Heimilisblaðið - 01.10.1938, Blaðsíða 33

HEÍMILISBLAÐIÐ
177
ENRICO CARUSO
Eflip Theodór Árnason.
Caruso — þetta nafn þekkist um alian
heim, jafnvel upp 1 afdölum á íslandi,
kemur það kunnuglega fyrir og lætur
vel í eyrum (og það er eitt af mörgu,
sem útvarpinu ber að þakka). Mönnum
finst vera einhver sérstakur hljómur og
dásamlegur í þessu nafni. Nafnið er þó,
í sjálfu sér, ekki svo sérstakiega einkenni-
legt, en ástæðan er sú, að þegar vér heyr-
um það nefnt, setjum vér það ósjálfrátt
í samband við fegursta og glæsilegasta
sönginn, sem vér höfum heyrt. Og hvað
er það þó, að heyra í útvarpið »Caruso-
plötu«, hjá því að heyra til hans sjálfs
og sjá hann, meðan hann var á lífi. Og
svo er annað. Ég er að vísu ekki nægi-
lega vel að mér, til þess að ég geti far-
ið með fullyrðingar, en mér er nær að
halda, að ekki njóti sín rödd hans, nánd-
ar nærri til fullnustu, á þeim plötum,
sem vér heyrum nú, í samanhurði við
plötur hinna nýrri söngmanna, sem sung-
ið hafa á þær eftir að upptökuaðferðirn-
ar voru endurbættar. Caruso-plöturnar
voru allar gerðar með gömlu aðferðun-
um, sem nú eru orðnar úreltar, og þær
plötur, sem þannig voru teknar, eru mikl-
um mun lélegri, en hinar nýrri. Nú hafa
þessar eldri plötur að vísu verið »tekn-
ar upp« aftur, með nýju aðferðunum, þ.
e. gömlu plöturnar hafa verið »spilaðar
yfir« á nýjar plötur. En ég kem því ekki
fyrir í kollinum á mér, að slíkar plötur
verði sambærilegar við hinar, sem söng-
mennirnir syngja á sjálfir og »teknar eru
upp« með nýjustu aðferðum. Það er þess
vegna, sem ég held, að hlustendur fái
tæplega rétta hugmynd um það, livílík-
ur afburða söngmaður Caruso var — hvað
hann var guðdómlegur, ef svo mætti að
orði komast.
Caruso og Kreisler eru þeir inenn, sem
mér verða minnisstæðastir allra þeirra
manna, sem ég hefi séð og heyrt til á
æfinni, og þau fáu augnablik, sem ég
naut dásamlegrar listar þessara manna,
eru unaðslegustu augnablikin, sem ég hefi
lifað. Kreisler lifir enn, ferðast land úr
landi og gleður menn og göfgar með
undrafögrum fiðluleik sínum. Caruso er
löngu dáinn (hann lést 2. ágúst 1921), en
það eigum vér að þakka Edison og öðr-
um hugvitsmönnum, að hann hættir aldr-
ei að syngja.
Enrico Caruso fæddist 1 Neapel á Ita-
líu, 27. febrúar 1873. Foreldrar hans eign-
uðust 21 barn, og var Enrico átjánda
barnið í röðinni. En seytján börnin, sem
fæðst höfðu á undan honum, höfðu dá-
ið á unga aldri, svo að hann var ein-
birni í nokkur ár. Og það lá við, að for-
eldrum hans þætti það furðu sæta, þeg-
ar það kom í ljós, að Eurico litli virtist
ætla að verða sprækur og dafna vel.
A bernskiíiárunum átti Caruso við svip-
uð kjör að búa og önnur fátæk börn í
borgum á Ítalíu. Hann var ástundunar-
samur í barnaskólanum, en skaraði ekki
fram úr að neinu leyti. En það er um
hann sagt, að hann hafi verið frábœri-
lega góður sonur og að hann hafi jafn-
an sýnt foreldrum sínum dæmafáa um-
hyggjusemi. Ungur varð hann að taka á
herðar sér alla umsjá heimilisins, því að
faðir hans var drykkfeldur og liélt sig
mest á veitingahúsum. Enrico var móð-
ur sinni ákaflega góður og hjálpaði lienni
á alla lund, þvoði fyrir hana þvotta, og
létti undir með henni við önnur hús-
verk og fékk lienni svo að segja hvern
pening, sem honum áskotnaðist.
Sagt er, að það, live mjög þau hafi
verið samrýmd, mæðginin, liafi mjög mót-
að viðkvæint lundarfar drengsins. Sam-