Heima er bezt - 01.10.1965, Síða 23

Menntasetur í stjálbýlinu
VI. LAUGARVATNSSKÓLI.
Vorið 1929 sat ég aðalfund SÍS í Reykjavík. Þegar
nokkuð var liðið á fundartímann tilkynnti fundarstjóri
það á einum fundinum, að stjórn SÍS hefði ákveðið að
bjóða fundarmönnum, ásamt fleiri gestum, í skemmti-
og kynningarför að Laugarvatni að fundinum loknum.
Var þessari fregn tekið með mikilli gleði. Skólanum var
þá nýlega lokið. Þetta var fyrsti starfsvetur skólans, sem
nú var liðinn. Skólastjóri hafði verið þennan vetur sr.
Jakob Ó. Lárusson í Holti undir Eyjafjöllum, en aðal-
kennari skólans var Guðmundur Ólafsson frá Sörlastöð-
um í Fnjóskadal.
Skóiastjóri og starfsfólk skólans tók á móti gestunum
af mikilli rausn.
Þetta vor var veðrátta mjög köld og hafði snjóað dá-
lítið um nóttina, áður en lagt var upp. Þegar austur koin
í Grímsnesið og beygt var á veginn að Laugarvatni, tók
leiðin mjög að versna. Krapaelgur fyllti allar götur, en
óvíða var vegurinn upphlaðinn, sem nokkru nam. Var
alveg ótrúlegt, hvernig bílalestin þokaðist áfram eftir
forblautum veginum, og þakka ég það bílstjórunum,
senr reyndust bæði gætnir og traustir. Eftir mikið strit
og baráttu komumst við loks heim á hlað á Laugarvatni
og leit ég þá í fyrsta skipti þennan þjóðfræga skólastað.
Mér er það enn í minni, er ég kom að Laugarvatni
þennan svalkalda vordag og leit yfir staðinn og um-
hverfið. Útsýnin var fögur, þegar vestan élin birtu upp,
en mesta athygli og umtal vakti þó jarðhitinn.
Skólastjórann, Jakob Ó. Lárusson, hafði ég aðeins séð
áður, en ekki kynnzt honum neitt. En hann var einn af
forystumönnum ungmennafélaganna og ágætur æsku-
lýðsleiðtogi. Guðmundur Ólafsson, kennari, hafði ver-
ið minn fyrsti kennari, og kennt mér á Hvítárbakka vet-
urinn 1911—1912. Hafði ég mikið dálæti á honum, eins
og allir aðrir nemenda hans.
Það er ekki ætlun mín í þessum þætti, að rekja sögu
Laugarvatnsskólans, heldur fékk ég leyfi til að velja úr
beztu ritsmíðar nemenda í Laugarvatnsskólanum, sem
þeir hafa birt í skólablaðinu, og birta úrvalið sem sýnis-
horn. Ég get þó ekki stillt mig um að nefna nokkrar
staðreyndir, er snerta stofnun skólans, staðarval og starf-
semi.
í þætti, sem ég skrifaði í þetta rit um Laugaskóla í
Þingeyjarsýslu, sagði ég, að þrír menn hefðu þar lagt
mest af mörkum við stofnun skólans o°- staðarval, en
það voru þeir Sigurjón Friðjónsson, Litlu-Laugum, sem
lét land undir skólann og hitalindir til hitunar, Arnór
Sigurjónsson, sonur hans, sem var fyrsti skólatjórinn, og
Jónas Jónsson frá Hriflu, fyrrverandi ráðherra, sem
barðist fyrir skólanum af hugsjónaáhuga og bjartsýni.
Um Laugarvatnsskólann get ég sagt hið sama. Þar má
líka nefna þrjá ntenn, sem lagt hafa mest af mörkum við
stofnun, staðarval og starfshætti skólans. Það eru þeir
Böðvar Magnússon, bóndi á Laugarvatni, sem lét land
undir skólann og hitalindir til hitunar, Bjarni Bjarnason,
sem var skólastjóri skólans um þrjá áratugi, og Jónas
Jónsson frá Hriflu, sem skar úr urn staðarvalið og studdi
að stofnun og starfrækslu skólans af sama áhuga og
bjartsýni og við stofnun Laugaskóla.
Hinn 10. apríl í vor kom ég að Laugarvatni og var
gestur skólans í tvo til þrjá daga. Mikil er sú breyting,