Menntamál - 01.06.1939, Blaðsíða 12

10
MENNTAMÁL
kennslumálastjórnina til að skipa nefnd 1934 til að endur-
skoða fræðslulögin. í henni störfuðu Snorri Sigfússon, for-
maður, Pálmi Jósefsson, Björn H. Jónsson og ég. Nefndin
skilaði frumvarpi, sem lagt var fyrir Alþingi 1935. Var því
frestað þá, og sent til umsagnar kennara og skólanefnda
um allt land, og einnig fengnir menn að tilhlutun Sam-
bandsins til að ferðast um landið og leita álits um frum-
varpið. Nálega allir kennarar og langflestar skólanefndir,
sem létu uppi álit um málið, tjáðu sig frumvarpinu fylgj-
andi í aðalatriðum. Var það síðan samþykkt dálítið breytt
á þinginu 1936. Áttu þeir Bjarni Bjarnason, Ásgeir Ásgeirs-
son, Haraldur Guðmundsson og Pétur Halldórsson mestan
þátt í framgangi þess á þingi. Efni hinna nýju fræðslulaga
er kunnugt öllum lesöndum Menntamála og verður því ekki
rakið hér. Árangur þeirra er ekki til fulls kominn í ljós
enn. Þess má þó geta, að samkvæmt skýrslum fræðslu-
málaskrifstofunnar frá síðustu árum, hefir lestrar-
kunnátta barna tekið miklum framförum á þeim stöðum,
þar sem skólaskyldan hefir verið færð niður.
Þegar litið er yfir þetta 50 ára tímabil, þá má það vera
augljóst hverjum manni, að á því hafa orðið geysi miklar
framfarir í fræðslumálum þjóðarinnar. Löggjöf hefir verið
sett um fræðsluna, æðri sem lægri, kennaraskóli stofnaður
og starfræktur, skólakerfinu komið í ákveðið form, skólar
hafa verið byggðir viðsvegar um landið, þar með taldir
hinir glæsilegu héraðsskólar í sveitum og gagnfræðaskólar
kaupstaðanna. Námsbókaútgáfa hefir komizt í betra horf.
Heilsuvernd barna hefir stórlega aukizt, þar sem hennar er
mest þörf, í kaupstöðunum. Þar fá börn daglega mjólk,
lýsi og sumstaðar mat í skólunum, ennfremur sumstaðar
ljósböð og sund. Hreinlætið hefir stórlega aukizt fyrir at-
beina skólanna, t. d. hefir lús á skólabörnum í Reykjavík
minnkað frá því að 60% barnanna voru með nit eða lús,
niður í 2—3%. Af öllu þessu og mörgu fleiru hafa kennara-