Heimilisblaðið - 01.09.1933, Qupperneq 9

HEIMILISBLAÐIÐ
133
listann og- leggja hann fyrir konung. As-
(juith gat að eitis látið gremju sína í ljós
yfir að þetta hefði verið >vel skipulagt og
undirbúið samsæri«. •
Pessi atburður er sérstakur í stjórnmála-
sögu Englands. En Lloyd Georges vegna
hefði Asquith gjarnan mátt lialda forsætis-
ráðherratigninni, hefði hann að eins fengið
full völd í hernaðarmálunum.
Lloyd George myndaði samsteypustjórn
sína meðal frjálslyndra og íhaldsmanna, en
völd stjórnarinnar voru smá í samanburði
við völd »æðsta herráðsins«, sem hanrí kom
á fót, en par beitti hann nærri því harðstjórn-
arvaldi á öllum sviðum, sérstaklega þó í
hernáðarmálum. Pað voru þessi völd, er
beindu braut hans að langa-»friðar«-borði
í Versaille, þar sem hann gerði reikninga
styrjaldarinnar ásamt tveim öðrum stór-
mermum, Wilson og Clemenceau.
Samsteypustjórn hans stóð til 1922. En
síðan hefir hann orðið að [iola það, að sjá
frálslynda flokkinn, er áður var svo öflug-
ur, rýrna svo, að nú er hann varla annað
en svipur hjá sjón.
Lloyd George er »tækifærismaður«. Hann
ekur seglum eftir vindi í öllum stjórnmála-
störfum sínum, notar tækifærið út í yztu
æsar. Hann var listamaður í því, að fylgja
straumnum, venjulega áður en aðrir höfðu
komið augu á hvert hann stefndi; til þess
var hann nógu framsýnn. Meðal erlendra
stjórnmálamanna voru líka þeir Venizelos,
stjórnmálamaður Grikkja, og Briand helztu
vinir hans, enda voru þeir svipaðir honum
á þessu sviði, menn tækifærisins.
Af öllum hæfileikum Lloyd George var
/' það óefað mælskan, er átti mestan þátt
í að hefja hann til æðstu valda í Englandi^
og þau ótakmörkuðu tök, er hann hafði á
áheyrendum sínum, hvort sem var á þingi,
stjórnmálafundum eða í samningagerðum,
og hinn ótrauði áhugi hans fyrir hverju
þvi, sem hann beitti sér fyrir. Pví erfiðari
sem störfin voru, því meiri var vinnugleði
hans og áhugi. Pegar starfsbróðir hans á
styrjaldarárunum, Bonar Law, kvartaði und-
an erfiðleikum lífsins, svaraði hann: »Já,
en það er verulega áhugavert«. Starfsáhugi
hans gerði það að verkum, að stjórnardeild
hans virtist venjulega þýðingarmest allra
stjórnardeildanna, enda hafði hann gott
lag á að velja sér hæfa undirmenn, til þess
að bæta úr, þar sem bóklega þekkingu
hans skorti á.
Samningamaður þótti hann með afbrigð-
um, enda virtist hann ærið fljótur að finna
sálfræðilegar veilur þeirra, er hann átti við,
og hagaði þar sem ætíð seglum eftir vindi.
Pað var að eins við Versaille-samningana,
að Clemenceau varð hlutskarpari, þvf hann
var jafnvígur á bæði málin, en það voru
hvorki Wilson né Lloyd George.
Eftir öll hin. margbrotnu störf hans í
þágu þjóðar sinnar ber hann fá ytri merki
fyrri tignar. Hann hefir ekki óskað eftir
titlum né slíku, þó hann hefði getað öðl-
ast hertogatign, hefði hann kært sig um,
en hóf marga aðra til aðalstignar, suma
máske til þess að losna við þá úr neðri
máistofunni, en aðalsmenn setjast allir í
efri málstofuna, sem er að mestu valda-
laus. —
Ilvað svo sem segja má um stjórnar-
störf Lloyd George, munu Bretar ætíð
minnast hans'-sem þess, er bar hita og
þunga stjórnarstarfa ríkisins, á örlaga-
þrungnustu stund Evrópu, fram til sigurs,
og að minsta kosti stundarfriðar.
Afturhvarf
Augusts Strindbergs.
Sænska skáldið August Strindberg var á
yngri árum harla óstöðugur i rásinni. Hug-
ur hans var fullur af þrá og sí-leitandi,
en hann átti erfitt með að ná ákveðinni
lífsskoðun. Stundum réðst hann á kristin-
dóminn, og það svo hranalega, að hann
var, fyrir þær sakir, gerður útlægur úr