leiðandi í eða ý í því. Ég hefi nefnilega orðið þess var, að jafnvel lærðustu menn í íslenzkri tungu eru ekki sammála um ritun þess. Sumir segja, að það sé sama og hreinmælt- ur og vilja þvi rita það með í, þar eð orðið skír (= hreinn) sé ritað svo. Aðrir halda því fram, að orðið tákni þann, sem tali greinilega, og sé því rftað með ý, þar eð orðið skýr (= greinilegur) sé ritað svo. — Nú datt mér i hug að leita til þín. Ef til vill getur verið, að þeir séu búnir að koma sér saman um ritun orðsins, málfræðingamir, þótt ég viti ekki um það. Og ef svo er, bið ég þig að segja mér hið rétta. Að öðmm kosti vona ég, að þú látir mig fá einhverja úr- lausn. II. Af þeim blöðum, sem gefin em út vikulega núna á Islandi er „Vik- an“ hið bezta og læsilegasta að mín- um dómi. Hún flytur að öllum jafn- aði svo bráðskemmtilegt, fjölskrúð- ugt og valið efni, að unun er að lesa. Sérstaklega hefi ég mikla og óblandna ánægju af forsíðumyndunum af ýms- um forystumönnum þjóðarinnar og öðmm góðkunnum Islendingum og greinunum, sem þeim 'fylgja. Þá finnst mér fréttamyndimar einkar vel valdar, og Gissur og Rasmina hafa skemmt mér marga stund með uppátækjum sínum. Unnusti Erlu hefir oft komið mér til að hlæja með einfeldni sinni og fánahætti, og Maggi og Raggi em orðnir góðir vinir minir. Dægradvölin og kross- gátumar hafa löngum stytt mér stun,d, og skrítlumar hafa mér fund- izt góðar. Á hinn bóginn finnst mér, að mætti vanda valið betur á sögun- um, sem birtast í blaðinu, og meira ætti að vera þar eftir íslenzka menn, bæði sögur og ritgerðir um dægur- málin og enda annað líka. En yfirleitt finnst mér „Vikan“ i alla staði ágætt blað, og ætti hún skilið að koma inn á hvert íslenzkt heimili. Að endingu langar mig að spyrja ,,Vikuna“: Er ekki mögulegt að birta tefldar skákir af Skákþingi Rvíkur í blaðinu? Ég veit um marga, sem óska, að þær séu birtar. Hvernig er með skákþrautir ? Ég veit, að margir sakna þeirra úr blöðum og tímarit- um. Væri ekki hægt að fá einhvern til að gera þær fyrir „Vikuna“ og birta þær, t. d. i „Dægradvölinni" ? Með fyrir fram þökk fyrir svörin. Virðingarfyllst. Menntaskólaiiemi. Svar: I. I orðabók Sigfúsar Blön- dals stendur: „skýrmæltur: som tal- er tydeligt, klarmælet." Vér spurð- um einnig málfræðing og hann sagði, að það væri enginn vafi á því, að orðið ætti að rita: skýrmæltur. II. Þetta með skákþrautimar ætlum vér að taka til athugunar. Svar til „Phroso“, Isafirði. Þér vitið eflaust, að ómannblendni er nokkurs konar feimni. Eitt gott ráð til þess að venja sig af henni er að umgangast margt og ólíkt fólk. Annað ráð er það, að láta sem aðrir séu feimnari en þér sjálfur. Ef þér hittið mann úti, þá skuluð þér hugsa sem svo, að hann sé feimnari en þér, og þér munuð brátt verða þess var, að þér hegðið yður sam- kvæmt hugsunum yðar. Gleymið þvi aldrei, að flest fólk er feimið. Ef þér komið fram við annan man'n eins og þér séuð minna feiminn en hann, þá mun sjálfstraust yðar eflast, og þér munuð ekki finna til feimni. Svar til 14 ára stúlku. 1. Þér skuluð venja yður á að hugsa um það, að allir aðrir eru manneskjur eins og þér, og kannske alveg jafn feimnar í eðli sínu, og því er engin ástæða til þess að óttast þá á neinn hátt. — 2. Þér ættuð að velja yður mildar sápur, sem hafa mýkjandi áhrif á húðina. — 3. og 4. Þetta atriði fer algjörlega eftir hin- um mismunandi smekk manna. Bezt væri fyrir yður að reyna ýmsar teg- undir og vita þannig, hvað hentar hörundi yðar bezt. — 5. Kvölds og morguns og helzt eftir hverja mál- tíð. — 6. Það er mjög hæpið að þeir hverfi sé ekkert gert við þeim. Þér ættuð að reyna að kreista þá út, en munið að gæta ítrasta þrifnaðar við það. — 7. Álit manna er mjög mis- munandi á þessu sviði sem öðrum, en víst er það, að mörgum karlmönnum þykir fallegra glært lakk en rautt. — 8. Orðið ,,amerískur“ mun vera réttara en „amerikanskur". Þótt það síðara sé oft notað, má það teljast rangt. 1 orðabók Sigfúsar Blöndals er einungis orðið amerískur notað. „Áméríkanskur" mun vera afbökun úr öðrum málum. Kæra Vika! 1. Geturðu kennt mér ráð til þess að megra mig, ég er sem sé of feit. Er ekki til eitthvað meðal, sem ekki er skaðlegt fyrir heilsuna? — 2. Hvemig á ég að lýsa á mér hárið, svo það verði ljóst? Kær kveðja. Sanný. Svar: Þér ættuð að byrja á því að halda í við yður með mat, og borða ekki fitandi fæðutegundir, áður en þér farið að taka inn megrunarmeðul. Einnig gætuð þér reynt að iðka íþróttir, t. d. sund, skauta- og skiða- ferðir og leikfimi. — 2. Gott ráð til þess að lýsa hárið, er að skola það upp úr kamillute; nota skal 35 gr. kamillute í yz 1. vatns. Líka má nota brintoverilte, en það er skaðlegt, sé það notað að staðaldri. Góða Vika! Getur þú sagt mér, hvort þáð muni satt, að í Englandi sé til einn staður, sem konungurinn geti aldrei komið á. Ég heyrði þetta sagt einhvers staðar, en man ekkert, hver þessi staður á að vera. Englandsvinur. Svar: Þetta mun vera neðri máls- stofa enska þingsins, sem um er að ræða. Kæra Vika! Þú getur víst ekki sagt mér, hvar ég get fengið gert við sjálfblekung- inn minn, ég var svo óheppinn að brjóta í honum pennann. Skrifari í sveit. Svar: Þér gætuð reynt að senda hann í ritfangaverzlunina Penninn, Ingólfshvoli; þar eru framkvæmdar alls konar viðgerðir á sjálfblekung- um. VIKAN er víðlesnasta blaðið. AUGLÝSIÐ í VIKUNNI! Lönd leyndardómanna ferðabók eftir Sven Iledin í þýðingu Sigurðar Ró- bertssonar, er komin út í mjög vandaðri útgáfu með 45 myndum. sem flestar eru eftir teikningu höf- undarins. Bókaútgáfa Pálma II. Jónssonar, Akureyri. Ur ýmsum áttum. Rakel: „Mér er sagt, að ég hafi nefið af henni mömmu.“ Emilia: „Er hún ekki ánægð yfir að vera laus við það?“ Búðarmaðurinn: Við verðum að hafa strangar gætur á öllu, herra forstjóri. Það var framið innbrot í nótt í næstu verzlun. Forstjórinn: Já, og í morgun náðu þeir í hálfa tylft af vindlum úr vindlakassanum mínum. Kaupmaðurinn (við nýja sendisveininn): Þegar þú ert búinn að taka til, áttu ekki að standa með hendur í vösum og láta tímann líða. Þú getur veitt flugur og sett þær á nýja flugnaveiðarann, svo má kasta honum, þegar hann er fullur. Menn vilja vita; þegar þeir hætta að vilja vita, hætta þeir að vera menn. — Friðþjófur Nansen. öskur strútsins er svo líkt öskri ljónsins, að í mikilli fjarlægð er ekki hægt að greina þau í sundur. Gíraffinn hvorki öskrar né hvíslar, hann er mállaus. Næturgisting I eyðimörkinnl. Mynd þessi er tekin I Egyptalandi og sýnir tvo skriðdreka, þar sem hermennirnir eru að búa sig undir nóttina. Þetta er ekki nema þrjár og hálfa mílu fyrir aftan víglinu óvinanna, og er svona'langt á milli skriðdrekanna, svo að ein sprengja geti ekki grandað þeim báðum í einu. Utgefandi; VIKAN H.F., Reykjavík. — Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Jón H. Guðmundsson, Kirkjustræti 4 sími 5004, pósthólf 365. !

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.