Æskan - 01.01.1969, Qupperneq 44

S O R T
ABCDEFOH
H V I D
í síðasta þætti vorum við að
ræða um gang kóngs og drottn-
ingar. —1 Sitt til hvorrar hliðar
þeim hjónum standa tveir menn
sem kallast biskupar. Annar
þeirra, sá sem stendur við
liægri hlið kóngsins, er á hvít-
um reit og má hann aldrei allt
sitt lif vikja af þeim lit, þ. e. a.
s. hann verður alltaf að ganga
eftir hvitu skálínunum og eins
er það með hinn, sem er við
vinstri lilið hvitu drottningar-
innar, hann ferðast aðeins eftir
svörtu skálínunum (sjá mynd).
Nú eru báðir þessir biskupar
livítir að lit, enda i liði hvíta
kóngsins, en i máli skákmanna
er þó sá biskupinn, sem gengur
eftir svörtu skálinunum, kallað-
ur „svarti biskupinn,“ en hinn
„hvíti biskupinn,“ enda þótt,
eins og áður er sagt, báðir séu
hvítir að lit. — Hið sama er
auðvitað að segja um hiná tvo
biskupa í svarta liðinu. Sá
þeirra, sem gengur eftir hvítu
skálínunum og er staðsettur i
uppliafsstöðu við vinstri hlið
A B C D E F G H
svörtu drottningarinnar, erkall-
aður „hvítí biskupinn," þótt
liann sé biksvartur að ]it.
Þá sliulum við athuga gang
hrókanna. Við sjáum á mynd-
inni, að lirókur er staðsettur á
reitnum e 5. Þaðan getur hann
svo gengið eftir reitaröðunum,
sem merktar eru með X, þ. e.
a. s. lárétt og lóðrétt. Hrókarn-
ir eru i upphafi skákar sinn á
hvorum hornreit og venjulega
er það svo, að þeir kom lítt við
sögu fyrr en nokkuð er liðið á
skákina, enda eru þeir stirðir
og seinfærir meðan margt
manna lifir á horðinu. Þeir eru
þó taldir all-sterkir menn, eru
tveir hrókar taldir jafnokar
einnar drottningar.
Nú höfum við séð Jivernig
kóngui', drottning, biskup og
hrókur ganga. Oft er það þó
svo, að ýmsar hindranir Verða
á vegi þeirra á hinum hálu
brautum skákborðsins. Verði t.
d. maður úr þeirra eigin liði
fyrir þeim, verða þeirað stanza.
Ekki má drepa sína eigin mcnn.
— Sé það hins vegar maður
andstæðingsins, sem á veginum
er, má drepa hann og taka út
af borðinu. Það fer þó ætíð eft-
ir mati þess, er teflir, hvort það
borgar sig að drepa mann úr
hinu liðinu, þótt þess sé kostur.
Skal sá maður, sem drepur ann-
an, settur á þann reit, sem hinn
drepni stóð áður. Það eru
kölluð mannakaup ef t. d. bisk-
up úr hvita liðinu drepur bisk-
up eða riddai'a úr liði svörtu
mannanna, en fellur sjálfur í
næsta leik. — Það eru aðeins
peðin, sem ekki drepa eftir
sínum venjulega gangi, en um
þau ræðum við siðar.
Þá er komið að ridduruJium.
Þeir eru venjulega með hests-
haus, enda liafa þeir svo léttan
gang, að þeir geta hoppað yfir
aðra menn á borðinu og skipt-
ir þá ekki máli hvort um raðir
hvítra eða svartra er að ræða.
Þcir ganga ætíð tvö skref fram
og eitt til hliðar og ætíð af
livítum reit á svartan, eða öfugl
(sjá mynd). — Riddarinn er
lúmskur taflmaður, sem vegið
getur í ýmsar áttir út frá sér.
Þó er hann talinn einn „létt-
asti“ taflmaðurinn af fullorðnu
mönnunum og er talinn jafn-
gilda þremur peðum eða þar
um bil. (frh.)
ÍHKHKHKHKHKHKBKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKBKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHJ
1-2-3...
Einhvers staðar sá ég í blaði,
að það væri heillaráð að skrifa
hjá sér það, sem mönnum veitt-
ist erfitt, og tölusetja það eftir
þvi, hve erfitt það er. Þetta er
ekki svo vitlaust, og einu sinni,
Jiegar ég var að biða eftir strák-
unum, reyndi ég þetta og skrif-
aði upp það, sem mér datt fyrst
i hug. Það var víst helzt það,
sem mamma er alltaf að suða
um:
— bursta tennurnar
— hjálpa til heima
— lesa undir skólann!
— spara aura
— fara í kirkju ...
A ég að segja þér nokkuð?
Ég er að hugsa um að fara i
kirkju. Þú hlærð nú líklega að
þvi og spyrð, hvað ég ætli að
gera þangað. En getur maður
hlegið að guðrækni fólks og
kirkjugöngum?
Strákar á okkar aldri lilæja
nú að svo mörgu. En það, sem
þú og fleiri strákar gera gys að,
cr auðvitað einhver gálausleg
guðshugmynd út i loftið. Við
getum ekki hlegið að guði, sem
okkur hefur verið kennt að trúa
á og bera lotningu fyrir. Þú
segir kannski, að trú og kirkju-
göngur séu ekki fyrir kjark-
mikla stráka, sem eiga fram-
tiðina fyrir sér og vilja fást við
ævintýraleg verkefni til að
reyna kraftana.
Já, ég hef oft hugsað uin
þetta með kjarkinn og ævin-
týrin. Manstu ekki, livað kenn-
arinn sagði okkur um fyrstu
tíma kristninnai', •— að kristin-
dómurinn liefði aldrei komizt á
í nokkru landi, ef hann hefði
eklci eignazt unga menn, sem
voru logandi af áliuga og svo
kjarkmiklir, að þeir létu aldrei
undan siga, hvorki fyrri háði
og spotti né hótunum og illri
meðferð.
Ég lief oft fundið, að foreldr-
ar minir vilja ekki missa af þvi
að fara i kirkju. Og þegar ég
fór þangað með pabba og
mömmu, fann ég þar eitthvað,
sem er hvergi annars staðar.
Ég ætla ekki að skammast
min fyrir að fara i kirltju. En
hvað scgir þú? Kannski þú Vilj-
ir koma með mér á sunnudag-
inn?
BKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKBKHKHKHKBKHKBKHKHKrtKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKBKHKHKHKHKHKHJ
40