Bjarmi

Volume

Bjarmi - 01.02.1909, Page 9

Bjarmi - 01.02.1909, Page 9
B .1 A R M I 17 fela i sér margvíslegan reynslusann- leika og lífsspeki undir rós — undir margbreytilegu yfirborði. Hégóma- skapurinn, tizkan og ágirndin fá þar marga ósvikna sneið, en hinsvegar eru þar ljósar og lmgfangandi mynd- ir af barnslegu sakleysi, móðurástinni og öðru ástríki. Vér mælum hið bezta með bókinni. Hún er prýdd mörgum myndum. Bernskan II, eftir Sigur- björn Sveinsson, nú kennara við barna- skólann í Reykjavík. Pórhallur Bjarnason (prentari) gaf út. Ak- ureyri 1908, 140 bls., 75 a. Þetta befti fly-tur nú þær barnasög- ur béðan og bandan af landinu, sem böfundurinn lofaði í fyrra heftinu. Efndirnar eru góðar. Alt eru það sannar frásagnir, með sama blæ og frásögurnar í fyrra lieftinu. Sumar af núlifandi mönnum í æsku þeirra, einsogsira Mattb. JochumssjmisíraGeir Sæmundssyni o. íl. Myndir eru í bók- inni. Bæði heftin lil samans eru bin eigulegasta barnabók. Tell-el-Amarna-bréfin. —o— Svo eru kölluð einkar-merkileg fornbréf, skrifuð á leirtöílur með íleygrúnum (eins og í Assyríu), sem fundust árið 1887 af merkilegri til- viljuu, 30—40 milum fyrir sunnan höfuðborgina Ivaíró, i rústunum af Tell-el-Amarna, aðsetursstað forne- gipzkra konunga, er svo hefir heitið. Bréíin eru um 350 að tölu og hal'a verið partur af ríkisskjalasafni Am- enofis konungs hins fjórða (1302— 1375 f. Kr.). Bréfin eru frá skattlandsstjórum Egiptakonungs á þeim tímum, eink- um þeim, sem réðu fyrir Sýrlandi, Palestínu og Litlu-Asíu; en þar eru lika bréffrá sambandsþjóðum Egipta í Mitanníu, Assyríu og Babýloníu. Margar upplýsingar eru í þessum bréfum um það, hvernig högum þjóðanna í Asíu var háttað á þeim tímum. Allar höl'ðu þær mikil verzl- unarviðskifti saman. En sérstaklega segir þar frá því, að um þessar mundir (1400 f. Kr.) voru yfirráð Egipta i veði í Ivana- anslandi af árásum Ilebrea (ísraels- manna). Þetta gerist um þær mundir, sem dómararnir réðu fyrir ísrael, og má al' því sjá, hversu voldug þjóð ísra- elsmenn hafi þá þegar verið, því að landstjórar Egipla ljúka allir upp einum munni um það, að Hebrear séu svo liðsterkir þar um slóðir, að þeir geti hoðið Egiptum byrginn, ef engin hjálp komi l'rá Egiptalandi. Borgarhöfðinginn í Gezer, 4 míl- ur fyrir norðan og veslan Jerúsal- em, ritar meðal annars: »Konungurinn (Faraó), minn drottinn, sólin frá himninum, veili landi sínu ásjá, því að þung er hönd Iiebreanna á oss; konungurinn, minn drottinn, rélti út hönd sina og frelsi mig af hendi Hebreanna, lil þess að Hehrearnir geri eigi úl af við oss«. En Egipta-konungar höíðu litlum her á að skipa um þær mundir og daul'heyrðust því við beiðni land- stjóra sinna, og endirinn varð sá, að Hebrear náðu Sýrlandi, sem þá hét Amurri, á sitt vald, og stofnuðu þar ríki og var þá yfirráðum Egipta lokið að fullu á þeim slóðum. Öll ytirráð Egipla yfir Yestur-Asiu, alt austur að Efrat-íljóti, eru berum orðum sögð í veði fyrir Hebreunum. Egiptum var eigi Iftill bnekkir að

x

Bjarmi

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Bjarmi
https://timarit.is/publication/379

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.