Heima er bezt - 01.01.1965, Side 35

fætur og býður föður sínum góða nótt. Síðan gengur
hann hljóðlega frant úr svefnherbergi hans, en Þorgrím-
ur hagræðir sér á koddanum og varpar öndinni létt í
djúpum friði.
XV
Birtir í lofti
Sumarkvöldið færist hljóðlega yfir. Svanhildur situr
enn í hvamminum Iitla og hugleiðir síðustu samræðurn-
ar við Þorgrím. Hún trúir því naumast, enn, að hennar
fullkomna frelsi sé raunveruleiki, sú yfirlýsing Þorgríms
kom svo fyrirvaralaust og óvænt. En hún er þess full-
viss, að hann var með réttu ráði og talaði við hana í
hreinni alvöru. Hvað hefir komið fyrir manninn, sem
valdið hefir slíkri gerbreytingu á honum? Hvað hefir
getað orsakað þvílík straumhvörf í fyrirætlunum hans?
Liggur ekki við, að það hljóti að vera eitthvað nærri því
yfirnáttúrlegt? Eða . . . hjartað tekur snöggan kipp í
barmi Svanhildar. Skyldi sonur hans standa þar að baki,
að einhverju leyti . . . ?
Þessi hugsun gagntekur Svanhildi alveg ósjálfrátt. En
hvað gæti Trausta hafa gengið til þess að vilja frelsa
hana frá giftingarheitinu við föður hans? Fannst hon-
um hún kannski ekki vera nógu hæf til þess að skipa
húsfreyjusætið á Fremra-Núpi? Eða hafði hann svo ríka
samúð með æsku hennar, að hann vilji frelsa hana frá
því að giftast svo gömlum manni sem faðir hans er?
Frá því hún fyrst kynntist Trausta, hefir henni fund-
ist öll framkoma hans bera vitni um drengskap og sið-
fágun, sem vakið hefir hjá henni aðdáun og virðingu
fyrir honum. Og skýr endurminning frá heimkomu
Trausta síðastliðið vor streymir nú ljóslifandi fram í
vitund bústýrunnar ungu og hrífur hana á vald sitt.
Fyrir hugarsjónum sínum sér hún ókunnan ferða-
mann með bakpoka spenntan um axlir koma rösklega
gangandi heim að Fremra-Núpi. Hann knýr dyra, og
það verður hennar hlutskipti að taka á móti honum.
Hún sér hann skýrt í endurminningunni, þar sem hann
stendur á hlaðinu, ungur og glæsilegur í björtu skini
vorsólarinnar, og heilsar henni í fyrsta sinni. En hann
reyndist ekki vera neinn sölumaður, heldur einkasonur
húsbóndans, Þorgríms hreppstjóra. Og með honum
kemur framandi blær, nýr lífsstraumur inn á heimilið.
Hann verður þegar í vitund hennar eins og kóngssonur
í fallegu ævintýri, er kemur heirn í ríki föður síns eftir
að hafa aflað sér fjár og frama í ókunnu landi, albúinn
að taka við ríki og völdum. En sjálf verður hún í því
ævintýri umkomulaus stúlka í álögum, sem beðið hefir
eftir konungssyninum til að leysa hana úr álagafjötr-
unum. Og í fallega ævintýrinu frelsar konungssonur-
inn góði og glæsilegi að lokum umkomulausu stúlkuna
úr álögunum og gerir hana síðan að drottningu sinni í
ríkinu, sem hann tekur að erfðum af föður sínum.
En slíkt og þvílíkt gerist aðeins í fallegum ævintýrum
á landi óraunveruleikans. Þessháttar getur ekki gerzt
raunverulega á sveitabæ heima á Islandi. Og Svanhildur
getur ekki varist örlitlu dapurlegu brosi yfir þessu ævin-
týralega hugmyndaflugi sínu. Og hún er fyrir löngu
hætt að lesa slík ævintýri . . .
Sól er hnigin að viði, og kvöldið er kyrrt og hljótt.
En Svanhildur veitir umhverfi sínu litla athygli. Nýjar
og nýjar hugsanir streyma stöðugt fram í vitund henn-
ar og fylla hugann. — Hvað skyldu foreldrar hennar
segja, þegar þeim verður ljóst, að Þorgrímur hefir al-
gerlega hætt við að kvænast henni? Það verður þeim
sennilega nokkuð sár vonbrigði, þar sem þau sóttu það
mál svo fast við hana að giftast honum. En Svanhildur
finnur enga sök hjá sér á því, að svona hefir farið. Hún
var ákveðin í því að fórna sér algerlega fyrir þau, hvað
sem það kostaði hana, og meira gat hún ekki látið í té.
En það var Þorgrímur sjálfur, sem batt svo óvænt enda
á hjúskaparsamning þeirra.
Svanhildur telur nú saman vikurnar, sem hún hefir
lofað Þorgrími að vera bústýra hjá honum, og henni
finnst það ekki vera ýkja langur tími, sem hún á eftir
að vera á Fremra-Núpi. En hvað verður svo um fram-
tíð hennar, það er mikilvægasta spurningin, og jafn-
framt sú viðkvæmasta. En Svanhildur fær ekki ráðrúm
til þess að hugleiða það málefni frekar, því rösklegt
fótatak berst skyndilega að eyrum hennar, og maður
gengur í hvamminn, þangað sem hún situr. Hún lítur
snöggt á komumann, og nafn hans sprettur ósjálfrátt
af vörum hennar: Trausti!
Trausti nemur staðar hjá henni og segir kurteislega:
— Fyrirgefðu, Svanhildur! Geri ég þér ónæði með
komu minni hingað?
— Nei, þú gerir mér ekkert ónæði, ég er á förum
héðan úr hvamminum.
Hún ætlar þegar að rísa á fætur, en Trausti lítur á
hana og segir hlýtt, en þó festulega:
— Má ég tefja þig örlítið, Svanhildur? Mig Iangar til
að mega ræða dálítið við þig núna, einmitt á þessum
stað, fyrst ég var svo heppinn að fylgjast með ferðum
þínum hingað í kvöld. Eða ertu kannski mjög tíma-
bundin?
— Nei, ekki svo mjög.
Hún situr kyrr, og hann setzt við hliðina á henni.
Nokkur andartök ríkir djúp þögn, en síðan segir Trausti
þýtt og alvarlega:
— Ég var að koma frá því að ræða við föður minn
um mikilsvarðandi málefni, sem snertir okkur bæði,
Svanhildur. Hefir þú ekki einnig talað við hann í kvöld?
— Jú. ,
— Og hann segist hafa gefið þér fullt frelsi frá gift-
ingarloforði þínu við hann.
— Já, hann gerði það í kvöld. En mér finnst ég enga
sök eiga á því, að svona fór, ég ætlaði ekki að bregðast
því loforði mínu.
— Nei, þú ætlaðir algerlega að fórna þér og framtíð
þinni fyrir aðra.
— Það hafa víst margir orðið að gera fyrr og síðar.
Heima er bezt 31