Heima er bezt - 01.12.1964, Page 9

S. B. OLSON:
LANDNÁMSÞÆTTIR
FRIÐRIK A. FRIÐRIKSSON ÞÝDDI
FORMÁLI /
Um nokkurt skeið undanfarið hef ég verið að íhuga
það, að yngri kynslóðinni kynni að þykja nokkurs um
vert, að lesa um lifnaðarháttu og lífskjör íslenzku
frumhy ggjanna. Álít ég að í því efni geti ég lagt fram
nokkurn skerf athyglisverðra staðreynda, með því að
ég átti því láni að fagna, að eiga nána samleið með land-
nemum Þingvallanýlendunnar í Saskatchewan, svo og
þeim, er síðar námu land á vesturströnd Manitóbavatns.
Flestir þessara dugmiklu brautry ðjenda eru nú komn-
ir undir græna torfu, en vel mætti hetjuleg barátta
þeirra verða núlifandi kynslóð eggjun til dáða. Þeir
kvöddu sitt ástkæra ísland til að leita börnum sínum
betri framtíðar. Ótrúlegar þrautir og erfiðleikar urðu
á leið þeirra, en í því stríði áunnu þeir sjálfum sér og
niðjum sínum sæmd. Þeir áttu sinn þátt í því, að leggja
grundvöllinn að framförum Manitóbafylkis. Þeir erfið-
uðu ekki til ónýtis. Átök þeirra báru ríkulegan ávöxt.
Sáum eins og þeir, og uppskerum enn ríkulegri ávöxt.
Þætti þessa rita ég einkum handa börnum mínum og
barnabörnum. Og færi svo að þessar endurminningar
mínar vektu jafnframt athygli einhverra annarra af-
komenda hinna ótrauðu og þrautgóðu frumbyggja, tel
ég tíma mínum og fyrirhöfn vel varið.
I. LANDNÁMIÐ í ÞINGVALLABYGGÐ
r
grÁrri morgunskímunni 30. apríl 1886 klifu fjórtán
manneskjur upp á vagn, sem á var tvístór vagn-
kassi. Fyrir hann var beitt efldu hestasameyki.
Loftið var hrollkalt, enda eldsnemma dags, er við
lögðum upp frá litla og draugalega þorpinu Solsgirth,
Manitóba, og stefndum norðvestur.
Ákvörðunarstaðurinn var bærinn Shellmouth, Mani-
tóba, í Shell-ár-dalnum, rétt vestur við landamæri
Saskatchewan-fylkis. Á framsætinu sat, auk ekilsins,
Helgi Jónsson, innflytjendaráðunautur ríkisstjórnarinn-
ar, — ritstjóri og útgefandi íslenzka vikublaðsins „Leif-
ur“, sem gefið var út í Winnipeg. Aftar voru: Guð-
björg Suðfjörð (kona Einars Suðfjörð) og dætur henn-
ar fjórar, Sigríður, Móníka, Kristín og María; roskin
hjón, Ástríður og Narfi Halldórsson, og Guðbrandur
sonur þeirra; okkar fjölskylda, móðir mín, Guðrún
Jónsdóttir, kona Björns Ólafssonar (Olson), systur mín-
ar tvær, Guðný og Guðríður, og sjálfur ég, Þorsteinn
(Steini). Áttundi afmælisdagur minn var nýlega um-
liðinn, og þótti mér ferðalag þetta ærið merkileg upp-
lifun. Áður höfðum við farið frá Winnipeg með
Kanadisku Kyrrahafs-járnbrautinni (Canadian Pacific
Railway — C. P. R.) vestur til Portage la Prairie, og
þaðan með Manitóba- og Norðvesturlands-brautinni
Þorsteinn B. Olson.
Heima er bezt 437