Heima er bezt - 01.04.1965, Page 24

rösum oft í spori og tökum að þreytast. Bót er nú í
máli að stöðugt birtir, en um leið kólnar í veðri. Þegar
við náum hábungunni má heita að komið sé gott
skyggni, þykir okkur nú heldur vænkast hagur okkar,
því að útsýni er vítt af bungunni, og með hjálp loft-
myndanna er nú sæmilega gott að átta sig, þrátt fyrir
snjóinn. Var því gönguferð okkar til verulegra nota, og
höfðum við þó ekki vænzt mikils af henni í þá átt, þeg-
ar af stað var lagt.
Eg býst við, að þér lesandi góður þyki það skrýtið
gaman, að leggja það á sig að kafa nýsnævi í hríðar-
veðri uppi á reginheiðum. En þá skilur þú ekki við-
horf okkar útilegumannanna. Það er að vísu þreytandi
að ganga svo til lengdar, en miklu þreytir það mann
meira að sitja aðgerðarlaus í áfangastað, jafnvel þótt
eins vel fari um mann og í Þeistareykjaskála. Og svo
er aldrei að vita, nema að eins takist til og nú, að ferð-
in verði að verulegum notum. Tilveran heima í skála
undir slíkum kringumstæðum er svo frámunalega ein-
hæf og tilgangslaus, þótt reynt sé áð stytta sér stundir
með spilamennsku og gamanhjali, og kaffið sé stöðugt
rjúkandi á katlinum.
Mig hafði lengi langað til að skoða verksummerki
jarðeldanna á Þeistareykjabungu, og ráðið það við mig
að fara þangað, áður en lagt var í þessa ferð. Ef til vill
réð sá ákafi minn nokkru um það, að við félagarnir
lögðum í þessa gönguför, en að vísu fýsti okkur alla
að sjá þessi furðusmíði. Og nú fengum við ekki ein-
ungis skoðað gígana, heldur fengum við að lokum gott
útsýni og gátum unnið nokkuð af ætlunarverki okkar.
meðan við staðnæmumst á hábungunni, gera félagar
mínir athuganir sínar, en ég skoða mig um.
Gígurinn í Bungunni er líkur Víti, nema hann er af-
langur og ekki eins hömróttur og allmiklu grynnri.
Víðsýni er hér mikið enda rís Bungan hæst fjalla á
víðáttumikilli sléttu, sem að vísu einstök fell og fjöll
standa upp úr. Þar blasa við öll heiðalöndin sunnan frá
Gæsafjöllum og niður um Kelduhverfi og allt undir-
lendi milli Axarfjarðarfjalla og Tjörness og norður um
Rauðanúp á Sléttu og í haf út. Skammt austur af Bung-
unni er Gjástykki, allt sundur höggvið af gínandi
sprungum, og blasa gjáveggirnir hvarvetna við. Alsnjóa
er um allt hálendið og norður undir byggð, svo að
okkur er þegar ljóst, að þýðingarlaust sé að halda áfram
kortagerð um afrétt Keldhverfinga, nema snögglega
skipist veður í lofti og bregði til þíðviðris. Eftir að
hafa satt forvitni okkar þar uppi á Bungunni snúum
við heimleiðis. Við tökum stefnuna miklu norðar en
fyrr, eða norðan við Ketilfjall. Hér er mislendara og
ósléttara undir fæti en var á leiðinni austur. Við erum
líka teknir að þreytast. Þegar við komum á hálsinn
norður af Ketilfjallinu, sjáum við okkur til ánægju, að
öll megin Reykjaheiðin er nú orðin snjólaus að kalla,
svo víst má kalla, að félagar okkar hafi lokið ætlunar-
verki sínu. Deginum var borgið, þótt illa liti út að
morgni.
Föstudagsmorgunn. Ég vakna um sexleytið. Storm-
ur hvín á þaki og dimmt er í glugga og kalt í skálan-
um. Ég skreiðist upp úr pokanum og gái til veðurs.
Þegar ég opna dyrnar, gýs ísköld hríðarstrokan í fang
mér, og ég sýp hveljur. Svo mikill er fannburðurinn,
að naumast grillir í gömlu sæluhúskofana og hríðinni
fylgir frost og skafrenningur. Ég loka í skyndi. Félagar
mínir hafa ekki rumskazt, svo að ég skríð sem fljótast
niður í glóðvolgan svefnpokann og reyni að sofna að
nýju. Það er ljóst að annað verður ekki gert í dag, en
að reyna að brjótast til byggða, ef það er þá ekki þegar
orðið ófært, og við snjóaðir inni. Skárra er það nú veðr-
ið í ágústmánuði.
Menn voru ekki alltof skjótir í hreyfingum við að
komast úr pokunum þennan morgun. Enda var ekkert
sem rak á eftir. Veðrinu var þó heldur tekið að slota
en vafasamt þó, hvort fært væri að brjótast til byggða.
Að loknum morgunverði tókum við samt þá ákvörð-
un að reyna að komast burt, hvað sem á dyndi.
Þegar heimferðin var ráðin voru skjót handtök. Fyrst
var að losa bílana úr sköflunum og draga síðan annan
jeppann í gang, en hann var farinn að sýna smávegis
óþægð á morgnana. Því næst var að ganga frá öllum
farangri og gera skálann hreinan. Minna var naumast
unnt að gjalda fyrir ágætan gististað en að skila honum
sómasamlega hreinum í hendur þeirra, er næstir kæmu.
Loks vorum við ferðbúnir nokkru fyrir hádegi.
Við leggjum af stað. Ferðin gengur greiðlega niður
túngrundina, en þegar við túnjaðarinn gamla mæta
okkur fyrstu erfiðleikarnir, snjóskaflar, sem jepparnir
ráða ekki við. Þá þótti sýnt, að trukkurinn yrði að
vera í fararbroddi og brjóta jeppunum leið. En Páll
stjórnar trukknum, sem hann vill víst láta mig kalla
„Weapon“, og ég er farþegi hjá honum eins og fyrri
daginn. Skemmst er frá því að segja, að nú hófst stanz-
laus barátta við að brjótast gegnum ófærðina, sem stóð
nær sex klukkustundir. Allillt þótti okkur að komast
norður á Reykjaheiðarveginn, en ókunnugleild okkar
réð því, að við völdum þar lakari kostinn, og héldum
áfram stytztu leiðina til Húsavíkur, I stað þess að leita
austur í Kelduhverfi og fara umhverfis Tjörnes. En
þótt ófærð hefði verið alla leiðina tók fyrst steininn úr,
þegar kom niður að Höskuldsvatni og yfir Grjótháls-
inn. Nú var orðið frostlaust og slydda í stað hríðar, en
það gerði færið enn verra, því að snjórinn hnoðaðist
framan undir bílana, svo að hvað eftir annað varð að
draga jeppana og oft um langan veg á spih „Weapons-
ins“, sem alltaf fór á undan.
Þótt enginn lægi á liði sínu, nema ég, lenti þó miklu
mest af erfiðinu á Páli. Ég gat ekki annað en dáðst að
leiftursnöggum hreyfingum hans, viðbragðsflýti og
knálegum handtökum, en jafnframt lifandi aðgát á,
hvar helzt væri að finna skárstu leiðina, stundum á veg-
inum, en eins oft þó utan hans. Hann og bíllinn voru
sem samgrónir, og samanbitnar varir hans sýndu að
ekki yrði undan látið, hvað sem á gengi. Og mér varð
hugsað til þess, að þessi vasklegi strákur væri einn þeirra
unglinga, sem um helgar yndi við dans og gleðskap á
140 Heima er bezt