Heima er bezt - 01.11.1958, Blaðsíða 5

hann hefur síðan gengið, og lengst af sinnti hann
kennslustörfum jafnframt háskólanáminu. Hann var
kennari við Barnaskólann á Akureyri fyrir Þorstein M.
Jónsson 1932—33, stundakennari við Samvinnuskólann
1933—34 og við Menntaskólann á Akureyri 1934—36.
Af kennslustörfum, rannsóknum og bókagerð á sviði
íslenzkrar málfræði er Halldór Halldórsson orðinn þjóð-
kunnur. Að loknu magistersprófi varð hann kennari við
Menntaskólann á Akureyri, og var hann aðal-íslenzku-
kennari skólans til 1951. Kenndi hann og stundum aðrar
námsgreinar en íslenzku. í kennslustarfinu naut Halldór
sín prýðilega. Hann var ágætlega lærður í sinni grein,
áhugasamur, kröfuharður, duglegur og afkastamikill.
Hann tamdi nemendur við nákvæmni og skýrleik í hugs-
un, og fróðleik skorti þá ekki, sem af honum vildu læra.
Til hafði hann og að bera þann myndugleik, að enga
nemendur vissi ég gera sér dælt við hann. Veit ég líka,
að sumir hafa gagnrýnt einstaka þætti í kennslufari
hans, enda fer ekki hjá því, að um mikilhæfa menn og
starf þeirra verði deildar skoðanir. En hafi nemendum
stundum þótt hann úr hófi hvass í aðfinnslum og bitur
í gagnrýni, þá var það vegna þess, að hann þoldi ekki
grautarlega hugsun, böðulslega framsetningu eða fúsk
í starfi. Það leyfði hann aldrei sjálfum sér og þá ekki
öðrum heldur, og duga stundum engin vettlingatök, né
verður með öllu óþægindalaust, þegar slíkt er kveðið
niður. Ég, sem þetta skrifa, átti þess kost að njóta
kennslu Halldórs í menntaskóla fjóra vetur samfleytt.
Var mér kennsla hans öll með ágætum, og hef ég af
fáum meira lært.
Árið 1951 var Halldór Halldórsson kvaddur að Há-
skóla íslands, varð þar dósent og síðar prófessor í ís-
lenzku nútíðarmáli og hagnýtri íslenzkukennslu. Hafa
góðir kostir enn enzt honum þar til orðstírs.
Um það leyti, sem hann var skipaður dósent, var hann
tekinn að vinna að hinu mikla riti sínu um íslenzk orð-
tök. Það rit kom út 1954, og fyrir það fékk hann dokt-
orsnafnbót. Er þá komið að öðrum höfuðþættinum í
lífsstarfi Halldórs, en það eru ritstörf hans og fræði-
mennska.
Alla tíð jafnframt kennslunni hefur Halldór unnið
mikið að málfræðirannsóknum og ritstörfum. Skal hér
getið hins helzta, er eftir hann liggur. Stafsetningarregl-
ur, 1946 (2. útg. 1952). Stafsetningarorðabók með skýr-
ingum, 1947. íslenzk málfræði handa æðri skólum, 1950.
Egluskýringar handa skólum, 1950. íslenzk orðtök,
doktorsritgerð sú, er áður getur, 1954. Kennslubók í
setningafræði 1955. Kennslubók í íslenzkri málfræði
1956. Nýyrði II—IV, 1956. Enn er að koma á markað-
inn hjá Bókaforlagi Odds Bjömssonar ný bók eftir hann,
og. nefnist hún Örlög orÖanna. Þá er ótalinn fjöldi fræði-
legra ritgerða í tímaritum, afmæliskveðjum og blöðum.
Frá því 1954 hefur Halldór verið ritstjóri Skírnis,
tímarits Hins íslenzka bókmenntafélags. Hann sá um
þáttinn íslenzkt mál í Ríkisútvarpinu 1952—53 og þátt-
inn íslenzk málþróun 1953—54, og íslenzkuþætti hefur
hann skrifað í tímaritið Samtíðina og nú að staðaldri í
dagblaðið Tímann.
Fru Sigríður Guðmundsdóttir og Halldór Halldórsson.
Þessi upptalning sýnir bezt, hvílíkur starfs- og af-
kastamaður Halldór Halldórsson er, að hann skuli hafa
komið öllu þessu í verk meðfram umfangsmikilli
kennslu, þar sem hann hefur aldrei hvikað hársbreidd
frá skyldu sinni.
I tengslum við starf sitt og sérgrein hefur Halldór
Halldórsson tekið nokkurn þátt í félagsmálum og skyld-
um störfum. Hann var ýmist formaður eða varaformað-
ur Fél. menntaskólakennara um tíu ára skeið, frá 1942—
52. I stjórn byggingasamvinnufélagsins Garður á Akur-
eyri 1947—51. I Götunafnanefnd Akureyrar 1946—51.
í Örnefnanefnd frá 1957. Og árið 1955 sótti hann 1.
þing Alþjóðasambands germanskra málfræðinga í Róm.
Halldór Halldórsson hefur verið gæfumaður. Honum
voru gefnir góðir hæfileikar, sem hann hefur lagt við
verðuga rækt. Hann hefur átt því láni að fagna að geta
helgað sig nær óskiptur hugðarefnum sínum og hafizt
á því sviði til þess frama og þeirrar virðingar, sem hér
verður auðið. í annan stað er það gæfa hans að eiga
ágæta konu, frú Sigríði Guðmundsdóttur, og gott heim-
ili, og allir, sem honum hafa kynnzt persónulega, meta
hann mikils. Hann á karlmannlegt og jákvætt lífsvið-
horf, er jafnan glaður og reifur, höfðingi heim að sjekja,
veitull og skemmtinn. Hann stendur næst mannshugsjón
Hávamála, enda munu þau vera eftirlætiskvæði hans.
Að lokum vil ég ekki láta undir höfuð leggjast að
geta þess, ef mér skyldi ekki verða þess síðar auðið, að
fár eða enginn mér óskyldur hefur reynzt mér betur
en Halldór Halldórsson, þegar mikið lá við.
Heima er bezt 367