Vikan - 15.06.1944, Page 18

18
VIKAN, nr. 23—24, 1944
SKEMMTIFERD.
Smásaga eftir
Jón H. Guðmundsson.
AUt starfsfólkið hjá H. f. Hengli sctlaði
að fara í skemmtiferð. Féiagið hafði
lánað því þrjá vörubíla og gefið frí
einn dag, laugardag. Undanfarm kvöld
höfðu piltarnir, með aðstoð smiðanna, ver-
ið að smíða bekki á bilana. Það voru ekki
sérlega mjúk sæti, en á þeim tímum var
fólk svo óvant því að fá frí á virkum degi
til þess að fara í bíl til Þingvalla, að engin
ljiætta var á því, að kvartað yrði undan
áætunum. Allir höfðu hlakkað til fararinn-
ar, og það var létt yfir fólkinu.
Það var komið föstudagskvöld. Undir-
búningnum var að mestu lokið, og Ford-
bílarnir þrír stóðu í portinu, með þessum
líka forláta bekkjum. Það var verið að
enda við að þvo bílana. Þetta voru ljóm-
andi falleg og virðuleg farartæki! Svo
fannst að minnsta kosti sendisveininum.
Hann var að þvo síðasta bilinn og leit yfir
hann allan til þess að sjá, hvernig það
væri gert.
En það var enginn ánægjusvipur á and-
liti hans. Hann var búinn að sendast mikið
þennan dag, hafði vaknað klukkan rúm-
lega fimm og verið kominn til vinnunnar
um sexleytið. Fyrstu tvo tímana vann hann
við að losa blautan saltfisk úr hestvögn-
um. Hann þoldi saltið illa. Það fór í smá-
skeinur á höndunum á honum, svo að hann
logsveið og hafði grafið í öllu saman. Það
var ekkert gaman að vera svona hörunds-
veikur. Miklu verra var þó að bera kpl-
í>g saltpoka á bakinu og allra verst var að
vera í helvítis sementinu. Það var óþokka-
legasta vinna, sem-Hreiðar litli lenti í.
Hann var á fjórtánda árinu og hafði
fengið frí til þess að ganga til spurninga
um vorið og var nú feginn því, að ferming-
unni var aflokið.
Um áttaleytið þvoði hann gólfin í skrif-
stofunni, dimma ganginn og stigann niður.
Það voru ljótu óhreinindin; ekki mjög leið-
inlegt verk, miklu skárra en saltfiskvinnan.
Svo byrjuðu sendiferðirnar. Fyrst að
kaupa í matinn handa forstjóranum; fara
með olíubrúsa, kartöflupoka eða annað til
heimilanna, róa með skipstjóra í litlu kæn-
unni út í togara; sækja mjólk fyrir konu
verkstjórans og ýmsar aðrar sendiferðir.
Hjólið var sæmilegt og gaman að þjóta á
því, en vagninn var afleitur, alitof þungur,
þó að ekkert væri í honum. Hreiðar var
aumur í öxlunum undan bandinu. Brekkan
neðan frá sjónum var erfið. Hún var löng
og vegurinn holóttur. Það væri ekki ama-
legt að hafa vél.í svona vagni. Ef hlé varð
á sendiferðunum, þá var Hreiðar látinn
losa af saltfiskvögnunum.
Milli tólf og eitt mátti hann borða. En
ekki fékk hann að fara heim til þess. Litla
svstir hans kom með matinn, og stundum
sat hún h.já honum meðan hann borðaði.
Hann kunni bezt við að borða í dimma
gahginum. Þennan dag hafði verkstjórinn
236.
krossgáta
Vikunnar
Lárótt skýring:
1. auðkenni. — 5. sæti. — 9. gína
— 13. liödýr. — 15. mannsnafn (þf.j
1G. vikur. — 17. þyngdarein. — 18
upphafsstafir. — 21. tveír samhljóð
ar. — 23. grænmeti. — 24. hrökk. —
26. umlileypingar. — 30. þornar. —
32. liffæri. — 34. eyða. — 36. fornafn
—• 38. raka. — 40. ílát. — 43. fara
beint af augum. — 45. gladdist. —
47. rifrildi. — 49. bókstaísheiti. —
50. verkur. — 51. læt mér lynda. —
52. iþróttafélag. — 53. leiða. — 55.
æfing. — 58. stigi. --- 59. einblína. —
61. hengsli. — 63. rein. — 64. undir-
vöxtur. .— 66. sterk. — 68. nytjaland.
— 71. vegur. — 73. vagga. — 75.
mánuður. — 77. hræra. — 79. gagn-
staða. — 82. ávarp (sk.st.). — 83.
hringsnerumst. — 85. söngflokkur. —
86. afturhvarf. — 88. hijóp. — 89.
verja rotnun. — 90. garga.
Lóðrétt skýring:
1. skóflar. — 2. ljót hljóð. — 3. mynt. — 4.
reykur. — 6. -rófa. — 7. rugl. — 8. ung kind, —-
9. stormur. — 10. burðartré. — 11. iðngtein. —
12. snauður. —- 14. kveikur. — 16. löngun. —
19. verkfæri. — 20. eignir. — 22. ákæra. — 25.
ákveðin hljóð, — 27. tenging. — 28. slæm. — 29.
hýungur. — 3Ó. kona. — 31. á nótum. — 33. fagn-
aðarlæti. — 34. trjámél. — 35. nudda. — 36. baug-
komið óvenjusnemma úr mat og sá ekki
Hreiðar í myrkrinu, rak tána í annan fót-
inn á drengnum, bölvaði og sagði:
„Ætlarðu að vera í allan dag að éta,
drengur!“
Hreiðar þagði, en systir hans varð hrædd
og þorði ekki annað en fara strax.
Eftir hádegi brenndi hann kaffi úti í
skúr. Það var erfitt að snúa kúlunni meðan
kaffið var að brenna. Annars þótti honum
ekkert leiðinlegt að vera í skúrnum og
snúa og snúa. Það var hreinlegt verk, og
þá gat hann hugsað í ró og næði og dundað
við að búa til vísur. Stundum söng hann,
en ekki hátt, því að það mátti ekki. Það
kom fyrir, að einhver af strákunum skauzt
inn til hans og sagði eitthvað skemmti-
legt. Þá var oft hlegið að litlu.
Seinna um daginn sótti hann kaffi langt
út í bæ fyrir einn verkstjórann. Það var
skemmtileg ferð. Fólkið var gott við hann,
bauð honum sæti í eldhúsinu meðan hann
beið og kaffi og kökur. Verkstjórinn átti
ljómandi laglega systur; hún var góðleg
og brosti hýrt til Hreiðars. Þangað var gott
að koma. Það gat líka verið gaman að fara
í sendiferðir fyrir.' heimili forstjóranna.
Vinnustúlkurnar voru kátar og spaugsam-
ar, en verst þótti honum að fara aftur og
aftur á sama staðinn og kaupa rjómakök-
ur og berlínarbollur.
‘ En nú var vinnu hætt þennan föstudag
og fólkið átti frí daginn eftir og ætlaði í
skemmtiferð austur á Þingvelli. Bara að
það yrði nú gott veður. Margir litu til lofts
og allir snáðu góðu veðri.
Verkafólkið hafði safnazt í portinu hjá
ar. — 37. skefur. — 39. votar. — 41. Ásynja. —
42. rengdi. — 44. læri. — 46. eykt. — 48. stólpi.
-— 54. viður. — 56. sjór. — 57. ending. — 58.
spöl. — 60. vín. — 62. op. — 63. gömul mynt
(sk.st.). — 65. fæddi. -— 67. þyngdarein. — 68.
matarílát. — 69. kaffibætir. -— 70. eldsneyti. —
72. disa. — 73. rödd. — 74. úrgangur. — 75. bent.
— 76. álpist. — 78. sund. -— 79. hug. •— 80. skaut.
— 81. ending. — 82. löngun. — 84. sk.st. i— 87.
tveir eins.
bílunum og var að tala um, hverjir ættu
að vera saman í bil.
„Hefir þú komið til Þingvalla, Hrciðar?“
spurði Pétur; hann var líka sendisveinn,
tveim árum eldri en hinn.
„Nei,“ sagði Hreiðar.
„Ég fór þangað í fyrsta skipti í fyrra.
Það er ákaflega gaman að koma þangað.
Ég á að vera í fyrsta bílnum. Hvar átt þú
að vera?“
„Ég veit það ekki,“ sagði Hreiðar.
Enn þurfti að snúa Hreiðari ýmislcgt,
þótt aðrir væru hættir að vinna, og hann
gerði sér far um að vera fljótur í öllum
ferðum.
Hreiðar bað um að fá lánaða kænuna um
kvöldið, og það var veitt umyrðalaust.
Hann reri einn út að kolabarkinum og
veiddi vel, nokkra þyrsklinga og litla lúðu.
Það var góður fengur. Mamma hans var
ákaflcga glöð, þegar hún sá hana.
Það var ekki nákvæmlcga rctt, sem sagt
var í upphafi sögunnar, að „allt starfs-
fólkið“ ætlaði að fara í skemmtiferðina.
Einn maður varð að vera eftir og gácta
símans, og sá var til þess valinn, sem ekki
kærði sig um að fara.
Hreiðar þurfti að snúast fvrir ferða-
fólkið um morguninn, rétta því ýmislerrt
upp í bílana og fara með skilaboð á milli
þeirra. Loks var allt tilbúið og allir komn-
ir í sæti sín. Þá var lagt af stað og veifað
glaðlega til þeirra, sem eftir urðu.
Það var einn maður, sem ekki langaði
til að fara — og lítill, þrettán ára drenaur,
sem aldrei hafði séð Þinavelli, og engum
hafði dottið í hug að bjóða að vera með.