Bjarmi - 01.05.1982, Qupperneq 13
burði Biblíunnar um Guð mætum
við persónulegum raimveruleika,
sem ákvarðar hvað er rétt og satt.
Hann er sá sem getur gert upp
við okkur varðandi rétt og rangt.
Gagnvart honum gengur ekki að
kalla hið góða illt og hið illa gott.
Hann krefst réttar gagnvart okk-
ur og hann verður ekki talaður
til. Þess vegna er hann uppspretta
réttlætisins og sannleikans. En
hann er jafn ákveðinn i kærleika
sínum og miskunnsemi. Sá sem
er dæmdur af honum — er sekur,
jafnvel þótt hann telji sig hafa þús-
Und afscikanir og undankomuleiðir.
En sá sem hlýtur fyrirgefningu
hans, er sýknaður jafnvel þótt all-
ur heimurinn ákæri hann.
Þannig talar Biblían um Guð á
innst inni í sálarlífi okkar eða í
sögu mannkynsins. Áður en við
vitum af er „guð“ orðinn þróun-
in, það besta í sögu mannsandans,
kærleikurinn — og þá er átt við
þann kærleika þar sem við erum
gerandinn — eða hið góða — og
þá er átt við það góða sem við
gerum hvert öðru. Þar með höf-
um við gert ökkur sjálf eða það
besta í okkur að „guði“. Hvert get-
um við þá snúið okkur þegar „það
besta í okkur“ bregst?
Við getum ekki haldið fyrsta
boðorðið ef við tökum það per-
sónulega „ég“ sem talar þar til
okkar ekki alvarlega. Það að gera
„guð“ að hluta af náttúrunni, ein-
eiga einhvem til að lifa með og
reiða sig á í amstri hins daglega
lífs. Guð hefur gefið okkur fyrsta
boðorðið til þess að við lifum ekki
með neinum öðrum eða reiðum
okkur á neinn annan en hann, biðj-
um ekki um hjálp annars staðar
og leitum ekki annað með neyð
okkar og þakklæti en til hans. Þess
vegna er guðleysið ekki aðeins
vitsmunalegur leikur, ekki einung-
is afneitun hugans án allra afleið-
inga fyrir lífið. Það er miklu held-
ur ákveðin lífsafstaða, þar sem
maðurinn hefur gert upp við Guð
og afskrifað hann sem frelsara og
gjafara. Guðleysingjar hafa oft
haldið því fram að þeirra lífsskoð-
un og lífsafstaða sé ekki óábyrg.
Þeir halda því þvert á móti fram,
að enginn hafi á sama hátt og þeir
tekið ábyrgð á lífi sínu. Að einu
leyti hafa þeir rétt fyrir sér. Þeg-
ar Guði er afneitað stendur mað-
urinn einn eftir og hefur aðeins
eigin getu að byggja á. En slíkt
er hættulegt. Það getur leitt til
ofmetnaðar og hroka. Og maður-
inn eignar sér bæði mátt og dýrð
Guðs. En það getur einnig leitt
til örvæntingar. Heimur án Guðs
verður auðveldlega heimur án ör-
yggis. Þess vegna er guðleysið yfir-
leitt ekki vitsmunalegur leikur,
heldur bitur raunveruleiki fyrir
fjölda fólks. Guð er horfinn og það
ræður ekki sjálft eigin lífi. Önn-
ur máttaröfl hafa tekið völdin.
Óttinn er algengari gestur en
frelsið.
Guð Biblíunnar.
f Biblíunni hefur Guð nafn.
Hann er ekki nafnlaus, ópersónu-
leg stærð. Hann heitir JAHVE.
Það merkir: Ég er. Það merkir
ekki: Hið verandi. Það merkir:
Ég er fyrir þig. Þess vegna tengj-
ast allir eiginleikar hans sögninni
að vera, þannig að við kynnumst
honum á þann stórfenglega hátt
sem við sáum í ritningarversinu,
sem við vitnuðum til hér að fram-
an: Ég er miskunnsamur og líkn-
samur Guð, þolinmóður, gæsku-
ríkur og harla trúfastur. Þannig
kynnir Guð sig þegar hann legg-
ur nafn og stöðu til hliðar og
segir okkur hvemig hann er innst
inni. Og þannig mætir hann okkur
í verki í Jesú Kristi.
Hefur þú kynnst honum á þenn-
an hátt? Þá veist þú hvað það er
að trúa á GUÐ. Þá veist þú einnig
hver þú sjálfur ert.
tvenns konar hátt. Annars vegar
talar hún um óbrúanlega aðgrein-
ingu milli okkar og hans. Hann
verður ætíð annar en við. Hins
vegar er óhugsandi aö tala um
hann án þess aö tala um leiö um
okkur. Nú á dögum þörfnumst við
þess enn frekar en nokkru sinni
íyrr, að halda fast við þessa fjar-
laogð og þessa nálægð Guðs.
Villugötur algyðis-
trúarinnar.
Ef við höldum ekki fast við að-
greininguna á milli okkar og Guðs,
þá er óhugsandi að við getum mætt
honum, sem er öðruvísi en við.
£*á getum við ekki kynnst Guði
sem persónu utan við okkur, sem
við getum átt persónulegt sam-
band við. Við getum að vísu talað
um ,,guð“, en þá verður „guð“
auðveldlega eitthvað í náttúrunni,
eitthvað hulið, „eitthvað" sem við
getum undrast yfir og fundist við
oieira eða minna háð eða samein-
uð, en ekki eitthvað sem geiur
talað við okkur, leiðbeint. okkur
og verið viðmiðun fyrir okkur.
Eða þá að ,,guð“ verður eitthvað
i okkur sjálfum — eitthvað sem er
hverjum lífskrafti eða einhverri
dulrænni undiröldu sem ber édlt
annað uppi eða að gera „guð“ að
einhverju í manninum sjálfum —
sem er aðeins hluti af náttúrunni
— er synd gegn fyrsta boðorðinu,
gegn þeirri voldugu persónu sem
segir: ÞÚ SKALT EKKI HAFA
AÐRA GUÐI EN MIG!
Þegar við höldum fast við fyrsta
boðorðið fá öll hin boðorðin gildi
fyrir okkur. Þegar Guð verður lif-
andi persóna í augum okkar, þá
fá þau lífslögmál, sem hann hefur
gefið, gildi í þeim hluta sköpunar-
verksins sem við lifum í. Ekki
þannig að ég missi réttinn til
sjálfsákvörðunar, heldur þannig
að þær ákvarðanir, sem ég tek,
ákvarða afstöðu mína til Guðs.
Aðeins þegar við höldum fast við
fyrsta boðorðið fær orðið synd
merkingu og verður þrungið al-
vöru.
Villugötur guðleysins.
Við verðum einnig — í trú og
undrun — að halda fast við nálægð
Guðs. Ef við höldum ekki fast við
orð Biblíunnar um nálægð Guðs,
þá verður Guð í raun og veru f jar-
lægur okkur. Það að trúa á Guð
er í rauninni ekki annað en að
13