Æskan - 01.06.1941, Blaðsíða 13

ÆSKAN
Islenzk sueitasaga.
Birgir í Dal.
Það var einn af þessum fögru, íslenzku júní-
dögum, þegar veldi vorsins stendur sem hæst og
máttur sólargeislanna er mestur. Júní færir okkur
flest það, er börn vors og gróanda girnast og þrá,
— bjartar nætur og sólríka daga, angandi blóm-
skrúð og grænar grundir, laufgaðan víði og fugla-
söng.
Þegar við beyrum glaðværar raddir farfuglanna
í fyrsta sinn á vorin, finnum við til óljósrar gleði
í lijarla. Söngur þeirra er okkur vorboði. Hann
getur fjarlægt þunglyndisský, sem lagzt liafa á
sálir okkar og skyggt á fegurð náttúrunnar og
unað lífsins —
Birgir litli í Dal gekk bægt út úr baðstofunni.
Hann lagði leið sína fram túnið og síðan inn með
ánni, sem rann eftir miðjum, fögrum dal. Ilann
ætlaði að fara að atbuga um lambær og jafnframt
að ganga innan um óbornu ærnar, sem bafðar
voru á grundunum meðfram ánni.
Hann var í þungum bugleiðingum og virtist
enga albygli veita j)ví, sem fyrir augun bar. Það
var eins og allt slíkt væri honum nú óviðkom-
andi. Hann gekk líka óvenjulega hægt, því að
bann var vanur að vera hvatur í spori. Það leit úl
fyrir, að liann væri eitthvað utan við sig núna og
að hugurinn væri kominn úr sambandi við veru-
leikann — skyldustörfin.
Ástæðan til þessarar breytingar var líka mikil-
væg. Sorg og söknuður höfðu tekið sér bólfestu í
lmgskoti lians. Rétt áður en liann liafði lagt af
stað að lieiman, bafði maður komið með sím-
skeyli, sem var þess efnis að tilkynna lát föður
bans. Þessi fregn kom eins og reiðarslag. — Slíkar
fregnir virðast jafnan koma að óvörum. Hann
setti liljóðan. Grátið gat hann ekki. Hún var inni-
byrgð og hafði huga bans alveg á valdi sínu.
Pabbi bans var dáinn. —
Þessari setningu skaut aftur og aftur upp í liuga
bans. Hann gat ekki rengt það, þótt honum fynd-
ist það ótrúlegt — óskiljanlegt. Hann liafði búizt
svo fastlega við því, þegar pabbi hans var fluttur
burtu sjúkur, að liann mundi innan skamms koma
heim aflur, glaður og liraustur sem fyrr, og lieim-
ilislífið mundi falla í sömu skorður.
Hann var sér þess meðvitandi, að sú von hafði
að einliverju leyti brugðizt. Það var bara svo erfitt
að átta sig á þvi, að þetta gæti verið veruleiki, —
að pabbi hans væri í raun og veru dáinn.
Eftir Björn frá Fagradal.
Birgir átti erfitt með að liugsa um þetta. Það
ýfði upp viðkvæmt sár. Hann stóðst ekki mátið
lengur. Hann varð að lofa tilfinningunum að fá
útrás. Hann fleygði sér niður i mjúkt grasið,
byrgði andlitið í liöndum sér og grét. Það var eins
og lionum létti mikið við það, — eins og þungu
fargi væri velt af lijarta lians.
Samt var bann annars liugar. Hann veitti því
naumast atbygli, að bundurinn lians, se,m hafði
lieyrt liann gráta, lagðist niður við blið lians og
sleikti ofur vingjarnlega á honum kinnina. Hann
liafði auðsjáanlega samúð með vini sínum og
vildi reyna að sefa sorg lians. Hann hefir vafa-
laust langað til að vita, liver væri orsökin til þess
að bann grét. Þeir höfðu alltaf verið góðir vinir og
naumast mált bvor af öðrum sjá. En nú virtist
sem Birgir befði alveg gleymt bonum. Sörgin hafði
bann fanginn og kom honum til að gleyma stund
og stað.
Þetta var raunastund.
Ilonum þöfðu brugðizt beztu vonir. Hann hafði
lengi þráð að verða svo mikill maður, að hann
gæti orðið pabba sínum að verulegu liði við að
vinna sigur á fátæktinni. Hann bafði þráð að geta
launað foreldrum sínum að einbverju leyti þá
ástúð og ummönnun, sem þau höfðu fórnað fyrir
bann. Hann gekk þess ekki dulinn, að fátæktin
bafði oft sniðið foreldrum lians fullþröngan stakk.
En bann ætlaði ekki að láta liana standa í vegi
fyrir eðlilegri vaxtarþrá sjálfs sín og liafði strengt
þess heit að láta það takast.
— „En eg get þó unnið fyrir mömmu“, liugsaði
bann, „og það skal eg gera“.
Við þessa umliugsun var eins og sorgin legði á
flótta eða lijaðnaði sem dögg fyrir sólu. Eins og
uppsprettulind táranna liefði slcyndilega þornað.
Hann var eins og annar jnaður. Hann var ákveð-
inn í að herða upp hugann og bjóða lieiminum
birginn. Hann ætlaði að sælcja fram að því marki,
að verða sjálfstæður maður. Hann liafði alltaf
hugsað sér að verða bóndi eins og pabbi lians.
Hann liafði erft frá foreldrum sínum virðingu
fyrir vinnunni og skilning á því, livaða gildi iðju-
semin hefir.
Sveitin var dásamleg. Hún var lieimkynni bans.
Þar böfðu bernskuvonir lians fæðzt, alizt upp og
þróazt með lionum. I sveitinni áttu þær líka að
birtast í dagsljósi raunveruleikans. Þessar björtu
73